Nếu như tiêu chí để đánh giá đại gia hiện đại là nhà, siêu xe, máy bay hay tài sản quy ra tiền, thì thời bao cấp, người có tiền cần phải có một hoặc tất cả những món đồ dưới đây.
Tiêu chuẩn bộ cánh hàng hiệu: Mũ cối tàu có giá rất đắt, những năm 80 nó có giá 80 đồng, bằng một chỉ vàng. Tuy nhiên, vào thời kỳ cao điểm, giá mũ cối có thể lên tới 150 đồng, gần bằng 2 chỉ.
Áo Liên Xô.
Quần bò Thái bán rẻ cũng có giá 2 chỉ vàng. Đối với những mẫu độc và lạ, các đại gia sẵn sàng bỏ ra 4 chỉ để "rinh" về .
Dép đúc: Trong thời chiến, khi mà người ta đi chân đất, guốc mộc và dép cao su xỏ bốn quai là chủ yếu thì những chiếc dép đúc được coi là một loại dép quý phái.
Tuy vậy, dép đúc chỉ là “mốt” của của các “dân chơi phố huyện”. Ở Hà Nội và các thành phố lớn thì dép nhựa Tiền Phong màu trắng mới là sành điệu.
Sau chiến tranh, thì dép Lào mới được xem là mốt thời thượng. Dép có đế càng dày thì càng sang trọng.
Đồ chơi "công nghệ" thời kỳ này là đồng hồ Poljot của Liên Xô, một trong những khát khao được sở hữu của giới có tiền.
Nhưng đồng hồ Poljot bắt đầu thất thế trước sự xuất hiện của đồng hồ Seiko đến từ Nhật Bản. Những chiếc đồng hồ chạy tự động, không phải lên giây, lại hiện ra cả thứ, ngày, tháng này quả là quá sang trọng. Đến nỗi trong dân chúng đã xuất hiện câu “ca dao”: “Một yêu anh có Sen kô / hai yêu xe đạp Pơ giô đón nàng”.
Ở cái thời mà xe đạp còn là cả một gia tài thì xe Favorite (một loại xe của Tiệp Khắc cũ) xứng đáng đứng ở vị trí đầu đối với giới nhà giàu. Thời kỳ ấy xe đạp phải có biển số, được kiểm soát bằng giấy chứng nhận sở hữu của cơ quan chức năng. Favorite giữ vị trí top đầu về sự sang trọng với câu truyền miệng nổi tiếng: "Làm trai cho đáng nên trai/ Có Pha vơ rít, có đài giắt lưng”.
Là “thứ dữ” trong đế chế xe đạp nhưng so với xe máy Peugeot, đẳng cấp của Favorite còn kém một bậc. Xe Peugeot còn gọi là xe Lơ đã đi vào dân gian một cách rất hóm hỉnh nhưng cũng đầy thực tế. “Đẹp trai đi bộ không bằng mặt rỗ đi Lơ”. Hiện nay, xe Peugeot vẫn được dân chơi xe cổ ưa chuộng, giá của chúng có thể lên đến vài ngàn USD.
Babetta cũng là một trong những "xe sang" của những gia đình danh giá.
Mẫu Honda Cub "huyền thoại" cũng là cả gia tài của những người có tiền. Chiếc Honda Cub đầu tiên xuất hiện vào năm 1958, và khi đến Việt Nam, nó đã tạo nên một “lịch sử oai hùng” khi “thống trị” đường phố Việt Nam gần nửa thế kỷ. Đến tận những năm 1990, gia đình nào có một chiếc Cub trong nhà là cả một gia tài lớn. Chiếc xe Cub đi vào đời sống người Việt phổ biến đến nỗi trong dân gian truyền miệng câu nói nổi tiếng: “Trăm lời anh nói không bằng làn khói Honda”. Nhà Thơ Nguyễn Trọng Tạo cũng phải thốt lên: “Bây giờ yêu nghĩa là vèo xe Cub Xe đạp anh xịt lốp cả tư mùa.”
Bảo An/Theo Zing