Theo Sohu, vấn đề khảo cổ học ở Trung Quốc có nhiều điểm khác với các quốc gia khác trên thế giới. Ở Trung Quốc, giới khảo cổ - nghiên cứu được phép khai quật, nghiên cứu nhiều ngôi mộ cổ nhưng không phải ngôi mộ cổ nào cũng có thể khai quật một cách tùy tiện. Có rất nhiều quy định trong vấn đề này, chẳng hạn như không tiến hành khảo cổ học trên các lăng mộ cổ thời nhà Minh, không khai quật lăng mộ hoàng gia mà chỉ tập trung vào việc khai quật, bảo tồn các di tích.
Nói theo nghĩa đen, các nhà khảo cổ học có nhiệm vụ khai quật, lưu giữ, bảo vệ những di tích văn hóa trong lăng mộ cổ và sự nguyên vẹn của lăng mộ cổ. Vào tháng 4/2011, các nhà chức trách phát hiện một ngôi mộ cổ ở tỉnh Hồ Bắc đã bị nhóm cướp mộ đột nhập nhiều lần nhằm lấy đi những món đồ giá trị bên trong. Nhóm cướp mộ gây ra thiệt hại nặng nề cho ngôi mộ cổ. Thậm chí còn có thể khiến ngôi mộ cổ bị sập và phá hủy các di tích văn hóa trong đó.
Sau khi nhà chức trách vào cuộc, họ phát hiện ngôi mộ cổ bị đột nhập này không phải là một ngôi mộ bình thường mà là một ngôi mộ cổ cấp bậc hoàng gia thời nhà Minh. Sau khi nghiên cứu, phân tích những bằng chứng tìm được trong cổ mộ, các nhà nghiên cứu cho biết, chủ nhân của ngôi mộ là Lương Trang Vương Chu Chiêm Vỹ - con trai thứ 9 của Minh Nhân Tông Chu Cao Sí.
Sau khi được sự chấp nhận của các cơ quan đoàn thể, các chuyên gia khảo cổ đã tiến hành khai quật cứu hộ, bảo vệ di tích văn hóa trong ngôi mộ cổ.
Nhiều nhà nghiên cứu bất ngờ khi thấy lăng mộ hoàng gia này lại không lớn như mong đợi, chỉ rộng 31 mét vuông, lăng mộ chính lại càng nhỏ hơn và chỉ chứa được hai chiếc quan tài.
Ngôi mộ cổ tuy nhỏ nhưng bên trong lại chứa đựng rất nhiều di tích văn hóa. Theo thống kê, bên trong có hàng chục nghìn di vật văn hóa đã được khai quật, trong đó có hơn 5.000 miếng vàng bạc. Có thể nói, ngôi mộ cổ này là ngôi mộ cổ có giá trị thứ hai trong số các ngôi mộ thời nhà Minh được khai quật cho đến nay (đầu tiên là lăng mộ nhà Minh Định Lăng). Một ngôi mộ cổ nhỏ như vậy và nhiều di tích văn hóa như vậy tương đương với hàng trăm di tích văn hóa dày đặc trên mỗi mét vuông! Hơn nữa, những di tích văn hóa này không phải là di tích văn hóa thông thường mà là di tích văn hóa quý giá thuộc về nhà nước.
Các chuyên gia nghiên cứu khẳng định lần khai quật này quả thực giúp họ mở rộng tầm mắt, những di tích văn hóa này không phải được chôn dưới lòng đất mà nằm trong mạch nước ngầm của cung điện dưới lòng đất, có thể nói là “ngôi mộ nước” của thời nhà Minh. Do đó, nước phải được rút cạn trong quá trình khai quật.
Tất cả các di vật văn hóa được khai quật từ ngôi mộ này đã được trưng bày tại Bảo tàng tỉnh Hồ Bắc vào ngày 15/6/2014 sau một thời gian dài được làm sạch và trùng tu. Chủ đề của triển lãm là "Minh Lương Trang vương mộ - Báu vật thời Trịnh Hòa". Qua giải thích của các chuyên gia, có thể xác định lô di tích văn hóa này có nguồn gốc từ phương Tây và được Trịnh Hòa mang về trong chuyến hành trình sang phương Tây.
Ảnh: Sohu.