(Tinmoi.vn) Tổng thống Philippines Benigno Aquino cảnh báo rằng sau vụ đặt giàn khoan trái phép trên vùng thềm lục địa Việt Nam, Trung Quốc có thể sẽ lặp lại "kịch bản" sử dụng giàn khoan dầu trong vùng biển Philippines.
Trong cuộc phỏng vấn với Financial Times, Tổng thống Philippines Benigno Aquino cho biết Trung Quốc đang chơi "một trò chơi nguy hiểm với Chính sách bên miệng hố chiến tranh và ngoại giao pháo hạm", có thể vượt ra ngoài tầm kiểm soát.
Tổng thống Aquino nói thêm rằng ông đã nhận được các báo cáo về sự xâm nhập gần đây của một tàu thăm dò Trung Quốc ở gần mỏ dầu Galoc, cách tỉnh Palawan khoảng 96 km.
"Thông thường, những gì xảy ra với Việt Nam cuối cùng cũng xảy ra với Philippines", ông Aquino nói, với ý nhắc đến những hành động leo thang của Trung Quốc đối với các quốc gia trong khu vực.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Tổng thống Benigno Aquino trong chuyến thăm tới Manila vừa qua
Theo Tổng thống Aquino, đường dây điện thoại nóng giữa Hà Nội và Bắc Kinh đã không hoạt động. Khi phía Việt Nam cố gắng liên lạc với Trung Quốc để thảo luận về vụ giàn khoan Hải Dương-981, thì “không hề có trả lời ở bất kỳ cấp nào” từ phía Trung Quốc.
Tổng thống Aquino kêu gọi Bắc Kinh tránh có các hành động đơn phương, đi ngược lại Tuyên bố chung về ứng xử của các bên ở Biển Đông, được ký kết giữa Trung Quốc và ASEAN năm 2002. Theo Tổng thống Philippines, 10 nước thành viên ASEAN, trong đó, một số nước có tranh chấp chủ quyền biển đảo với Trung Quốc, cần có “một tiếng nói mạnh mẽ và rõ ràng, về cách thức giải quyết những tranh chấp, phù hợp với luật pháp quốc tế.
Cho đến nay, Trung Quốc vẫn chủ trương giải quyết các tranh chấp chủ quyền biển đảo ở Biển Đông với từng nước liên quan, trong khuôn khổ song phương và chống lại các đề xuất “quốc tế hóa”, đàm phán đa phương giải quyết tranh chấp.
Theo tổng thống Philippines, 10 nước thành viên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) cần có một "tiếng nói mạnh mẽ và rõ ràng hơn" về cách thức giải quyết những tranh chấp, phù hợp với luật pháp quốc tế. Trong khi đó, Bắc Kinh lại muốn đối thoại song phương và từ chối mọi nỗ lực nhằm "quốc tế hóa" quá trình tranh chấp.
Ông Aquino cho biết thêm rằng nếu chính sách bên miệng hố chiến tranh của Trung Quốc dẫn đến thương vong, các nhà lãnh đạo sẽ khó có thể thoái lui. "Một khi có người thiệt mạng, tình hình sẽ trở nên phức tạp hơn", tổng thống Philippines nhận định.
Trả lời phỏng vấn tờ Financial Times, Tổng thống Aquino cho biết ông ủng hộ Việt Nam kiện Trung Quốc và cam kết sẽ chia sẻ với Việt Nam về cách thức kiện lên tòa án trọng tài về công ước luật biển của Liên hợp quốc ở La Hay.
Tuần trước, trong chuyến công du Manila, Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng tuyên bố Hà Nội đang xem xét khả năng đưa Trung Quốc ra trước tòa án Liên hợp quốc. Tổng thống Aquino đã thảo luận với Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng về việc này và hoan nghênh Việt Nam có các hành động pháp lý để kiện Trung Quốc.
Ông Aquino cho biết thêm, nếu chính sách bên miệng hố chiến tranh của Trung Quốc dẫn đến thương vong, thì tình hình càng trở nên phức tạp. “Một khi có tổn thất mạng sống, tình hình thậm chí càng trở nên phức tạp hơn”, ông cảnh báo.
Yên Yên (Dịch/ Tổng hợp)