TTXVN đưa tin, Viện Dinh dưỡng quốc gia (Bộ Y tế) cho biết theo báo cáo của Mạng lưới iốt toàn cầu, Việt Nam đang nằm trong số 19 nước trên thế giới có tình trạng thiếu iốt nghiêm trọng nhất.

Đây là một thực tế đáng báo động về tình trạng thiếu hụt iốt ở Việt Nam.

9,8% trẻ từ 8-10 tuổi bị bướu cổ

Theo kết quả điều tra của Bệnh viện Nội tiết Trung ương năm 2013-2014 cho thấy tỷ lệ bướu cổ trẻ em từ 8-10 tuổi là 9,8%; tỷ lệ hộ gia đình sử dụng muối iốt đủ tiêu chuẩn phòng bệnh khoảng 60%, mức trung vị iốt niệu là 8,4mcg/dl. Đây là mức thấp nhất trong 10 năm qua.

Khám, chữa bệnh bướu cổ ở Trung tâm nội tiết tỉnh Hoà Bình. (Ảnh: Hữu Oai/TTXVN)

Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) về thanh toán tình trạng thiếu iốt mà Việt Nam đã đạt được năm 2005 thì tỷ lệ bướu cổ trẻ em từ 8-10 tuổi nhỏ hơn 5% và mức trung vị iốt niệu lớn hơn hoặc bằng 10mcg/dl.

Các nghiên cứu của Bệnh viện Nội tiết Trung ương giai đoạn 2000-2010 đã chỉ rõ, thực phẩm từ nuôi trồng tự nhiên ở các vùng miền nước ta đều có hàm lượng iốt không đáng kể nên chưa đáp ứng đủ nhu cầu cơ thể.

Nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng quốc gia năm 2010 cũng cho thấy chỉ có 6% số người được hỏi dùng duy nhất gia vị mặn là muối iốt và 75% còn lại sử dụng gia vị mặn từ các sản phẩm chế biến có muối như nước mắm, nước tương, bột canh...

Theo Viện Dinh dưỡng quốc gia, nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên là do giai đoạn trước năm 2005, Việt Nam thực hiện bắt buộc chương trình mục tiêu quốc gia bổ sung iốt. Tuy nhiên, ngay khi thanh toán được tình trạng thiếu iốt, quy định bắt buộc dùng bổ sung iốt bị bãi bỏ khiến độ bao phủ giảm đột ngột.

Bên cạnh đó, chương trình mục tiêu quốc gia phòng chống bướu cổ không còn, thiếu ngân sách để cung cấp nguyên liệu iốt trộn vào muối... Vì vậy, người dân cũng chuyển dần từ sử dụng muối iốt sang các loại bột canh hay hạt nêm không chứa iốt.

Thực tế, từ năm 2016, Chính phủ đã ban hành Nghị định về bổ sung vi chất dinh dưỡng vào thực phẩm, trong đó quy định bắt buộc phải bổ sung iốt vào thực phẩm. Quy định này có hiệu lực từ ngày 15-3-2017; nhưng đến nay hầu như các doanh nghiệp vẫn chưa triển khai tốt.

Tăng cường iốt vào các thực phẩm thiết yếu

VTV cho biết, ông Lê Danh Tuyên, Viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia khẳng định i-ốt hóa muối ăn là giải pháp chiến lược của toàn cầu cũng như của Việt Nam. Tăng cường i-ốt vào thực phẩm thiết yếu đã được chứng minh là biện pháp đơn giản để bổ sung i-ốt nói riêng, vi chất dinh dưỡng nói chung trong bữa ăn hàng ngày.

Được biết, trong số 130 quốc gia trên toàn cầu quy định bắt buộc bổ sung i-ốt thì có 69 quốc gia (53%) yêu cầu sử dụng muối i-ốt cho thực phẩm chế biến. Các chuyên gia đã tiến hành nghiên cứu và công bố cho thấy không có sự thay đổi hữu cơ đáng kể nào với sản phẩm được sản xuất với muối bổ sung i-ốt (màu sắc, hương vị, cấu trúc).

Viện Dinh dưỡng quốc gia khuyến cáo thiếu i-ốt sẽ gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng như bướu cổ, thiểu năng tuyến giáp ảnh hưởng lớn đến phát triển, hoạt động của cơ thể, giảm khả năng lao động, mệt mỏi. Thiếu i-ốt ở trẻ em sẽ gây chậm phát triển trí tuệ, chậm lớn, nói ngọng... Ở phụ nữ mang thai, thiếu i-ốt dễ dẫn đến sảy thai, thai chết lưu hoặc sinh non. Nếu mẹ thiếu i-ốt nặng trong giai đoạn mang thai trẻ sinh ra sẽ bị đần độn, câm, điếc và các dị tật bẩm sinh khác. Biểu hiện của tình trạng thiếu hụt i-ốt đơn giản chỉ là cảm giác người mệt mỏi, lờ đờ nên nhiều người không để ý.

Trang Vũ (tổng hợp)