Trong mùa tuyển sinh năm 2023, nhiều trường đại học đưa ra các chương trình hỗ trợ học phí, cấp học bổng nhằm thu hút thí sinh ứng tuyển vào các ngành khoa học cơ bản.
Chính phủ quy định đối tượng miễn học phí gồm: Sinh viên học chuyên ngành Mác - Lê nin và tư tưởng Hồ Chí Minh; hoặc học một trong các chuyên ngành Lao, Phong, Tâm thần, Giám định pháp y, Pháp y tâm thần và Giải phẫu bệnh tại các cơ sở đào tạo nhân lực y tế công lập theo chỉ tiêu đặt hàng của Nhà nước; người học các ngành, nghề chuyên môn đặc thù đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh theo quy định của Luật Giáo dục nghề nghiệp. Các ngành, nghề chuyên môn đặc thù do Thủ tướng Chính phủ quy định.
Các đối tượng được giảm học phí 70% gồm: Sinh viên học các ngành nghệ thuật truyền thống và đặc thù trong các đại học công lập, tư thục có đào tạo về văn hóa - nghệ thuật, một số nghề học nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm đối với giáo dục nghề nghiệp do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội quy định...
Các đối tượng được giảm 50% học phí gồm: Sinh viên là con cán bộ, công chức, viên chức, công nhân mà cha hoặc mẹ bị tai nạn lao động hoặc mắc bệnh nghề nghiệp được hưởng trợ cấp thường xuyên.
Học ngành khoa học cơ bản được giảm học phí: Năm học 2022 - 2023, Đại học Quốc gia Hà Nội hỗ trợ sinh viên các ngành khoa học cơ bản thuộc Trường Đại học Khoa học tự nhiên và Trường Đại học Khoa học xã hội và nhân văn gồm: miễn học phí, miễn phí chỗ ở nội trú, hỗ trợ sinh hoạt phí 20 triệu đồng/năm học.
Trong đó, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên có 9 ngành được hỗ trợ, gồm: Tài năng Toán học, Tài năng Vật lý, Tài năng Hóa học, Tài năng Sinh học, Địa lý tự nhiên, Địa chất học, Tài nguyên và môi trường nước, Hải dương học và Công nghệ kỹ thuật hạt nhân. Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn gồm 9 ngành: Hán Nôm, Lịch sử, Triết học, Tôn giáo học, Chính trị học, Nhân học, Việt Nam học, Ngôn ngữ học và Văn học.
Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Tp.HCM) dự kiến cũng sẽ dành hàng tỉ đồng để hỗ trợ thí sinh trúng tuyển năm 2023 vào 10 ngành học được hỗ trợ đặc biệt từ ngân sách nhà nước và của nhà trường. Đó là các ngành triết học, tôn giáo học, lịch sử, địa lý, thông tin - thư viện, lưu trữ học, nhân học, ngôn ngữ Ý, ngôn ngữ Tây Ban Nha và ngôn ngữ Nga.
Sinh viên của các ngành này sẽ nhận được nhiều Chính sách ưu đãi như: học bổng toàn phần tương đương mức học phí năm học thứ nhất dành cho học sinh giỏi, xuất sắc; được tài trợ chi phí học ngoại ngữ. Ngoài ra, sinh viên còn được giảng viên hỗ trợ tham gia hoạt động nghiên cứu khoa học; tham gia các chương trình trải nghiệm thực tế với doanh nghiệp; chương trình chia sẻ của các nhà tuyển dụng, nhà quản lý; các hoạt động ngoại khóa được thiết kế riêng...
Trong khi đó, tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên (Đại học Quốc gia Tp.HCM), theo ThS. Trần Vũ - Trưởng phòng thông tin - truyền thông Trường Đại học Khoa học tự nhiên (Đại học Quốc gia Tp.HCM) cho biết, nhà trường tiếp tục duy trì gói học bổng 2 tỷ đồng để cấp học bổng toàn phần và bán phần (100% học phí và học bổng bán phần 50% cho năm học đầu tiên) dành cho thí sinh trúng tuyển năm 2023 với thành tích cao vào 7 ngành/nhóm ngành.
Đó là những ngành/nhóm ngành hướng đến đào tạo nhân lực chất lượng cao trong các lĩnh vực phục vụ một số mục Tiêu Chiến lược phát triển bền vững, phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo của quốc gia đến năm 2030 như nhóm ngành vật lý học, công nghệ vật lý điện tử và tin học; hải dương học; kỹ thuật hạt nhân; địa chất học; kỹ thuật địa chất; khoa học môi trường; công nghệ kỹ thuật môi trường.
Theo ThS. Trần Vũ, những ngành học trên có số lượng thí sinh đăng ký xét tuyển ít nên tỉ lệ cạnh tranh thấp, nhưng lĩnh vực làm việc khá rộng và đáp ứng được nhiều nhu cầu xã hội. Ngoài những chính sách trên, nhà trường còn kết nối với doanh nghiệp và cộng đồng cựu sinh viên để hỗ trợ học bổng khuyến học dành cho các sinh viên tài năng và các sinh viên có hoàn cảnh khó khăn để đảm bảo cam kết của trường, đó là không để sinh viên vì điều kiện khó khăn về kinh tế mà ngừng học.
Trường Đại học Sư phạm (Đại học Đà Nẵng) đã xây dựng quỹ học bổng "Truyền cảm hứng UED" với mức hỗ trợ khá cao (tối đa 120 triệu đồng/sinh viên cho toàn khóa học). Theo PGS.TS Lưu Trang - hiệu trưởng nhà trường, học bổng này hướng đến thí sinh khi đăng ký tuyển sinh, trúng tuyển vào các ngành sư phạm tin học, sư phạm sinh học, sư phạm khoa học tự nhiên, sư phạm công nghệ của trường.
Học bổng được chia thành 3 triệu đồng/tháng trong năm học đầu tiên (10 tháng/năm). Từ năm thứ 2, sinh viên cần duy trì kết quả học tập tốt để tiếp tục được nhận học bổng theo các mức tương ứng với kết quả học tập.
Sinh viên được vay vốn tín dụng, hỗ trợ học phí, học bổng
Từ ngày 19/5/2022, sinh viên đủ điều kiện được hỗ trợ vay vốn học tập sẽ được vay tối đa là 4 triệu đồng/tháng, theo Quyết định 05 của Thủ tướng Chính phủ.
Theo đó, người học được vay vốn có hoàn cảnh khó khăn đang theo học tại các trường Đại học, Cao đẳng, trung cấp, nếu mồ côi cả cha lẫn mẹ hoặc chỉ mồ côi cha hoặc mẹ nhưng người còn lại không có khả năng lao động; là thành viên của hộ gia đình thuộc một trong các đối tượng hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ có mức sống trung bình theo chuẩn quy định của pháp luật.
Bên cạnh chính sách miễn học phí và cấp chi phí sinh hoạt cho sinh viên ngành sư phạm, các trường Đại học cũng có nhiều chương trình hỗ trợ học phí, cấp học bổng cho thí sinh trúng tuyển vào trường. Thông tin trên báo Thanh Niên, tại nhiều trường Đại học, chính sách tặng học bổng bằng học phí cũng được thực hiện dành cho thí sinh trúng tuyển năm 2023.