Kể từ sau khi xuất hiện đột ngột, Nhà nước Hồi giáo cực đoan dòng Sunni đã gây ra hàng loạt vụ việc đẫm máu và tàn độc. Được mệnh danh là "cỗ máy giết chóc", IS không chỉ thảm sát tại quê nhà mà đang muốn tắm cả nước Mỹ lẫn châu Âu trong "những thảm kịch 11/9".
IS là hiện thân của quỷ dữ
Nhà nước Hồi giáo giờ đây đồng hành với sự khắc nghiệt – chặt đầu, đóng đinh, ném đá, tàn sát, chôn sống và xóa sổ tôn giáo cũng như sắc tộc.
Trong khi sự dã man đó dường như là sự điên rồ đối với đại đa số con người văn minh, nhưng với IS, đó là sự lựa chọn hợp lý. Đó là một quyết định có ý thức nhằm khủng bố kẻ thù, gây ấn tượng động thời tuyển thêm người mới.
IS tuân thủ một học thuyết về chiến tranh tuyệt đối không có giới hạn và hạn chế - không có những thứ như “trọng tài” hay “thỏa hiệp” khí nói đến việc giải quyết tranh chấp với các đối thủ, thậm chí là những người Hồi giáo dòng Sunni. Không giống như tổ chức gốc của mình – al-Qaeda, IS không đưa ra những học thuyết thần học để biện minh cho tội ác của mình.
Bạo lực có nguồn gốc từ 2 làn sóng trước đó, mặc dù quy mô và cường độ tàn bạo của IS đã vượt xa cả 2.
Làn sóng đầu tiên, dẫn đầu bởi đệ tử của Sayyid Qutb – Một người Hồi giáo cực đoan ở Ai Cập, được coi là bậc thầy của của lý thuyết Hồi giáo hiện đại – với mục tiêu thân phương Tây, các chế độ Ả Rập trường kỳ hoặc những gì họ gọi là “gần kẻ thù” và, sau khi cân nhắc cho thấy nó hạn chế sử dụng bạo lực chính trị.
Bắt đầu bằng vụ ám sát Tổng thống Ai Cập Anwar Sadat năm 1980, lực lượng Hồi giáo nổi dậy này đã bị tiêu diệt vào cuối những năm 1990. Cuộc chiến này đã cướp đi khoảng 2.000 sinh mạng và rất nhiều binh lính Afghanistan tham gia chiến đấu với Liên Xô.
“Cỗ máy giết chóc”
Chiến binh thánh chiến IS
Các chiến binh thánh chiến chống lại Liên Xô đã tạo ra làn sóng thứ 2 với mục tiêu cụ thể - “kẻ thù xa”, hay là Mỹ và ở mức độ thấp hơn nữa là châu Âu. Người cầm đầu tổ chức này là Osama Bin Laden.
Bin Laden đã mất nhiều thời gian để hợp lý hóa cuộc tấn công của al-Qaeda nhằm vào nước Mỹ ngày 11/9/2001, gọi là “cuộc thánh chiến tự vệ” hay sự trả đũa chống lại nhận thức về sự thống trị của Mỹ trong xã hội Hồi giáo.
Ý thức về tầm quan trọng của chiến thắng nhân tâm và trí tuệ, Bin Laden đã gửi thông điệp của mình tới những người Hồi giáo và thậm chí là cả người Mỹ như một sự tự vệ chứ không phải gây hấn.
Tuy nhiên, kiểu biện minh này không có sức nặng đối với lãnh đạo của IS, Abu Bakr al-Bangdadi bởi ông không quan tâm tới việc thế giới nghĩ gì về những hành động đẫm máu của mình.
Trong thực tế, ông và quân đội của mình đang say sưa trong những hành động dã man và tiếp tục làm những việc đó.
Ngược lại với 2 làn sóng đầu tiên, IS thực sự gây ám ảnh về lý thuyết và thần học, không đưa ra bất cứ ý tưởng nào cho việc duy trì và nuôi dưỡng cơ sở xa hội của mình. Đó là một cỗ máy giết người được hỗ trợ bởi máu và súng lục.
Xa hơn học thuyết của Bin Laden, “khi mọi người nhìn thấy một con ngựa mạnh và một con ngựa yếu, theo lẽ tự nhiên, họ sẽ muốn được giống như con ngựa mạnh”, những tín hiệu “chiến thắng thông qua chủ nghĩa khủng bố” của al-Baghdadi gửi tới bạn bè và kẻ thù đó là IS sẽ là một con ngựa chiến thắng. Hãy tránh đường hoặc bạn sẽ bị nghiền nát, tham gia vào đoàn lữ hành của chúng tôi và làm nên lịch sử.
Các bằng chứng tăng cường cho thấy trong vài tháng qua, hàng trăm, thậm chí là hàng nghìn những người từng là kẻ thù của IS như al-Nusra Front và Islamic Front đã trả lời cho những gì al-Baghdadi nói.
“Sốc và kinh hoàng”
Lãnh đạo IS, Abu Bakr al-Baghdadi đe dọa sẽ giết sạch lính Mỹ nếu họ tới Iraq
Chiến dịch tiếp cận tinh vi của IS kêu gọi những người Sunni trẻ tuổi bất mãn và bị lừa dối trên toàn thế giới bởi đây được xem như đội quân tiên phong mạnh mẽ mang lại chiến thắng và sự cứu rỗi linh hồn.
Không phải nằm ở sự tàn bạo của nhóm này, những tân binh trẻ bị thu hút bởi chiến thuật gây sốc và tàn bạo chống lại kẻ thù của đạo Hồi.
Những thành tích trên chiến trường – đặc biệt là sự chiếm giữ dải lãnh thổ khổng lồ ở Syria và Iraq, thiết lập một triều đại hồi giáo tạo ra tiếng vang khắp nơi. Không chỉ thành công như vậy, quân đội IS gần đây còn chiêu mộ được thêm nhiều lính mới.
Những người đàn ông Hồi giáo sinh sống tại các nước phương Tây tham gia vào IS và các nhóm cực đoan khác bởi họ cảm thấy một phần nhiệm vụ lớn hơn – hồi sinh loại lý tưởng đã mất đi của triều đại hồi giáo và là một phần của cộng đồng gắn bó chặt chẽ có bản sắc mạnh.
Ban đầu, nhiều người đàn ông trẻ đến từ London, Berlin và Paris và những nơi khác đã di chuyển đến vùng đất thánh chiến để bảo vệ cộng đồng tôn giáo bị bức hại nhưng họ đã bị nanh vuốt của IS thâu tóm, gây ra tội ác chẳng hạn như chặt đầu thường dân vô tội.
Những kẻ cầm đầu đứng sau chủ nghĩa cực đoan không kiềm chế của IS có nguồn gốc từ tổ chức al-Qaeda ở Iraq, do Abu Musab al-Zarqawi (bị người Mỹ giết năm 2006) dẫn dắt.
Không giống như những tổ chức tiền thân của mình, IS được nuôi dưỡng bằng chế độ chống Shia và sự căm thù bản năng của đa số nói chung. IS là mũi nhọn của người Ả Rập Sunni trong cuộc chiến chống lại chế độ giáo phái tại Baghdad và Damascus.
Al-Zarqawi và al-Baghdadi xem người Shia là kẻ ngoại đạo, là ngăn thứ 5 trong trái tim Hồi giáo và phải bị xóa sổ - một thế giới quan diệt chủng.
Từng bước một, al-Zarqawi và al-Baghdadi đã phớt lờ lời cầu khẩn của al-Zawahiri (người thầy đứng đầu al-Qaeda) và những chiến binh hàng đầu khác là tránh giết chóc bừa bãi người Shia. Thay vào đó, họ đã tấn công cộng đồng người Shia và chế độ Alawite ở Iraq và Syria.
Nhắm vào nước Mỹ?
Vụ tấn công 11/9 vẫn là nỗi ám ảnh kinh hoàng với nước Mỹ và thế giới
Bằng cách khai thác sự rạn nứt sâu sắc giữa người Sunni và Shia tại Iraq và cuộc nội chiến giữa các phe phái ở Syria, al-Baghdadi đã xây dựng được một căn cứ vững mạnh để hỗ trợ cho những người Sunni nổi loạn, kết hợp với tổ chức của mình thâm nhập vào những cộng đồng địa phương.
Ông cũng tái cơ cấu mạng lưới quân sự đồng thời chọn lựa những quan chức giàu kinh nghiệm của quân đội thời Saddam Hussein để biến IS thành một lực lượng chiến đấu chuyên nghiệp.
Cho đến nay IS đã liên tục tập trung vào người Shia và không có “kẻ thù ở xa”. Cuộc đấu tranh chống lại Mỹ và châu Âu không phải là ưu tiên của họ. IS vẫn đang chờ đợ sự giải phóng tại quê nhà.
Thời điểm đỉnh cao của những vụ đánh bom ở dải Gaza vào tháng 8, qua phương tiện truyền thông, các chiến binh đã chỉ trích IS giết người hồi giáo trong khi không làm gì để giúp đỡ Palestine.
IS biện minh rằng cuộc đấu tranh chống Shia được ưu tiên hơn mọi thứ khác.
Giờ đây, Mỹ và châu Âu đã tham gia vào cuộc chiến chống IS, tổ chức này sẽ sử dụng tất cả những gì mình có để trả đũ, kể cả chặt đầu con tin. Hơn nữa, ngày càng có khả năng họ sẽ tấn công các mục tiêu ngoại giao mềm ở Trung Đông.
Trong khi IS muốn hoạt động ngoạn mục tại Mỹ hay châu Âu, rất có khả năng họ sẽ thực hiện những vụ tấn công phức tạp như vụ 11/9.
Vài tháng trước, al-Bangdadi thừa nhận tổ chức của ông không được trang bị để tấn công vào người Mỹ tại quê hương của họ. Mặc dù rất muốn như vậy nhưng người Mỹ đã dàn quân. Vì thế, IS chỉ có thể trực tiếp bắt giữ người Mỹ và giết họ.
Bảo Linh/Người đưa tin (Theo BBC)