Đối chiếu trên bản đồ thì vị trí giàn khoan Nam Hải 9 mà Cục Hải sự TQ thông báo thuộc vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc Bộ, là nơi VN và TQ đang đàm phán phân định ranh giới biển, nhưng chưa đạt thỏa thuận.
Trong số 4 giàn khoan được TQ lên lịch "ra Biển Đông" sau giàn khoan 981, 3 chiếc dự kiến sẽ vào các vị trí vào 12/8 tới. Còn lại 1 giàn khoan là Nam Hải 9 đã được TQ triển khai ra Biển Đông đầu tuần này.
Bản đồ vị trí giàn khoan Nam Hải số 9 dự định kéo đến ngày 20/7
Quan sát chặt chẽ diễn biến di chuyển của giàn khoan Nam Hải 9 đang được TQ triển khai, TS Trần Trường Thủy, Giám đốc Quỹ Hỗ trợ nghiên cứu Biển Đông cho hay vấn đề là phải xác định vị trí mà giàn khoan Nam Hải 9 được dự định kéo đến thuộc vùng biển nào và hoạt động thực tiễn ra sao
Trao đổi với VietNamNet, ông nói, theo luật biển quốc tế, việc kéo giàn khoan di chuyển mà không định vị cũng như không tiến hành khoan đào ở đáy biển thuộc nội dung tự do hàng hải. Các quốc gia có quyền tự do hàng hải ở trong vùng đặc quyền kinh tế của mình và vùng biển quốc tế.
Theo chuyên gia Biển Đông, đối chiếu trên bản đồ thì vị trí mà Cục Hải sự TQ thông báo thuộc vùng biển ngoài cửa Vịnh Bắc Bộ, là nơi VN và TQ đang đàm phán phân định ranh giới biển, nhưng chưa đạt thỏa thuận.
Theo thông lệ quốc tế, ở những khu vực như vậy, các bên hữu quan sẽ không có các hoạt động thăm dò, khai thác tài nguyên vượt quá đường trung tuyến giả định giữa hai đường cơ sở đối diện nhau ở vùng biển chưa phân định.
“Do đó, vấn đề rất quan trọng là chúng ta cần theo dõi sát hoạt động của giàn khoan Nam Hải 9 và có hành động phù hợp khi các quyền lợi hợp pháp của ta bị xâm phạm” - TS Thủy nói.
Ông cũng nhấn mạnh thêm rằng, kể từ sau khi TQ hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 sâu trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của VN, vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế và tác động tiêu cực đến hòa bình, ổn định, an ninh và an toàn hàng hải ở khu vực, các động thái của TQ ở Biển Đông nói chung và hoạt động của các giàn khoan của TQ nói riêng đã khiến dư luận quốc tế quan tâm và lo ngại sâu sắc.
Trong khi đó, Reuters hôm nay đưa tin, các tọa độ đăng trên trang web của Cục Hải sự TQ cho thấy, giàn khoan Nam Hải số 2 và số 5 sẽ được triển khai ở vị trí nằm giữa nam TQ và quần đảo Đông Sa (do Đài Loan kiểm soát). Giàn khoan Nam Hải số 4 sẽ được kéo sát về phía bờ biển TQ.
Cục Hải sự TQ không nói rõ cơ quan sở hữu các giàn khoan này, chỉ biết cả 3 giàn khoan sẽ vào vị trí vào ngày 12/8.
Tờ Thời báo Hoàn cầu TQ trích lời Zhuang Guotu, giám đốc Trung tâm nghiên cứu ĐNA tại Đại học Hạ Môn gọi việc triển khai giàn khoan là một “động thái chiến lược”.
Trong khi đó, Tập đoàn dầu khí quốc gia TQ (CNOOC) cho hay, họ có 4 dự án mới dự kiến triển khai ở khu vực tây và đông Biển Đông trong nửa cuối năm nay. Không rõ 4 giàn khoan nói trên có thuộc các dự án của họ hay không. Một người phát ngôn tập đoàn này từ chối đưa ra bình luận.
Tuy nhiên, CNOOC luôn khẳng định mong muốn thúc đẩy sản lượng dầu khi ở vùng nước sâu. CNOOC tuyên bố sẽ gia tăng 1/3 vốn đầu tư cho năm nay lên gần 20 tỉ USD.