Xe CSGT dừng giữa cánh đồng trống trải không một ánh điện. Đèn xe cũng tắt lịm, chỉ ánh đèn pin bật lên mỗi lúc có ôtô tải chạy ngang qua. Sau hiệu lệnh chớp sáng bằng đèn pin trên tay CSGT, từng xe dừng lại, lái xe nhanh chóng chạy đến xuất trình “giấy tờ”. Chỉ sau 5 giây “kiểm tra” bằng tay, CSGT trả lại giấy tờ, cho xe lên đường. Kiểu tuần tra, kiểm soát khó hiểu và lạ lùng này đang diễn ra trên các tuyến đường QL7, QL15 của tỉnh Nghệ An.
Theo chân một xe tải chở hàng từ ngã tư thị trấn Diễn Châu (huyện Diễn Châu) ngược lên QL7, chúng tôi được tài xế H tâm sự: “Mỗi lần đánh xe lên miền núi giao hàng là vợ ở nhà lo sốt vó. Không chỉ lo xe hỏng hóc, run rủi trên đường, mà lo CSGT tuýt còi. Xe nhỏ chở được ít hàng mà bị dừng thì coi như chuyến đi công cốc, chả còn lời lãi bao nhiêu”. H cho biết, trên tuyến QL7 không chỉ có lực lượng Đội Tuần tra kiểm soát giao thông 1.7 (TTKSGT) thuộc Phòng CSGT ĐB-ĐS Nghệ An, mà còn có CSGT các huyện Diễn Châu, Yên Thành, Đô Lương và Anh Sơn. Các lực lượng này chốt chặn, tuần tra suốt ngày đêm nên xe đi qua, chở nặng nhẹ kiểu gì cũng “dính”.
Có mặt tại thị trấn Đô Lương vào lúc 18h ngày 15.9, chúng tôi không khỏi bất ngờ khi hàng loạt xe quá tải nối đuôi nhau ầm ầm lưu thông từ các huyện miền núi Kỳ Sơn, Tương Dương, Con Cuông đổ về xuôi. Anh N - một người dân sống ở khối 4, thị trấn Đô Lương - bức xúc: “Xe quá tải chở gỗ, tre nứa, khoáng sản… chạy rầm rập suốt ngày đêm, khiến đường sá chỉ trong một thời gian ngắn đã xuống cấp nghiêm trọng. Không biết lực lượng CSGT ở đâu mà để những chiếc xe này lộng hành đến thế?”.
Vào 18h50, chúng tôi thấy xe mang BKS 37A-1988 của lực lượng CSGT huyện Đô Lương chạy từ thị trấn lên. Khi đến khoảng đất trống sát cột mốc “QL7, Km33” thuộc khối 4 (Đô Lương) thì dừng lại kiểm soát. Điều đặc biệt là tổ tuần tra này lại chọn ngay chỗ tối om để dừng xe kiểm tra, kiểm soát. Rất nhiều xe tải đi qua đã bị CSGT chốt chặn tại đây “nhá” đèn pin dừng lại.
Sau khi “trình giấy” chưa đầy 5 giây, các tài xế lại tiếp tục lưu thông (ảnh chụp chiều 21.9).
Nhưng điều lạ là trong bóng tối, các tài xế “trình giấy” với thời gian tích tắc vài giây mà lực lượng CSGT huyện Đô Lương vẫn “đọc” được. Như xe tải 37C-127… chở cát tràn thùng, CSGT nhá đèn pin ra hiệu dừng xe, tài xế chỉ chạy xuống “trình giấy” trong vài ba giây rồi leo lên xe đi tiếp. Xe đầu kéo 37N-669… kéo rơmoóc 37R-001… chở xe cẩu kềnh càng, nặng hàng chục tấn, nhưng sau khi “trình giấy” chớp nhoáng cũng được các CSGT cho đi nhanh chóng.
Càng lạ lùng hơn, đi được khoảng 500 mét, xe đầu kéo này tiếp tục bị đội TTKSGT 1.7 đón ngay phía dưới. Sau một pha đèn pin, tài xế nhanh chóng rời tay lái chạy thục mạng về phía lực lượng CSGT. Trong đêm tối không nhìn thấy mặt người nhưng vị cán bộ kiểm tra giấy tờ chỉ cần “đọc” không quá 2 giây rồi trả lại ngay cho tài xế. Tài xế nhận lại giấy tờ lủi thủi trở về xe, tiếp tục lưu thông về phía huyện Yên Thành.
Dù trong đêm 15.9 có hai chốt kiểm tra của lực lượng CSGT trên tuyến QL7, nhưng chỉ chăm chăm “xử lý” ôtô tải và xe khách, còn không đoái hoài đến xe máy. Nhiều người dân, thanh-thiếu niên đi chơi không đội mũ bảo hiểm thản nhiên đi qua mà không bị kiểm tra, xử phạt. Đưa thắc mắc hỏi một người dân sống cạnh đường thì được cho hay: “Xe máy họ chỉ xử phạt cho có lệ vào ban ngày, chứ ban đêm thì chỉ dừng xe tải, xe khách thôi. Chỗ này không có đèn đường, nhưng họ thường xuyên lập chốt kiểm soát vào ban đêm”.
Cứ chừng 15-20 phút, xe BKS 37A-1988 của lực lượng CSGT huyện Đô Lương lại quay đầu lượn lờ vài vòng rồi lại trở về chỗ cũ. Đến 21h19, tổ tuần tra này kết thúc chuyến “kiểm soát” trên QL7 và trở về trụ sở công an huyện Đô Lương.
Không một biên bản
Có mặt tại thị trấn Nam Đàn, huyện Nam Đàn (Nghệ An) vào 9h ngày 21.9, chúng tôi chứng kiến hàng loạt xe máy, xe tải đã bị tổ CSGT huyện Nam Đàn đi trên xe chuyên dụng BKS 37A-5266 ra tín hiệu dừng lại trên QL15 (thuộc xã Vân Diên). Nhiều xe máy vi phạm lỗi đã bị xử lý, lập biên bản. Tuy nhiên xe tải chở đất đá, vật liệu xây dựng quá tải lại thản nhiên đi qua hoặc được kiểm tra chớp nhoáng. 9h12, tổ tuần tra ra tín hiệu dừng xe tải hạng nhỏ BKS 37S-429…
Tuy nhiên sau khi tài xế tươi cười “trình giấy”, chưa đầy 5 giây chiếc xe này được tiếp tục lưu thông. Đến 9h20, xe tải BKS 37C-079… chở cát tràn thùng, che chắn sơ sài, nhìn mắt thường cũng thấy quá tải trọng đi qua, nhưng có đến 3 chiến sĩ CSGT đứng nhìn mà không có bất kỳ tín hiệu nào. 9h29, tổ tuần tra ra tín hiệu dừng hai xe tải BKS 37C-100… và 37C-124…. Sau khi “trình giấy”, xe 37C-124… nhanh chóng được cho đi, còn xe 37C-100… có lẽ vì “giấy tờ” chưa hợp lệ nên phải mất đến hơn 20 phút sau mới được lưu thông.
Trở lại QL1A tại địa phận huyện Nghi Lộc vào chiều 21.9, chúng tôi ghi nhận sự tuần tra, kiểm soát của lực lượng CSGT đi trên xe chuyên dụng 37A-6699 rất lạ lùng, khó hiểu. Mắt ngó lơ, chỉ kiểm tra giấy tờ… “bằng tay” trong vòng 5 giây/mỗi đầu xe, rồi tiếp tục cho hàng loạt xe vi phạm lưu thông mà không có bất kỳ biên bản xử phạt nào. Vào hồi 14h55, tại KCN Nam Cấm (huyện Nghi Lộc, Nghệ An), tổ tuần tra CSGT ra tín hiệu dừng xe tải mang BKS 37C-046… Tài xế nhanh chóng xuống xe “trình giấy” cho vị CSGT. Cán bộ này cầm lấy rồi đi vòng ra phía sau và chóng vánh trả lại ngay cho tài xế. Chưa đầy 7 giây sau, xe này tiếp tục lăn bánh theo hướng Vinh - Hà Nội.
Tiếp đó tổ CSGT dừng xe đầu kéo BKS TR-006… và xe bồn 35C-033… Cũng như xe tải trước, các tài xế chỉ việc “trình giấy” chưa đầy 5 giây rồi lên xe tiếp tục lưu thông. Sau khi “kiểm tra” 3 xe này, đến 15h20, tổ tuần tra lên xe đi về phía đường tránh thành phố Vinh (nằm trên hai huyện Nghi Lộc - Hưng Nguyên, Nghệ An).
Tại đây, tổ tuần tra ra hiệu dừng hàng loạt xe tải mang các biển kiểm soát Nghệ An và các tỉnh bạn. Các xe mang biển số 77K-959…, 16L-174…, 36C-073… và 77C-067… bị tổ tuần tra ra tín hiệu dừng lại và cũng chỉ “kiểm tra” chớp nhoáng rồi tiếp tục cho đi.
Đến 15h31, tại Km4 đường tránh Vinh (thuộc xã Nghi Vạn, Nghi Lộc), tổ tuần tra tiếp tục dừng hàng chục xe. Điều đặc biệt hơn, với xe khách Lào mang BKS 3897, sau khi tài xế xuống “trình giấy”, cán bộ CSGT đã tươi cười và có hành động ôm vai bá cổ rất phản cảm và tất nhiên xe khách này được lưu thông ngay sau đó. Trong khi cán bộ CSGT xử lý xe khách Lào thì ở phía sau, hai đồng nghiệp cũng đã giơ gậy dừng một lúc hàng loạt xe, gồm: 36C-043…, 29C-362…, 77C-047…, 77C-038…, 29LD-518…, 12C-019…., 63C-013…, 29C-264…, 49C-046, 69C-011… và buộc số xe này đỗ trên một đoạn đường dài.
Chỉ trong vòng 30 phút chiều 21.9, tổ tuần tra CSGT đi trên xe 37A-6699 đã dừng hàng loạt xe mà không có bất cứ biên bản xử phạt nào. Liệu các xe có BKS nêu trên không có bất cứ lỗi vi phạm nào hay quy trình “kiểm tra” bằng tay, không cần nhìn trong vòng 5 giây của CSGT có vấn đề? Chúng tôi đặt câu hỏi đầy hoài nghi đối với CSGT tỉnh Nghệ An khi nhớ đến dáng thấp thỏm, khắc khổ và nụ “cười tươi” trước khi mếu của cánh tài xế đã tiếp xúc khi đi qua địa phận tỉnh Nghệ An.
Chúng tôi cũng đã xem đi xem lại hàng chục clip ghi nhận được để mong có thể biện minh rằng, thật ra các chiến sĩ CSGT đang nghiêm chỉnh thi hành nhiệm vụ. Nhưng những hình ảnh biết nói khẳng định rằng, mong mỏi của chúng tôi là vô ích.
Theo LÂM HƯNG THƠ - HỒNG TRIỀU