Liên tục trong những năm gần đây, bầu Đức hầu như luôn nằm trên đống nợ khủng hàng chục tỉ đồng. Cộng thêm mủ cao su rớt giá và cạnh tranh mạnh trong lĩnh vực chăn nuôi, có thể thấy người giàu thứ 2 sàn chứng khoán đang chịu những áp lực nặng nề.
Theo Vietnamnet, cuối 2012, tổng nợ của HAG lên tới gần 20,5 nghìn tỷ đồng, trong đó có hơn 6,7 nghìn tỷ đồng nợ ngắn hạn. Tới cuối 2013, tổng nợ của HAG giảm xuống còn 16,3 nghìn tỷ, nợ ngắn hạn xuống dưới 5 nghìn tỷ đồng.
Ngày 23/4/2013, tại Đại hội cổ đông thường niên của Hoàng Anh Gia Lai (HAGL), bầu Đức bị cổ đông chất vấn khoản nợ khủng của tập đoàn liệu có nằm trong vòng kiểm soát hay không. Thêm vào đó, nhiều ý kiến lo ngại về rủi ro khi đem 300 triệu USD đổ vào thị trường Myanmar và yêu cầu chủ tịch tập đoàn giải trình.
Đáp lại những băn khoăn về nợ, người giàu thứ hai sàn chứng khoán Việt Nam giải thích: "Cần xem xét 16.000 tỷ đồng nợ thuộc diện dài hay ngắn hạn, an toàn hay báo động. Tôi nợ đấy nhưng cũng mở rộng đầu tư, thu về không ít lợi nhuận, vẫn kiểm soát tốt rủi ro".
Bầu Đức vẫn đang gánh trên vai số nợ nghìn tỉ |
Ông Đức phân tích, hầu hết khoản nợ dài hạn đều vay phục vụ các dự án cao su, thủy điện. Những suất đầu tư này cũng dần xuất hiện các khoản thu đúng chu kỳ. HAGL luôn tích trữ 2.500 tỷ đồng tiền mặt để dự phòng thanh khoản nên nợ thuần giảm xuống còn 13.500 tỷ đồng. Sắp tới, dự kiến tập đoàn sẽ thu về 1.500 tỷ đồng trái phiếu chuyển đổi nên nợ sẽ giảm xuống còn 12.000 tỷ đồng.
Thời gian sau, theo Vietnamnet, dưới thời điều hành của người bạn nối khố - tổng giám đốc cũ Nguyễn Văn Sự, Hoàng Anh Gia Lai đã triển khai được nhiều chiến lược mới một cách nhanh chóng, từ trồng mía, bắp hay nuôi bò. Cùng lúc, ông bán 4 dự án thủy điện tại Việt Nam chỉ trong vòng chưa đầy 6 tháng. Về mảng BĐS trong nước, một công ty con An Phú cũng đã nhanh chóng thu được cả nghìn tỷ đồng từ việc bán dự án trong nước cho các đối tác khác.
Tuy nhiên, tổng nợ của HAG tới cuối 2014 đã nhanh chóng vượt ngưỡng cũ, lên suýt soát 21 nghìn tỷ đồng, trong đó nợ ngắn hạn đã lên tới gần 9,3 nghìn tỷ đồng. So với tài sản, tỷ lệ nợ của HAG không quá đáng ngại. Tuy nhiên, tính theo giá trị tuyệt đối thì đây là một con số quá lớn.
Trong tuần qua, cổ phiếu HAG bất ngờ giảm khá mạnh. Theo thông báo từ HOSE, Hoàng Anh Gia Lai cùng Chủ tịch HĐQT Đoàn Nguyên Đức sẽ thực hiện giao dịch mua tổng cộng 15 triệu cổ phiếu HAG trong thời gian từ 18/5-17/6. Bầu Đức quyết định mua có lẽ là để thực hiện cam kết của mình khi giá cổ phiếu quá thấp. Trong hơn 1 tháng qua, cùng với đà suy giảm của thị trường chung, cổ phiếu HAG đã suy giảm khá mạnh, từ mức 20.700 đồng (ngày 16/4) xuống 17.800 đồng (ngày 13/5).
Trên thực tế, giá cổ phiếu giảm trong giai đoạn thị trường đi xuống là bình thường. Tuy nhiên, mức độ giảm nhanh gần 15% của một cổ phiếu lớn như HAG có lẽ không còn hoàn toàn bình thường.
Trên thực tế, HAGL của bầu Đức đang gặp nhiều áp lực. Thách thức đến từ giá cao su tuột dốc trong thời gian gần đây và sự cạnh tranh gay gắt trong ngành mía đường. Áp lực nợ của HAGL có lẽ không hề nhỏ. Cùng một lúc triển khai rất nhiều đại dự án với vốn đầu tư mỗi dự án lên tới nhiều nghìn tỷ đồng.
Trên báo cáo tài chính cho thấy, công nợ phải thu từ phía khách hàng đang tăng lên, cộng thêm các khoản tạm ứng cho dự án xây dựng sân bay Attapeu tại Lào. Trong năm 2014, lợi nhuận của HAGL tăng đáng kể nhưng điều đáng ngại là dòng tiền từ hoạt động kinh doanh của HAG vẫn liên tục âm.
Các dự án mới của HAGL đang ngốn những khối tiền khổng lồ. Nó cũng đồng nghĩa với việc bầu Đức phải đẩy mạnh đi vay.
Tuy nhiên, sự rớt giá thảm hại của mủ cao su thế giới đang đặt HAGL trước một thách thức mới. Từ mức 5.000 - 6.000 USD/tấn, giá mủ giờ chỉ còn khoảng 1.500 USD. Lĩnh vực chăn nuôi bò có thể cũng sẽ bị ảnh hưởng lớn do sự cạnh tranh ngày càng cao.
Theo Vietnamnet, trước mắt HAGL vẫn còn rất nhiều chông gai, nhất là giờ đây HAGL là một doanh nghiệp rất lớn về quy mô, nợ cũng lên tới hàng chục nghìn tỷ đồng.
Nam Nam (Tổng hợp)