Uống rượu bia, hút thuốc lá, lạm dụng thuốc kháng sinh… có thể gây tổn thương thận mà nhiều người không ngờ tới.
Ăn uống không tiết chế
Theo PGS.TS Đinh Thị Kim Dung, nguyên Trưởng khoa Thận Tiết niệu (Bệnh viện Bạch Mai) số bệnh nhân bị suy thận những năm gần đây ngày một tăng. Bệnh nhân suy thận thường đến trong tình trạng chức năng thận suy giảm hoặc đã suy ở giai đoạn cuối.
Thói quen lối sống ăn uống không cân đối, rượu bia, thuốc lá, lạm dụng dùng thuốc là một trong những nguyên nhân gây ra tổn thương thận không phục hồi (suy thận mãn tính).
Uống rượu bia có thể gây hại cho gan và thận. Đặc biệt các loại rượu tự nấu có chứa nhiều độc tố như: acid acetic, aldehyd, methanol có thể gây ra ngộ độc. Bệnh nhân bị ngộ độc rượu có thể bị vô niệu do hoại tử ống thận cấp và cuối cùng là suy thận.
Uống rượu ngâm có nguy cơ ngộ độc và gây hại cho thận, ảnh minh họa.
Không ít trường hợp nam giới có sở thích ngâm rượu (dược liệu, động vật, cỏ, cây, lá) để bồi bổ cho cơ thể và cho rằng uống rượu ngâm là an toàn. Tuy nhiên, việc tự ý ngâm các loại lá, dược liệu uống không có sự hiểu biết đã khiến cho không ít người phải nhập viện do tổn thương thận.
Bác sĩ Dung cho hay dinh dưỡng không hợp lý cũng là một nguyên nhân gây tổn thương thận không phục hồi. Đặc biệt thói quen thích ăn những sản phẩm thịt chế biến sẵn như thịt hộp, thịt muối, thịt hun khói không rõ nguồn gốc xuất xứ.
Hoặc trong trường hợp ăn những thức ăn đã bị hỏng (ôi, thiu) khi ăn phải có thể gây ra tiêu chảy mất nước cũng rất nguy hiểm cho thận. Mất nước nhiều có thể gây ra suy thận cấp nếu không cấp cứu kịp thời sẽ nguy hiểm tới tính mạng.
"Ngoài ra, chế độ ăn uống không cân đối ăn nhiều chất đạm, chất béo, đồ ăn nhanh… dẫn tới thừa cân béo phì. Điều này làm tăng nguy cơ mắc một số bệnh chuyển hóa như tiểu đường và có thể gây ra biến chứng tổn thương thận", bác sĩ Dung nói.
Nhiều bệnh nhân bị suy thận do việc dùng thuốc lá, thảo dược bừa bãi. Người dân nghe theo lời mách đi bốc thuốc lá về uống bất chấp nó có thể gây độc cho cơ thể.
Bác sĩ Dung khuyến cáo: "Các loại thuốc thảo dược không có nguồn gốc xuất xứ, bảo quản bằng hóa chất có thể ảnh hưởng tới chức năng gan và thận. Người uống các loại thuốc lá kéo dài chất độc tích lũy trong cơ thể có thể gây tổn thương suy giảm chức năng thận".
Ngoài ra, dùng thuốc kháng sinh, thuốc chống nấm, thuốc chống viêm giảm đau, thực phẩm chức năng, kem tẩy trắng… không theo chỉ định có dẫn tới suy thận trong tương lại gần.
Triệu chứng cần đi khám bệnh thận sớm
Bác sĩ Dung cho hay suy thận ở giai đoạn sớm rất khó phát hiện vì triệu chứng suy thận giai đoạn nhẹ thường kín đáo, không rõ ràng. Ở giai đoạn này bệnh nhân vẫn lao động sinh hoạt bình thường cho nên thường bỏ qua những triệu chứng của bệnh.
Khi cảm thấy mệt mỏi, da xanh, phù nhẹ nên đi khám, ảnh minh họa.
Tuy nhiên, một số triệu chứng cần nghĩ tới bệnh thận khi cảm thấy cơ thể thường xuyên mệt mỏi, da xanh, người phù nhẹ. Khi xuất hiện các triệu chứng này cần đi khám sớm để tránh nguy cơ thận bị suy không hồi phục.
Suy thận ở giai đoạn nặng triệu chứng sẽ rõ ràng hơn người bệnh sẽ cảm thấy chán ăn, mệt mỏi nhiều và buồn nôn.
Để xác định có bị bệnh thận hay không bệnh nhân cần phải làm các xét nghiệm về máu, xét nghiệm nước tiểu, siêu âm đánh giá hình thái của thận.