Cây vối là loại cây được trồng rất phổ biến ở nước ta, đây là loại cây thân mộc cao khoảng từ 10-12m, có hoa, vỏ cây màu đen. Hình dáng lá vối là hình xoan, vót nhọn ở gốc, có mũi ngắn ở chóp lá, hai mặt của lá vối đều có màu xanh nhạt. Thông thường lá vối thường dài khoảng 8 - 10cm, rộng 4 - 6cm, cuống lá ngắn.
Mùa ra hoa của cây vối thường từ tháng 5 đến tháng 7, quả hình cầu hoặc có hình trứng thon dài, khi chín thường có màu tím. Loại cây này chủ yếu được phân bố ở nhiều nước châu Á như Trung Quốc, Việt Nam, Lào, Campuchia... Ở nước ta, cây lá vối thường được người dân trồng ở quanh nhà hoặc mọc hoang ở bờ ao, bụi rậm. Các tỉnh thành ở miền núi phía Bắc là phổ biến loại cây này nhất.
Theo nghiên cứu, trong lá vối có chứa các thành phần như hoạt chất tanin có trong cả lá vối và nụ vối. Đây là một chất chống oxy hóa vô cùng tuyệt vời cho cơ thể; Các khoáng chất và vitamin bổ dưỡng cho cơ thể; 4% tinh dầu trong lá vối có mùi thơm dễ chịu giúp chống lại vi khuẩn; Các chất kháng sinh trong lá vối giúp ức chế vi khuẩn; Ngoài ra, các bộ phận khác của lá vối còn chứa chất béo, gallic, sterol và một vài chất khác.
Tác dụng của lá vối
Lá vối thường được sử dụng dưới dạng tươi và khô, đối với lá tươi sẽ đem lại hương vị mới mẻ, có vị nồng hơn so với lá khô. Trong khi đó lá khô là cách để mọi người bảo quản, giúp sử dụng lá vối được lâu dài hoặc không có điều kiện sử dụng lá tươi.
Lá vối tươi có rất nhiều Công dụng tuyệt vời, đây là lý do chúng được sử dụng như một loại thức uống không thể thiếu mỗi dịp hè về.
- Giải nhiệt: Lá vối tươi sau khi được rửa sạch sẽ được hãm với nước nóng thành một thức uống giải khát tuyệt vời trong những ngày hè. Các nghiên cứu khoa học cho thấy thành phần trong lá vối tươi có một số chất khoáng và vitamin.
- Kháng khuẩn: Trong lá vối có chứa các chất gồm tannin và acid triterpenic. Sự phát triển của nhiều loại nấm, men, vi khuẩn và virus sẽ bị ức chế bởi tannin vì vậy uống lá vối có tác dụng hỗ trợ đẩy lùi vi khuẩn, nấm. Ngoài ra, axit tannic là một chất ức chế vi khuẩn trong thực phẩm, vi khuẩn thuỷ sinh và vi khuẩn tạo mùi vị. Một số nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng, hợp các hợp chất loại acid triterpenic có nhiều tác dụng chống viêm, điều chỉnh lượng đường trong máu, hoạt động kháng virus và chống lại khối u.
- Lá vối tươi giúp điều trị tiểu đường, chỉ cần người bệnh chăm chỉ sắc lấy nước lá vối khoảng 10 - 20g lá, chia thành 3 lần uống mỗi ngày. Hoặc có thể sử dụng nụ vối thay cho lá để tăng thêm hiệu quả điều trị, cách pha chế tương tự như nước lá vối tươi.
- Lá vối giúp phòng chống và cải thiện tình trạng bệnh gout. Bằng việc sử dụng nước lá vối được sắc mỗi ngày sẽ giúp tiêu tan đáng kể khoáng chất uric có trong cơ thể. Từ đó giảm hẳn nguy cơ hình thành bệnh gout. Tuy nhiên tác dụng của lá vối tươi chỉ giúp hỗ trợ điều trị chứ không thể nào chữa khỏi tận gốc bệnh gout.
- Các bệnh khó tiêu, đầy bụng cũng dễ dàng được đẩy lùi nếu chăm chỉ uống nước lá vối tươi bởi trong lá này có nhiều chất dinh dưỡng và vitamin, kèm theo đó là hoạt chất tanin chống oxy hóa và chống viêm rất tốt.
- Uống nước lá vối được sắc mỗi ngày sẽ giúp tiêu tan đáng kể khoáng chất uric có trong cơ thể. Từ đó giảm hẳn nguy cơ hình thành bệnh gout. Tuy nhiên tác dụng của lá vối tươi chỉ giúp hỗ trợ điều trị chứ không thể nào chữa khỏi tận gốc bệnh gout.
- Lá vối còn giúp lợi sữa ở Bà bầu, vì vậy nên uống ở thời điểm đầu thai kỳ sẽ giúp tăng cường chức năng tuyến sữa, từ đó đảm bảo thể chất khi sinh. Sau sinh nếu sử dụng sẽ giúp nhanh săn bụng.
- Uống nước lá vối chữa bệnh gan nhiễm mỡ nhờ hoạt chất tanin và các vitamin giúp gan được thải độc tốt hơn.
- Nhiều người cũng sử dụng nước lá vối như một liệu pháp để Giảm cân, đánh tan mỡ bụng một cách hiệu quả từ từ.
Ngoài ra, lá vối tươi còn được sử dụng như một chất sát trùng, kháng sinh để rửa mụn nhọt, ghẻ lở, chốc đầu. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng tính kháng khuẩn của các hoạt chất có trong lá vối, chiết xuất methanol của lá vối có tác dụng chống lại vi khuẩn gram dương bao gồm S. aureus , B. subtilis và S. mutans GS-5. Nước lá vối có thể sử dụng như là một chất sát khuẩn tự nhiên đối với những ai bị nhiễm trùng, nhiễm khuẩn ngoài da.
Uống lá vối có hại thận, yếu sinh lý không?
Có rất nhiều người tỏ ra lo lắng trước thông tin uống lá vối sẽ hại thận và giảm sinh lý ở đàn ông. Thực tế chưa có bất cứ nghiên cứu nào chỉ ra rằng uống nhiều nước lá vối sẽ bị yếu sinh lý, cũng không có cơ sở để khẳng định uống nước lá vối gây ảnh hưởng xấu đến khả năng sinh lý của đàn ông.
Đối với vấn đề thận, các bác sĩ cũng nhấn mạnh chưa có bất cứ nghiên cứu nào khẳng định rằng việc uống nước vối sẽ gây hại thận.
Kết luận: Uống nước lá vối không có tác dụng phụ đáng kể nên bất cứ ai cũng có thể uống thường xuyên. Khi uống nước lá vối thường có vị đắng nhẹ, hơi ngọt, hương thơm ngai ngái.