1. Thay đổi trong luật đăng ký tạm trú, thường trú
Luật cư trú 2006 quy định người đang sinh sống, làm việc, lao động, học tập tại một địa điểm thuộc xã, phường, thị trấn nhưng không thuộc trường hợp được đăng ký thường trú tại địa phường đó phải đăng ký tạm trú tại Công an xã, phường, thị trấn trong vòng 30 ngày. Nhưng Luật mới sẽ cho phép mọi người đăng ký tạm trú sau khi đã sinh sống từ 30 ngày trở lên.
Theo Thông tư 55/2021 và Luật Cư trú 2020 các trường hợp dưới đây sẽ phải đăng ký tạm trú:
- Công dân thay đổi chỗ ở ngoài nơi đã đăng ký tạm trú đến đăng ký tạm trú tại đơn vị hành chính cấp xã.
- Học sinh, sinh viên, học viên đến ở tập trung trong ký túc xá, khu nhà ở của học sinh, sinh viên, học viên; người lao động đến ở tập trung tại các khu nhà ở của người lao động; trẻ em, người khuyết tật, người không nơi nương tựa được nhận nuôi và sinh sống trong cơ sở tín ngưỡng, cơ sở tôn giáo; người được chăm sóc, nuôi dưỡng, trợ giúp tại cơ sở trợ giúp xã hội có thể thực hiện đăng ký tạm trú thông qua cơ quan, tổ chức quản lý trực tiếp chỗ ở đó.
2. Thu hồi, không cấp mới sổ hộ khẩu, sổ tạm trú
Từ ngày 1/7/2021, khi người dân đăng ký thay đổi thông tin trong hộ khẩu, cảnh sát sẽ cập nhật vào trong Cơ sở dữ liệu về cư trú và thu hồi sổ giấy. Ngoài ra, cảnh sát quản lý cư trú cũng sẽ không cấp mới, cấp lại sổ hộ khẩu, sổ tạm trú.
Các bước thực hiện gồm: Các thủ tục đăng ký thường trú; Điều chỉnh thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú; Thực hiện tách hộ; Xóa đăng ký thường trú; Thực hiện đăng ký tạm trú; Thực hiện gia hạn tạm trú; Thực hiện xóa đăng ký tạm trú.
Khi thực hiện các thủ tục trên thì chỉ thu hồi sổ khi dẫn đến có sự thay đổi thông tin trong sổ hộ khẩu, sổ tạm trú thì mới thu hồi sổ đã cấp.
3. Nhiều điểm mới trong thủ tục làm căn cước công dân
Thông tư 59 và Thông tư 60 của Bộ Công an đã có những điều chỉnh trong quy trình, thủ tục cấp Căn cước công dân gắn chip. Cụ thể:
- Thu hồi mọi Chứng minh dân dân cũ (9 số và 12 số) khi người dân làm thủ tục đổi sang Căn cước công dân gắn chip.
- Thời gian tối đa để cấp Căn cước công dân cho người dân là 08 ngày làm việc.
- Mã QR trên thẻ Căn cước công dân chứa thông tin về số Chứng minh nhân dân cũ của người dân. Do đó, người dân không cần phải xin Giấy xác nhận số CMND và cung cấp khi làm các thủ tục, giao dịch sử dụng số Chứng minh nhân dân cũ như trước đây, trừ trường hợp mã QR không có thông tin về số Chứng minh nhân dân.
- Người dân chính thức được làm Căn cước công dân ở nơi tạm trú từ ngày 01/7/2021, thay vì phải về nơi thường trú như trước đây.
- Khi đi làm thủ tục cấp Căn cước công dân gắn chip, người dân không phải điền thông tin trên Tờ khai căn cước công dân như trước, mà cán bộ làm thủ tục sẽ tìm kiếm thông tin trong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, sau đó in phiếu cho người dân kiểm tra, ký và ghi rõ họ tên,...
4. Tăng trợ cấp cho nhiều đối tượng
Các đối tượng được tăng trợ cấp từ ngày 1/7/2021 bao gồm:
- Trẻ mồ côi dưới 04 tuổi; trẻ nhiễm HIV thuộc hộ nghèo trước từ mức trợ cấp 675.000 đồng/tháng nay được hưởng trợ cấp 900.000 đồng/tháng
- Người từ đủ 60 đến đủ 80 tuổi thuộc hộ nghèo, không có người phụng dưỡng. Mức cũ từ 405.000 đồng/tháng nay lên 540.000 đồng/tháng
- Người khuyết tật đặc biệt nặng từ mức 540.000 đồng/tháng lên 720.000 đồng/tháng; người khuyết tật nặng từ 405.000 đồng/tháng lên 540.000 đồng/tháng
- Trợ cấp mai táng người chết, mất tích do thiên tai, hỏa hoạn; Tai nạn giao thông, tai nạn lao động đặc biệt nghiêm trọng hoặc các lý do bất khả kháng khác tối thiểu là 18 triệu đồng, trước đây chỉ là 5,4 triệu đồng, với trường hợp gia đình tổ chức mai táng…
- Hỗ trợ làm nhà ở, sửa chữa nhà ở do thiên tai, hỏa hoạn hoặc lý do bất khả kháng khác cho hộ dân phải di dời khẩn cấp tối thiểu là 30 triệu đồng/hộ, trước đây tối đa là 20 triệu đồng/hộ…
5. Thay đổi 1 số Chính sách về BHYT
Một số chính sách mới về BHYT cũng bắt đầu có hiệu lực từ tháng 7/2021:
- Luật Cư trú 2020 thay đổi khái niệm “hộ gia đình tham gia BHYT”. Theo đó, hộ gia đình tham gia BHYT là những người cùng đăng ký thường trú hoặc cùng đăng ký tạm trú tại một chỗ ở hợp pháp theo quy định của pháp luật về cư trú (trước đây là toàn bộ những người có tên trong Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú).
- Bổ sung một số trường hợp được cấp thẻ BHYT miễn phí, như: Người đơn thân nghèo đang nuôi con dưới 16 tuổi hoặc con từ 16 đến 22 tuổi nhưng đang ăn học; Người nhiễm HIV/AIDS thuộc diện hộ nghèo không có nguồn thu nhập ổn định hàng tháng…
- Pháp lệnh Ưu đãi người có công năm 2020 quy định vợ hoặc chồng liệt sĩ đã tái giá nhưng vẫn nuôi con liệt sĩ hoặc chăm sóc cha, mẹ đẻ của liệt sĩ cũng được hỗ trợ về BHYT (trong khi trước đây không được)…
