Hầu hết người Việt ta hay có thói quen tích trữ đồ ăn thức uống trong mỗi dịp Tết khiến thực phẩm dễ bị biến chất, ôi thiu, nguy cơ mất an toàn vệ sinh an toàn thực phẩm.
Liên quan đến thực trạng này, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm cảnh báo, chính việc tích trữ đồ ăn sẽ là căn nguyên dẫn đến bệnh tật, thế nhưng nhưng nhiều người Việt vẫn chưa thể từ bỏ.
| Đừng coi chiếc tủ lạnh là một "bảo bối" tích trữ thực phẩm vì tủ lạnh chỉ bảo quản thực phẩm được trong một thời gian nhất định. |
Cứ Tết đến nhà nhà, người người lại tích trữ thực phẩm
Đó là tâm lý tồn tại trong con người Việt từ nhiều năm nay. Số đông quan niệm, Tết đến trong nhà càng nhiều đồ ăn, thực phẩm, bánh trái sẽ thể hiện một cái Tết sung túc, đầy đủ.
Xuất phát từ suy nghĩ đó nên nhà nào cũng cố tích trữ thực phẩm. Các loại đồ khô như hướng dương, hạt điều, nước ngọt, rượu bia… lại càng không.
TS Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm cho biết: "Chúng ta không còn lạ khi chứng kiến thực tế nhiều gia đình, cứ Tết đến tủ lạnh trở nên quá tải, "ép" hết cỡ mới đóng được cánh tủ đông đá, tủ lạnh ngăn mát cũng chật ních đủ loại đồ ăn từ giò, thịt đông, cá, tôm…".
Chị Nguyễn Trần Thanh Lam (Nguyễn Trãi – Thanh Xuân - Hà Nội) cho hay: Tết năm nào cũng vậy, chị và ông xã cũng mua rất nhiều đồ ăn, cả tươi sống và đồ khô đem về tích trữ trong tủ lạnh. Vì lo ra Tết các siêu thị, hàng quán chưa mở cửa.
Đặc biệt, dịp Tết, chị về quê và thường được mọi người cho đủ loại thịt gà, thịt lợn, thậm chí là các đặc sản vùng quê nên tủ lạnh nhà chị luôn trong tình trạng "báo động", thậm chí "không thở nổi" vì thức ăn sống - chín để chen chúc lẫn lộn.
Cùng quan điểm với chị Lam, anh Tuấn Tú (Mỹ Đình – Nam Từ Liêm - Hà Nội) bày tỏ: "Ngày Tết, nếu không tích trữ lương thực, khi cần đến thứ gì lại không có sẽ rất bất tiện vì các cửa hàng đã đóng cửa. Bản thân tôi vẫn thấy nhiều người tích trữ thịt, cá trong tủ lạnh vài tháng không có vấn đề gì nên gia đình tôi cũng làm vậy và nghĩ nó vô hại".
Tủ lạnh của nhiều gia đình trong mỗi dịp Tết luôn trong tình trạng "báo động", thậm chí "không thở nổi" vì thức ăn sống - chín để chen chúc lẫn lộn.
Chuyên gia cảnh báo
Về vấn đề này, ThS.BS. Lê Thị Hải – Nguyên Giám đốc Trung tâm Khám tư vấn Dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho rằng: "Các bà nội trợ nên bỏ thói quen dự trữ, tích trữ thực phẩm vào ngày Tết. Tủ lạnh cũng chỉ là thiết bị dùng để hạn chế đồ bị hỏng, chứ không thể giữ được độ tươi ngon như thực phẩm mới được".
Hơn nữa, việc bảo quản đồ ăn sống chín lẫn lộn, tủ lạnh để quá chật chội, không có không khí để lưu thông, lúc đó tủ lạnh lại trở thành ổ vi khuẩn, chính điều đó là căn nguyên khiến thực phẩm bị giảm chất lượng, thậm chí hỏng nên khi ăn vào bị đau bụng .
Chuyên gia dinh dưỡng này nhấn mạnh, việc vệ sinh sạch sẽ tủ lạnh là vô cùng quan trọng. Nên chia nhỏ thực phẩm thành từng bữa, cho vào bao, túi sạch sẽ và lấy dần ra để nấu, việc để riêng đồ sống, đồ chín phải thực sự chú ý.
"Để đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, không mắc bệnh, nhất là các bệnh tiêu hóa trong dịp tết, các bà nội trợ không nên nấu đi nấu lại thức ăn từ ngày này sang ngày khác. Nên bổ sung thực đơn nhiều rau xanh, quả chín, tránh tình trạng ăn quá nhiều thịt, các chất chứa nhiều đạm, tinh bột", BS. Hải lưu ý.
ThS.BS. Lê Thị Hải – Nguyên Giám đốc Trung tâm Khám tư vấn Dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho rằng: "Các bà nội trợ nên bỏ thói quen dự trữ, tích trữ thực phẩm vào ngày Tết".
Cũng bàn luận về vấn đề này, nhiều chuyên gia cho rằng, các tỉnh miền Bắc, dịp Tết Nguyên đán thường hay có mưa phùn, thời tiết ẩm ướt tạo điều kiện thuận lợi cho các vi khuẩn, nấm mốc phát triển. Vì thế, thực phẩm bảo quản không tốt rất dễ bị nấm mốc, gây ngộ độc cho người sử dụng.
Bánh chưng, các loại hạt đều có thể bị mốc và khi mốc có độc tố aflatoxin thì rất nguy hiểm. Trong khi đó ở miền Nam, thời tiết nóng, các loại thực phẩm có nhiều đạm như thịt, cá dễ bị ôi thiu.
Vì thế, theo Cục trưởng An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) Nguyễn Thanh Phong: "Người dân nên thay đổi thói quen tiêu dùng trong Tết, không nên tích trữ quá nhiều thực phẩm. Hiện nay, ngày mùng một, hai Tết, các siêu thị, các chợ đã bán hàng, sản phẩm tươi sống như thịt, cá, rau, củ quả… luôn có sẵn, đáp ứng đủ nhu cầu cho người tiêu dùng".
Các bác sĩ tiêu hóa cũng khuyến cáo, chế độ dinh dưỡng ngày Tết vô cùng quan trọng, tránh ăn nhiều đồ ngọt, bia rượu, tránh ăn nhiều thịt để không bị táo bón , rối loạn tiêu hóa , thậm chí ngộ độc.
Theo đó, ngày Tết mọi người nên hạn chế thức ăn mang tính acid như thịt, cá, trứng gia cầm... Nên ăn nhiều thực thẩm mang tính kiềm, ăn ít thực phẩm mang tính axit. Thực phẩm giàu canxi, magiê, kali đều thuộc nhóm mang tính kiềm.
Ví dụ như rau xanh (bí, cà chua, dưa chuột, củ cải, cà tím, rau chân vịt, khoai lang), hoa quả (táo, lê, chuối, đào, dâu, mơ, hồng, nho ...), đậu và chế phẩm từ đậu, rong biển, nấm...
Ngược lại cá, thịt, gia cầm, trứng, dầu mỡ... đều là thực phẩm mang tính acid, vì vậy, ngày Tết mọi người nên hạn chế ăn là tốt nhất.
Theo Cafef/Trí Thức Trẻ