Trước tiên, chúng ta cùng nhìn lại diễn biến lãi suất của Fed và thị trường chứng khoán Việt Nam 20 năm qua.
Theo diễn biến từ biểu đồ có thể thấy việc tăng lãi suất của Fed có tác động không lớn đến việc điều chỉnh của thị trường chứng khoán Việt Nam, trừ năm 2018. Trên thực tế, thống kê từ các chuyên gia cho thấy, trong các lần tăng lãi suất của Fed, VN-Index chỉ điều chỉnh nhẹ ở mức 0,12% (giai đoạn từ 2014-2018).
Năm 2018, VN-Index điều chỉnh mạnh (khoảng 25% từ đỉnh tháng 4/2018) từ đỉnh, phần nhiều đến từ tác động của cuộc chiến tranh thương mại Mỹ-Trung, mà không phải trực tiếp từ lãi suất của Fed.
Phân tích những ảnh hưởng từ việc tăng lãi suất của Fed đến thị trường chứng khoán Việt Nam:
- Khi Fed tăng lãi suất sẽ ảnh hưởng đến tỷ giá tiền tệ cũng như cán cân thương mại giữa các quốc gia, điều này sẽ gây áp lực đến Chính sách tiền tệ của các quốc gia khác, trong đó có Việt Nam. Nếu ngân hàng nhà nước Việt Nam buộc phải tăng lãi suất để đảm bảo tính ổn định tỷ giá cũng như cán cân thương mại thì sẽ ảnh hưởng đến việc mở rộng sản xuất kinh doanh, từ đó ảnh hưởng đến lợi nhuận doanh nghiệp và giá cổ phiếu.
Tuy nhiên, qua các năm, lãi suất liên ngân hàng tại Việt Nam có xu hướng giảm dần và biến động không lớn, điều này giúp cho tác động từ tăng lãi suất của Fed không quá lớn.
- Khi Fed tăng lãi suất, có thể khiến cho các nhà đầu tư nước ngoài rút khỏi Việt Nam, gây ảnh hưởng đến thanh khoản cũng như động lực tăng của thị trường chứng khoán. Trong năm 2021, dù Fed chưa chính thức tăng lãi suất nhưng những kế hoạch cũng có thể gây lo ngại cho nhà đầu tư. Năm 2021, khối ngoại bán ròng ~ 62 nghìn tỷ VNĐ và tiếp tục bán ròng ~ 7 nghìn tỷ VNĐ vào QI/2022. Tuy nhiên, điều này có thể lý giải từ nguyên nhân lo ngại lạm phát tăng cao dẫn đến suy thoái kinh tế.
Xem xét ảnh hưởng tăng lãi suất của Fed trong năm 2022 đến thị trường chứng khoán Việt Nam:
Việc tăng lãi suất của Fed sẽ không gây ra những ảnh hưởng đến nền kinh tế ngay lập tức mà thường là sau đó khoảng 12 tháng. Tuy nhiên, đối với thị trường chứng khoán bị chi phối nhiều từ tâm lý nhà đầu tư thì việc phản ứng tức thì sẽ diễn ra.
Từ biểu đồ giá cho thấy trong 03 lần tăng lãi suất của Fed thì phản ứng tiêu cực chỉ xảy ra vào lần tăng lãi suất thứ 2 (tháng 05/2022). Trong giai đoạn này việc điều chỉnh của thị trường chứng khoán chịu tác động nhiều bởi cuộc chiến tranh giữa Nga và Ukraina, cũng như tình hình lạm phát. Nên phản ứng thực sự với việc tăng lãi suất sẽ không rõ nét.
Như vậy, việc tăng lãi suất của Fed có thể chỉ có tác động nhất thời đối với thị trường chứng khoán Việt Nam do tâm lý nhà đầu tư. Nếu ngân hàng nhà nước Việt Nam không có động thái thắt chặt chính sách tiền tệ hay mức biến động tỷ giá giữa VNĐ và USD không quá lớn thì về cơ bản, tác động sẽ không đáng kể.