Bộ luật Tố tụng hình sự được Quốc hội khóa XIII thông qua tại kỳ họp thứ 10 có điểm mới là đã công nhận dữ liệu điện tử là một nguồn chứng cứ phụ vụ hoạt động tố tụng.
Khái niệm chứng cứ theo quy định của bộ luật tố tụng hình sự? Ý nghĩa của chứng cứ trong quá trình giải quyết vụ án
Chứng cứ là những gì có thật, được thu thập theo trình tự, thủ tục do Bộ luật Tố tụng hình sự quy định, được dùng làm căn cứ để xác định có hay không hành vi phạm tội, người thực hiện hành vi phạm tội và những tình tiết khác cố ý nghĩa trong việc giải quyết vụ án (Khoản 1 Điều 64 Bộ Luật Tố Tụng Hình Sự 2003)
Theo đó, chứng cứ có các thuộc tính: Tính khác quan là những tài liệu có thật; Tính liên quan thể hiện ở mối liên hệ khách quan cơ bản của chứng cứ với sự kiện cần chứng minh; Tính hợp pháp thể hiện ở chỗ chứng cứ được rút ra từ những phương tiện chứng minh, thu thập, kiểm tra theo đúng quy định của pháp luật tố tụng hình sự.
Nguồn chứng cứ
Khoản 2, Điều 64 Bộ luật Tố tụng hình sự 2003 quy định chứng cứ được xác định bằng:
a) Vật chứng;
b) Lời khai của người làm chứng, người bị hại, nguyên đơn dân sự, bị đơn dân sự, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án, người bị bắt, người bị tạm giữ, bị can, bị cáo;
c) Kết luận giám định;
d) Biên bản về hoạt động điều tra, xét xử và các tài liệu, đồ vật khác.
Mặc dù pháp luật không quy định cụ thể về "Dữ liệu điện tử" là chứng cứ nhưng căn cứ theo quy định của pháp luật, có thể coi "Dữ liệu điện tử" thuộc nhóm vật chứng, cụ thể là "vật mang dấu vết tội phạm, vật là đối tượng của tội phạm cũng như tiền bạc và vật khác có giá trị chứng minh tội phạm và người phạm tội" (Điều 74 Bộ Luật Tố tụng hình sự 2003)
Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 được Quốc hội khóa XIII thông qua tại Kỳ họp thứ 10 mặc dù chưa có hiệu lực nhưng đã có quy định chi tiết công nhận dữ liệu điện tử là một nguồn chứng cứ phục vụ hoạt động tố tụng.
Như vậy, có thể thấy nhà làm luật đã công nhận dữ liệu điện tử là một nguồn chứng cứ sẽ mang lại tính chính xác, tránh oan sai trong hoạt động tố tụng hình sự.
Trung Khánh