Từng thành công với vai diễn Thị Nở, người phụ nữ bị hóa trang xấu đến “ma chê quỷ hờn” của nền điện ảnh Việt, NSƯT Đức Lưu đã ghi dấu đậm nét trong lòng công chúng. Ngoài đời, bà sở hữu vẻ đẹp phúc hậu, dù đã gần 80 tuổi nhưng bà vẫn đẹp mặn mà và có phần trẻ hơn so với tuổi. Sau hơn 30 năm, giờ đây nữ nghệ sỹ vẫn đang nuôi dưỡng niềm đam mê nghệ thuật và âm thầm làm Từ thiện.
Niềm đam mê nghệ thuật vẫn “cháy” trong tim
Sau hơn 30 năm diễn vai diễn để đời Thị Nở, với NSƯT Đức Lưu, ký ức về những năm tháng xưa vẫn chưa hề phai nhạt. Khi mới tiếp xúc, ít ai ngờ bà đã ở tuổi 79. Bà chia sẻ bí quyết là lao động hăng say và vui với những thành quả mình đạt được.
Nói về nghiệp diễn, bà cho hay: “Dù không đi hết con đường nghệ thuật, không theo đuổi nghề diễn đến cùng nhưng đối với nghệ thuật trong tôi luôn có một niềm đam mê, nó như một dòng sông vẫn luôn chảy trong máu. Vì sau vai diễn Thị Nở, tôi không đóng phim mà về Thành ủy Hà Nội làm ở ban Đối ngoại nên có thể mọi người nghĩ, tôi không còn đam mê với nghiệp diễn. Nhưng từ năm 2014, tôi lại tham gia bộ phim 3 tập về Quảng Nam sau đó bắt đầu nhận một vai diễn về một nữ anh hùng trong một bộ phim đề tài kháng chiến chống Mỹ. Sau tất cả, tôi vẫn quay trở lại với con đường nghệ thuật và vẫn nuôi dưỡng niềm đam mê nghệ thuật của mình”.
Nhớ về vai diễn Thị Nở, bà cho hay: “Bây giờ khi xem lại vai Thị Nở, tôi cảm thấy rất buồn cười nhưng cũng rất đáng yêu, không biết sao hồi đó tôi lại có thể hóa thân một cách ngố ngố ngây ngây đến thế. Một phần là do khả năng diễn xuất nhưng cũng cần kể đến việc tạo hình xấu “ma chê quỷ hờn” đã giúp cho nhân vật ấy sống trong lòng công chúng cho đến tận bây giờ. Nhiều khán giả chẳng nhớ tên thật Đức Lưu mà chỉ nhớ biệt danh Thị Nở”.
Bộc lộ về nghệ thuật tạo hình nhân vật xấu nhất nền điện ảnh Việt, nghệ sỹ Đức Lưu chia sẻ: “Để có được tạo hình xấu ma chê quỷ hờn như vậy, tôi được đạo diễn Phạm Văn Khoa đưa đến bệnh viện để làm một bộ răng đen hạt nhót. Hai bên má ngậm bông băng sao cho bề ngang rộng hơn chiều dài khuôn mặt và cái mũi được đắp thêm cao su, bôi phẩm đỏ ở đầu. Tôi không cảm thấy buồn vì tạo hình xấu xí ấy mà khi nhìn mình trong gương tôi chỉ thấy buồn cười. Tôi vui vì đã làm cho nhân vật Thị Nở bước ra từ những trang văn của nhà văn Nam Cao và sống mãi đến tận bây giờ. Đặc biệt, khi về thăm lại làng Vũ Đại khán giả vẫn thắc mắc tại sao ngoài đời xinh thế mà hóa trang được thành Thị Nở xấu đến vậy”.
| NSƯT Đức Lưu với tạo hình Thị Nở đã trở thành kinh điển. |
Làng Vũ Đại ngày ấy đã mang lại tiếng vang cho đoàn làm phim. Bản thân nghệ sỹ Đức Lưu đã được khán giả đón nhận và rất yêu quý. Tuy nhiên chồng và các con bà cũng gặp không ít rắc rối vì thành công của vợ, của mẹ. Bà nhớ lại, thời ấy chồng bà là PGS.TS Trần Hạ Phương đã gặp rất nhiều khó khăn, điều tiếng vì vai diễn của vợ: “Lúc bấy giờ, “cảnh nóng” trong phim ở nước ngoài là điều bình thường nhưng ở Việt Nam thì mọi người vẫn chưa quen nên bộ phim gặp rất nhiều khó khăn trong khâu kiểm duyệt. Và cũng vì cảnh vạch yếm trong phim ấy mà chồng tôi chịu nhiều “vạ lây”, người ác miệng còn nói cho vợ đóng cảnh ấy được bao nhiêu tiền. Nhưng vì chồng tôi là một trí thức nên ông ấy rất hiểu và thông cảm cho vợ. Hay như các con đi học cũng bị bạn bè trêu chọc, thấy ngượng vì mẹ vào vai nhân vật có ngoại hình xấu”.
NSƯT Đức Lưu hiện có cuộc sống khá hạnh phúc, đủ đầy, các con thành đạt, các cháu giỏi giang. Bà trải lòng: “Từ khi chồng tôi mất, tôi rất đau buồn nhưng không hề cảm thấy cô đơn hay sợ sệt vì cuộc đời đã dạy cho mình dày dạn hơn trước những bão tố trong cuộc sống. Cùng với việc mang yêu thương chia sẻ với người khác, niềm vui hiện tại của tôi là nhìn con cái trưởng thành. Bên cạnh đó, tôi cũng có nhiều bạn bè tốt nên chẳng có thời gian để mà cô đơn nữa. Lúc rảnh rỗi, tôi thường xuyên lên Facebook để cập nhật trạng thái, chia sẻ ảnh. Có lẽ việc sử dụng thành thạo sản phẩm công nghệ giúp tôi cập nhật tin tức nhanh nhạy, cộng với việc thích giao tiếp với người trẻ đã giúp tôi sống trẻ trung hơn”.
“Còn khỏe mạnh ngày nào tôi còn làm việc ý nghĩa cho xã hội”
Ở độ tuổi bên kia con dốc của cuộc đời, bên cạnh hoạt động nghệ thuật, NSƯT Đức Lưu còn âm thầm làm rất nhiều chương trình từ thiện. Bà quan niệm rằng từ thiện có rất nhiều cách để làm, giúp đỡ về vật chất, tinh thần, chắp nối những điều bổ ích, nhưng khi làm từ thiện thì nên nghĩ đến lợi ích của nhiều người:
“Bản thân tôi biết rằng nhu cầu sống của mình như thế nào là đủ, gạt bỏ những tham sân si ở đời và bằng lòng với cuộc sống hiện tại. Trong cuộc đời, tôi đã đi nhiều nơi, có cơ hội nhìn thấy thiếu thốn của những mảnh đời bất hạnh, khó khăn. Chính điều đó đã thôi thúc tôi cần phải hành động, chắp nối những nhịp cầu, mang đến những điều tốt đẹp cho họ. Bà già Lưu này còn khỏe mạnh ngày nào thì sẽ cố gắng làm việc tốt cho xã hội ngày ấy”.
| NSƯT Đức Lưu hiện rất nhiệt tình với những hoạt động thiện nguyện. |
Rằm tháng Tám năm 2015, bà kêu gọi nhiều ngân hàng tài trợ tiền cho 5 điểm trường dân tộc nội trú ở đường mòn Hồ Chí Minh, giúp cho các em nhỏ nơi đây có một Trung thu ấm áp, hay những chuyến đi từ thiện giúp đỡ người nghèo và trẻ em vùng cao ở Mù Cang Chải. Những chuyến đi dài, với sức khỏe của người đã có tuổi, nhưng bà vẫn hăng say nhiệt tình trong hành trình thiện nguyện.
Hễ cứ ai nhắc đến việc đi làm việc phúc đức, thiện tâm là bà sẵn sàng xách túi lên đường. Trong chương trình đại lễ Vu Lan báo hiếu vừa qua, kết hợp với việc tu sửa chùa và mời sư về làm trụ trì tại một ngôi chùa ở huyện nghèo của tỉnh Ninh Bình, bà đã kết hợp nhờ các nhà khoa học mang mô hình rau sạch về với nhân dân Nho Quan, để bà con nơi đây sản xuất và chính bà cũng là người nhận tìm nơi tiêu thụ sản phẩm của họ.
“Tôi luôn quan niệm chết không phải là hết mà là đi về một thế giới khác. Những việc tôi đang cố gắng làm, không phải chỉ là để lại tiếng thơm cho đời mà đơn giản những công việc phúc đức xuất phát từ tâm. Những dự định về vai diễn mới, những dự án trong công việc thiện tâm mong sẽ sớm hoàn thành và tôi sẽ rất hạnh phúc vì điều đó. Tôi không hề cảm thấy lo sợ khi tuổi già ngày càng đến gần, tôi đã chuẩn bị tinh thần sẵn sàng đón nhận nó vì đó là quy luật của cuộc sống. Nhưng tôi thấy tiếc quãng thời gian đang trôi qua và phải luôn chạy đua với từng giây phút còn lại của cuộc đời để làm những việc có ích”, NSƯT Đức Lưu tâm sự.
Thắm Nguyễn