Hà Nội: Đã có những người mua nhà được “bảo hiểm”

Sau hơn nửa năm Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) 2014 chính thức có hiệu lực (từ 1/7/2015), ở Hà Nội đã có những khách hàng đầu tiên được cầm trong tay chứng thư bảo lãnh tài chính của ngân hàng khi mua nhà tại một dự án chung cư. Mặc dù số dự án chính thức có bảo lãnh ngân hàng còn quá ít ỏi, nhưng đã cho thấy những tín hiệu tích cực khi các doanh nghiệp và ngân hàng thực hiện nghiêm quy định của pháp luật.

Cách đây vài năm, ông Đinh Quang Khải ở Hoàng Mai, Hà Nội đã mất trắng gần 500 triệu đồng (tương đương 30% giá trị hợp đồng mua nhà) đóng cho chủ đầu tư của một dự án ở An Khánh, Hoài Đức, Hà Nội. Hết thời hạn bàn giao, nhà vẫn chưa hình thành, tiền thì “lặn mất tăm”, còn chủ đầu tư “cao chạy xa bay”. Sau khi Luật Kinh doanh bất động sản 2014 có hiệu lực, ông Khải đã quyết định chỉ mua nhà chung cư theo hình thức góp vốn nếu dự án đó có bảo lãnh ngân hàng. Vì vậy, khi biết dự án Mon City ở Mỹ Đình do Công ty Cổ phần đầu tư địa ốc Hải Đăng làm chủ đầu tư được ngân hàng HD Bank đứng ra bảo lãnh, ông Khải đã yên tâm chọn mua một căn hộ tại đây. Ông Khải chia sẻ:“Nhận được chứng thư bảo lãnh thì tôi thấy số tiền mình đã nộp vào dự án được đảm bảo tuyệt đối. Tôi đã có thể tin tưởng chắc chắn là sẽ không bị mất tiền khi đầu tư vào dự án Mon City.”

Đến thời điểm này, Mon City là một trong số rất ít dự án chung cư của cả nước, và gần như là dự án đầu tiên tại Hà Nội được ngân hàng bảo lãnh nghĩa vụ tài chính. Theo bà Nguyễn Thị Thu Hằng, Giám đốc chi nhánh Hà Nội - Ngân hàng thương mại cổ phần phát triển thành phố Hồ Chí Minh (HD Bank), đây là dự án đầu tiên được ngân hàng này chấp thuận bảo lãnh sau khi đã xem xét, thẩm định kỹ lưỡng về vị trí, tính khả thi của dự án, năng lực của chủ đầu tư… Các thủ tục bảo lãnh không quá phức tạp vì đã được hướng dẫn trong Luật và các văn bản dưới Luật. Ngay sau khi chủ đầu tư dự án này có quyết định chấp thuận cho bán của Sở Xây dựng Hà Nội, ngân hàng HD Bank đã tiến hành thẩm định và chấp thuận bảo lãnh. Hiện ngân hàng đã trao chứng thư bảo lãnh nghĩa vụ tài chính của chủ đầu tư cho những khách hàng đã ký hợp đồng mua nhà tại dự án Mon City. Bà Nguyễn Thị Thu Hằng cho biết:“Trong nội dung của chứng thư đối với chủ đầu tư, đối với khách hàng cũng như từng thông báo riêng lẻ cũng đã quy định các điều khoản rất rõ về những cam kết, nghĩa vụ của HD Bank đối với chủ đầu tư, khách hàng cũng như những vi phạm của khách hàng đối với chủ đầu tư và chủ đầu tư đối với khách hàng. Trong trường hợp đó thì ngân hàng sẽ là đại diện của chủ đầu tư để thanh toán toàn bộ khoản tiền mà khách hàng đã nộp vào tài khoản của HD Mon tại HD Bank.” 

Như vậy là đã có những người mua nhà được cầm trong tay chứng thư bảo lãnh của ngân hàng bảo đảm cho số tiền đã góp vốn. Theo đó, trong trường hợp chủ đầu tư gặp rủi ro, không hoàn thành được dự án đúng tiến độ, đúng chất lượng, thậm chí phá sản hoặc mất khả năng triển khai dự án thì ngân hàng có trách nhiệm trả lại tiền cho khách hàng. Điều này có lợi trước hết cho người mua nhà. Theo ông Nguyễn Trần Nam, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, nếu các chủ đầu tư đều nỗ lực để có được bảo lãnh của ngân hàng thì chính chủ đầu tư đó cũng rất có lợi, vì dự án đã được ngân hàng thẩm định kỹ, chấp nhận bảo lãnh nên ngân hàng sẽ có trách nhiệm hỗ trợ cho đến khi dự án hoàn thành để tránh rủi ro. Đây cũng là một “phên lọc” cho thị trường bất động sản bên cạnh việc thẩm định, đánh giá, cấp phép của chính quyền địa phương. Ông Nguyễn Trần Nam cho rằng, bảo lãnh ngân hàng như một loại “bảo hiểm” tài chính cho người mua nhà, sẽ mang lại lợi ích cho tất cả các bên: người dân, chủ đầu tư, ngân hàng và cả xã hội: “Đây là quy định ban đầu vấp phải nhiều phản đối vì nó rất mới, ngay từ phía các ngân hàng và nhất là các chủ đầu tư. Nhưng khi quy định đi vào cuộc sống thì sẽ có lợi cho tất cả các phía. Trong trường hợp bảo lãnh thì chỉ mất một mức phí nhỏ nhưng chúng ta mua được sự an toàn rất lớn. Và chúng ta nên quen với việc trả tiền để được các dịch vụ, trong đó có dịch vụ bảo hiểm y tế, bảo hiểm giao thông hay như đây cũng như là một loại bảo hiểm”. 

Tuy nhiên, thực tế là thời gian qua, nhiều chủ đầu tư đã phớt lờ quy định của pháp luật, vẫn mở bán rầm rộ khi chưa có bảo lãnh ngân hàng. Đã đến lúc các cơ quan chức năng cần kiểm soát chặt chẽ để doanh nghiệp bất động sản thực hiện nghiêm túc quy định này. Có vậy, Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) năm 2014 mới dần đi vào cuộc sống, giúp thị trường bất động sản phát triển ngày càng lành mạnh, bền vững hơn.

Lưu Huyền