Sau khi tàn cuộc, anh Vang vào buồng nằm nghỉ trong khi Bui Ble vẫn còn ngồi chơi với Thuận và mọi người. Bui Ble tưởng chồng đã ngủ say nên rủ Thuận xuống sàn nhà “tâm sự”.
Chiều ngày 14/9/2013, cha đẻ của Bui Ble là ông Ksor Loai (54 tuổi) tổ chức buổi liên hoan mừng nhà mới. Bữa nhậu có đông đảo mọi người trong làng, vợ chồng Bui Ble và Thuận cũng đến tham dự. Ngồi quây quần bên mâm cỗ, anh Vang nói chuyện thân thiết và nhiều lần cụng ly với anh Thuận như bạn bè thân thiết. Sau khi tàn cuộc, anh Vang vào buồng nằm nghỉ trong khi Bui Ble vẫn còn ngồi chơi với Thuận và mọi người. Bui Ble tưởng chồng đã ngủ say nên rủ Thuận xuống sàn nhà “tâm sự”.
Anh Vang vào phòng nằm đợi mãi nhưng không thấy vợ vào nên đi tìm và bắt gặp Ble và Thuận đang ngoại tình với nhau. Anh Vang liền gọi người thân và làng xóm đến chứng kiến đôi nam nữ trần truồng. Sau khi bị phát hiện vụng trộm, anh Vang cùng phía gia đình mình bắt chị Bui Ble cùng Thuận ra xử theo luật làng. Ngay ngày hôm sau, 1 cuộc phân xử khá căng thẳng giữa những người trong cuộc và dân làng Krông đã diễn ra ngay tại nhà Bui Ble.
Trước sự chứng kiến của già làng cùng tất cả bà con họ hàng, Rơ Châm Vang quyết định bỏ vợ và yêu cầu Bui Ble và tình nhân phải bồi thường danh dự cho mình. Thuận và Ble đã phải cúi đầu nhận lỗi về hành vi của mình. Hình phạt đưa ra là Ble và Thuận phải nộp cho Vang tổng cộng 100 triệu đồng, trong đó Bui Ble chịu 40 triệu đồng. Gia đình Bui Ble vì không có tiền nên phải nộp các tài sản trong nhà gồm: 1 xe tay ga hiệu Air blade, 1 xe máy hiệu Sirius và 1 con trâu lớn để cúng Yàng, tạ lỗi với dòng họ nhà chồng.
Trong khi đó gia đình anh Thuận mới chân ướt chân ráo đến làng định cư nên rơi vào cảnh khốn đốn. Thuận không có tiền nộp phạt, anh trai Thuận đành phải đứng ra bảo lãnh cho em. Họ phải viết giấy nhận nợ và trong vòng 3 tháng phải trả đủ số tiền phạt. Theo quy định của làng, nếu họ không thực hiện thì sẽ phải gán nhà và tài sản cho gia đình anh Vang và bị đuổi khỏi làng. Để được sinh sống làm ăn tại làng, gia đình Thuận cuối cùng cũng phải nộp đủ số tiền bị phạt và con lợn để mong làng tha lỗi.
Bi hài thay, sau khi nhận đủ đồ phạt người chồng lại khóc lóc cầu xin vợ tha thứ và mang sính lễ đến cưới. Buôn làng được một phen náo loạn trước những câu chuyện dở khóc dở cười của đôi vợ chồng. Giữa đại ngàn Tây Nguyên nhiều buôn làng vẫn còn các luật tục, trong đó đáng sợ nhất là chuyện phạt vạ ngoại tình. Người JRai ở làng Krông (Ia Mơr, Chư Prông, Gia Lai) xem chuyện ngoại tình là việc vi phạm đạo đức và không thể chấp nhận. Người phạm lỗi, nếu nhẹ thì bị phạt trâu phạt bò, nặng thì bị lấy nhà lấy đất, đuổi ra khỏi buôn làng.
Nếu không bị đuổi khỏi làng thì người trong cuộc cũng sẽ phải sống với cuộc sống tủi nhục của mình giữa buôn làng cho đến cuối cuộc đời. Vậy nên, câu chuyện về chị Bui Ble ngoại tình cách đây gần nửa năm đã khiến cả buôn làng dậy sóng. Bị chê cười, Bui Ble trở nên lầm lũi và thường xuyên tránh mặt mọi người. Mùa thu hoạch sắn, vợ chồng chị đi làm rẫy và ngủ lại trong chòi thỉnh thoảng mới về nhà vì ngại bị dị nghị. Làm xong mùa rẫy, Bui Ble quanh quẩn ở nhà và ngại tiếp xúc với dân làng.
Trong câu chuyện kể đầy nỗi hối hận, Bui Ble cho biết, trước đây mình vốn là một thiếu nữ cao ráo, xinh đẹp, thùy mị nhất nhì trong làng. Đến tuổi 17, sơn nữ được nhiều chàng trai trong làng ưng bụng muốn cưới làm vợ.
 |
Ngôi nhà sàn của vợ chồng Bui Ble, nơi diễn ra buổi phân xử. |
Cũng như bạn bè, Bui Ble phải tính chuyện bắt chồng dù cô gái mới lớn vẫn chưa muốn phải làm vợ, làm mẹ. Người Bui Ble chọn là anh thanh niên lớn tuổi trong làng tên Rơ Châm Vang (24 tuổi). Đầu năm 2012, khi vừa tròn 18 tuổi, Bui Ble đã quyết định đi bắt Vang về làm chồng. Từ ngày lấy chồng, Bui Ble không còn được hồn nhiên vui tươi như thời con gái bởi những cơ cực lam lũ của một người vợ. Bui Ble ngày ngày cùng chồng lên nương từ sáng sớm đến khi trời lặn mới lủi thủi về nhà.
Lấy chồng được một năm thì Bui Ble sinh đứa con trai đầu lòng. Sau ngày sinh con, Ble được ở nhà chăm con trong khi anh Vang thường xuyên vắng nhà, thời gian rảnh rỗi Bui Ble thường xuyên trò chuyện tâm sự với anh chàng thanh niên người Kinh tên là tên Hà Quốc Thuận (26 tuổi). Thuận vốn quê ở Yên Bái, vào Tây Nguyên để phụ giúp anh trai xây nhà lập nghiệp tại làng. Trong thời gian ở nhà anh trai, Thuận thường sang chơi với vợ chồng Bui Ble như bạn bè.
Vốn là trai tân nhưng chẳng hiểu vì thật lòng hay đùa cợt mà Thuận lại thường xuyên nói chuyện, tán tỉnh Bui Ble mỗi khi anh Vang đi làm vắng. Là sơn nữ chưa bao giờ bước ra khỏi làng nên khi gặp Thuận, một anh chàng ăn nói lịch sự, trắng trẻo, đẹp trai nên trái tim
Ble loạn nhịp. Chỉ sau một tháng quen biết hai người đã trở nên thân thiết, thường xuyên nhắn tin tâm tình cùng nhau. Trước những lời ong bướm của Thuận, Bui Ble bỗng thấy hối hận về chuyện mình lấy chồng sớm. Chị thấy chồng mình chẳng những đen đủi, xấu xí mà còn cục cằn chẳng biết lấy lòng vợ như Thuận. Nghĩ Thuận thật lòng thật dạ thương mình, Bui Ble cũng đáp lại tất cả những đòi hỏi của gã. Và Bui Ble và Thuận lén lút qua lại với nhau.
Nói về anh Vang, dù bỏ vợ nhưng người đàn ông này lại mang được số tài sản lớn về nhà. Sau đợt phạt vạ, theo luật tục, gia đình Bui Ble và gia đình nhà Thuận cũng phải tổ chức ăn mừng và khao làng. Vì giận vợ, Vang ở hẳn lại nhà mình chẳng thèm đoái hoài đến vợ con. Bỗng nhiên thành “đại gia” nhưng Vang vẫn chẳng thể xua đi nỗi buồn chuyện vợ không chung thủy. Anh bỏ bê việc nương rẫy vì suốt ngày chìm trong men rượu. Được 2 tuần, anh Vang nhớ vợ con nên quyết định quay lại nhà vợ xin lỗi vợ nhưng không gặp.
Muốn quay lại sống với Bui Ble, anh Vang lặn lội vào rừng tìm vợ. Gặp vợ, Vang khóc như một đứa trẻ và đưa Bui Ble về nhà. Bui Ble biết mình có lỗi với chồng nhưng trước lời cầu xin đoàn tụ của Vang nên đã gạt nước mắt theo anh về nhà. Để được gia đình thông gia cho phép con trai được về nhà vợ sống trở lại, gia đình Vang lại sắm lễ vật theo quy định để mang sang nhà Ble hỏi cưới. Một đám cưới nữa được tổ chức với đầy đủ rượu thịt mừng cho đôi nam nữ theo phong tục của người JRai.
Chia sẻ về vụ việc bi hài này, anh Ksor Tuyn, Trưởng Công an xã Ia Mơr cho biết: “Đây là luật tục phạt vạ của người JRai đã có từ bao đời nay và được mọi người tự nguyện tuân theo nên chính quyền rất khó can thiệp. Hôm diễn ra buổi phân xử, tổ hòa giải cũng đứng ra vận động thuyết phục xóa bỏ luật tục nhưng không được”.
Thu Trang (tổng hợp)
