Mở rộng tuổi động viên từ 18-27, huy động thêm lực lượng cán bộ công chức tham gia, miễn nghĩa vụ cho thanh niên nghèo, đã có vợ con… là những đề xuất của đại biểu Quốc hội để tăng trách nhiệm nghĩa vụ quân sự.
“Nới” tuổi động viên từ 18-27
Tin tức trên báo Dân Trí, chiều 12/11, dự án Luật Nghĩa vụ quân sự đã được các đại biểu Quốc hội cho ý kiến tại phiên họp tổ. Mở rộng tuổi động viên từ 18-27, huy động thêm lực lượng cán bộ công chức tham gia… là những gợi ý của đại biểu để tăng trách nhiệm nghĩa vụ quân sự.
Các ý kiến nhất trí cao với sự cần thiết sửa đổi dự luật cũng như một số nội dung sửa đổi, bổ sung quan trọng như độ tuổi động viên; thời gian thực hiện nghĩa vụ quân sự; diện miễn, hoãn và điều kiện để được miễn, hoãn thi hành nghĩa vụ quân sự.
Đại biểu Ngô Ngọc Bình (TPHCM) bày tỏ sự đồng tình với việc sửa Luật để đảm bảo công bằng xã hội và yêu cầu xây dựng quân đội tinh nhuệ, chất lượng. Và để đảm bảo yêu cầu đó, theo ông Bình, thời gian tại ngũ phải đảm bảo 24 tháng đối với bộ binh (kéo dài thêm 6 tháng so với hiện hành) là phù hợp, đảm bảo được yêu cầu huấn luyện đầy đủ về kỹ thuật, chiến thuật cho binh sĩ.
Đại biểu phân tích, quân đội Việt Nam có những đặc thù khác với các nước vốn có lực lượng quân nhân chuyên nghiệp đông đảo, lính nghĩa vụ chỉ thực hiện một số nhiệm vụ nhất định.
Ông Bình lưu ý thêm, thực tế hiện nay việc huy động nghĩa vụ quân sự đối với đối tượng cán bộ công chức và du học sinh đi học nước ngoài còn rất hạn chế; nên có chế định chặt chẽ hơn để đảm bảo công bằng xã hội; đồng thời cũng là nâng cao mặt bằng về trình độ, kỹ năng của chiến sĩ.
Đồng tình với quan điểm này, đại biểu Nguyễn Văn Hưng (TPHCM) đề nghị cụ thể quy định mở hơn về độ tuổi động viên, trong khoảng từ 18 – 27 tuổi, để tránh việc một số đối tượng lợi dụng Chính sách tạm hoãn để “lách”, trốn không thực hiện nghĩa vụ quân sự.
Đại biểu Huỳnh Minh Thiện (TPHCM) cũng góp ý: “Dự luật cũng cần cụ thể hơn nữa trường hợp đối tượng “tham gia các công trình khoa học cấp nhà nước; phải là người có vai trò như thế nào trong công trình này mới nên cho hoãn”.
Đa số các đại biểu đồng tình với việc "nới" tuổi động viên trong khoảng từ 18 – 27 tuổi.
Nói về tình trạng trốn tránh nghĩa vụ quân sự, đại biểu Phạm Văn Tam (Hà Nam) nhấn mạnh, việc này đang gây bức xúc trong dư luận, bất bình trong nhân dân và đề nghị cần có chế tài xử phạt mạnh mẽ hơn quy định trong luật. Ông Tam chỉ rõ, các đối tượng trốn tránh nghĩa vụ quân sự như trốn khám tuyển, làm sai lệch hồ sơ khi bị gọi nhập ngũ… đều cần xem như hành vi đào ngũ.
Chia sẻ ái ngại về thực tế chỉ có con em nông dân trình độ phổ thông vào quân đội, đại biểu Cù Thị Hậu (Hưng Yên) đặt vấn đề, phải làm sao huy động được lực lượng đã học qua đại học, nhưng người không cần học cả 24 tháng trong quân ngũ mà chỉ cần 3 tháng rồi chuyển sang các lĩnh vực chuyên sâu.
Vì thế bà Hậu đồng tình kéo dài tuổi tuyển quân đối với người đi học lên 27 tuổi.
Đồng tình với cách đặt vấn đề có những người tốt nghiệp đại học phục vụ trong quân đội là tốt nhưng Tổng cục phó Tổng cục Cảnh sát phòng chống tội phạm, Bộ Công an – Thiếu tướng Đỗ Kim Tuyến cũng cho rằng, xét góc độ nào đó thì đối tượng này cũng cần cho xã hội, phục vụ mục đích phát triển kinh tế.
Từ đó, các đại biểu cũng bày tỏ những lăn tăn xung quanh quy định về các đối tượng được miễn, hoãn gọi nhập ngũ.
Đại biểu Tô Văn Tám (Kon Tum) cho rằng, những người đang học phổ thông và đại học mới được miễn, hoãn là chưa đủ, nên tạo điều kiện cho cả những người đang học cao đẳng, trung học chuyên nghiệp, tại chức... học xong rồi mới gọi nhập ngũ cũng chưa muộn.
Đi nghĩa vụ mà gia cảnh bế tắc thì phải xem lại
Thông tin trên báo Tuổi Trẻ, tham gia thảo luận dự án Luật Nghĩa vụ quân sự (sửa đổi) chiều 12/11, thiếu tướng Nguyễn Văn Hưng - Chính ủy Bộ Tư lệnh TP.HCM cho hay, đối tượng tuyển nghĩa vụ hiện nay được mở rộng, Nhà nước cũng có nhiều chính sách đối với người nghèo.
Song, nếu vì đi nghĩa vụ quân sự mà gia đình rơi vào cảnh bế tắc về kinh tế vì mất đi lao động chính thì cũng cần xem lại. “Gia đình thuộc diện nghèo đói mà lao động chính lại đi nghĩa vụ quân sự nữa thì nghèo càng thêm nghèo. Tôi đề nghị cân nhắc gọi đối tượng này” - thiếu tướng Nguyễn Văn Hưng nói.
Ngoài ra, thiếu tướng Nguyễn Văn Hưng cũng cho rằng thanh niên đã có vợ con thì cũng không nên gọi nghĩa vụ quân sự. “Có lần đi tuyển quân tôi đã gặp cảnh dở khóc dở cười khi vợ một thanh niên vừa trúng tuyển nghĩa vụ quân sự ẵm con để trước hàng quân rồi đi về vì chồng đi nghĩa vụ không có người phụ nuôi con” - thiếu tướng Hưng kể.
Ông Hưng cho biết trong danh sách trúng tuyển nghĩa vụ quân sự của TP.HCM cũng rất ít người đã có gia đình. Do đó, quy định này sẽ mang tính nhân văn và không ảnh hưởng nhiều đến việc tuyển quân.
Đề nghị miễn nghĩa vụ cho thanh niên nghèo, đã có vợ con được đưa ra.
Ý kiến khác nhau về đóng tiền thay thế nghĩa vụ quân sự
Tại tổ Hà Nội, đại biểu Đinh Xuân Thảo (viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp) và đại biểu Đào Trọng Thi (chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, giáo dục, thanh niên, thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội) đã có ý kiến khác nhau về việc đóng tiền thay thế nghĩa vụ quân sự.
Ông Đinh Xuân Thảo đặt vấn đề khái niệm nghĩa vụ quân sự là như thế nào, liệu việc đi ra Trường Sa để dạy học, làm bác sĩ có thể xem là nghĩa vụ thay thế được không?
Theo ông Thảo, nên có quy định theo hướng đóng tiền hoặc làm việc công ích nhất định được xem là thay thế nghĩa vụ quân sự.
Ngay sau đó, ông Đào Trọng Thi phản đối việc đóng tiền thay thế nghĩa vụ quân sự.
Theo ông Thi, đi nghĩa vụ quân sự nghĩa là được trang bị kiến thức quốc phòng, để khi cần thiết tổng động viên thì có thể tham gia chiến đấu ngay. Nếu có nghĩa vụ thay thế thì dù bằng cách nào cũng không thể trang bị cho công dân kiến thức quốc phòng, nghĩa là không thể thay thế được.
“Ý kiến dùng tiền thay thế là không chấp nhận được. Nếu bắt tất cả những ai không có điều kiện đi nghĩa vụ quân sự thì đóng tiền, có người nói tôi sẵn sàng đi chỉ vì anh không gọi tôi đi, nên sao tôi phải đóng tiền? Cho đóng tiền trước sẽ được miễn nghĩa vụ quân sự, sẽ có chuyện con nông dân, con nhà giàu, đóng tiền là phản cảm, mất đi tính thiêng liêng của nghĩa vụ quân sự” - ông Thi nói.
Theo Ngọc Anh (Tổng hợp)/Người Đưa Tin