Trong mâm cúng đêm giao thừa, nhiều người cho rằng, không nên cúng thịt lợn vì làm vậy sẽ phạm húy, không tốt.
Theo quan niệm dân gian, lễ cúng đêm Giao thừa hay còn gọi là “lễ trừ tịch” có ý nghĩa bỏ hết những điều xấu của năm cũ để đón nhận những điều tốt đẹp của năm mới và được thực hiện vào đêm 30 Tết (hết giờ Hợi ngày 30 sang giờ Tý (23h-1h), mở đầu ngày mùng 1 Tết.
Trong các mâm lễ cúng ngoài trời ngoài những món như mâm xôi cùng gà trống hoặc thủ lợn cùng các lễ vật khác, còn mâm cỗ cúng trong nhà thường là mâm cỗ mặn trong đó cũng có các món ăn ngày Tết như thịt gà, thịt lợn nướng, nem rán, canh măng...
| Lễ vật cúng giao thừa tùy từng điều kiện mỗi nhà. Ảnh internet |
Tuy nhiên, nhiều người quan niệm năm 2019 là năm Kỷ Hợi,nhiều người băn khoăn nhất là có nên cúng và ăn thịt lợn đêm giao thừa hay không vì họ lo rằng sẽ phạm húy, không đem lại may mắn, tài lộc…
Trao đổi vấn đề này trên Báo Gia đình và Xã hội, PGS.TS Lê Quý Đức – Nguyên phó Viện trưởng Viện Văn hóa và Phát triển cho rằng, có nhiều người hỏi ông năm Hợi có nên cúng thịt lợn đêm giao thừa. Nhiều người cho rằng không nên cúng thịt của các con vật đó trong những ngày đầu xuân mới, nhất là Giao thừa vì gia chủ có khả năng sẽ bị phạm húy, không đem lại may mắn, tài lộc…
Lý giải vấn đề này, PGS.TS Lê Quý Đức cho rằng đây là niềm tin vào một điều gì đó trong đời sống tâm linh. Nó cũng có một chút tinh thần nhân văn đó là năm con vật chủ thể mà làm vậy là điều ác nên kiêng.
Hơn nữa, vì "có thờ có thiêng, có kiêng có lành" nên việc có cúng hay không tùy thuộc vào ý nguyện của từng người.
Theo PGS.TS Lê Quý Đức, chuyện thờ cúng là tự tâm. Cái chính vẫn là lòng thành của mỗi gia đình vì trong nhà hay ngoài sân cũng chỉ là để chứng kiến lòng thành của chủ nhà và quan trọng vẫn là ở sự thành kính.
Trong khi đó, trao đổi với PV Lao Động, TS Lê Xuân Phương - chuyên gia văn hoá cho rằng kiêng kị cúng thịt lợn trong mâm cỗ cúng Giao thừa là một quan niệm nực cười.
"Những món ăn nào đã ăn quen và đi vào tiềm thức của mọi người thường được dùng để cúng ông bà, tổ tiên chứ không phải năm lợn không được cúng lợn, năm gà không được cúng gà, năm chó không được cúng chó,... Đó là quan niệm dị đoan. Cái gì thân thương, gần gũi nhất, mình chuyển thể nó thành những món ăn có hương vị để dâng lên ông bà, tổ tiên.
Người đồng bằng thường cúng bằng xôi chè, hoa quà, bánh kẹo. Đó đều là những món ăn được chế biến kì công. Ở những vùng nông thôn, nghèo khó, nhiều người vẫn trân trọng chuẩn bị những món công phu nhất, phù hợp với túi tiền, thời gian dành cho việc cúng tổ tiên. Còn quan niệm kiêng cúng thịt lợn trong năm lợn là mê tín", TS Lê Xuân Phương chia sẻ.
Hà Trang (tổng hợp)