Bé mới sinh ra như một tờ giấy trắng, cha mẹ là bản người lớn thể hiện trước mắt con cái, rất có thể chúng sẽ học trong tương lai. Nhiều bậc cha mẹ quan niệm bé còn nhỏ, không hiểu gì cả, thì sao có thể làm theo.
Nghiên cứu khoa học cho thấy, từ khi bé mới sinh, bé bắt đầu kết nối với thế giới xung quanh qua nhiều khía cạnh và có khả năng sử dụng các giác quan của mình để khám phá thế giới.
Theo các chuyên gia, bé có thể hiểu lời nói của người lớn sớm hơn chúng ta tưởng. Khả năng hiểu và biểu đạt về ngôn ngữ của bé từ không hiểu đến "hiểu rồi", thường đi qua 5 giai đoạn:
Giai đoạn chuẩn bị trước ngôn ngữ (0-3 tháng)
Trẻ sơ sinh không thể hiểu ngôn ngữ, giao tiếp của chúng là vô ý thức, nhưng bé có thể cảm nhận thế giới xung quanh thông qua âm thanh và cảm giác vật lý. Ví dụ, em bé thích nghe giọng nói của mẹ và khi nghe thấy âm thanh quen thuộc hoặc nhạc nhẹ, chúng sẽ có phản ứng.
Giai đoạn ngôn ngữ sơ bộ (3-6 tháng)
Trong giai đoạn này, bé có thể hiểu một số từ ngữ đơn giản và có thể hiểu được cảm xúc và ý định của người lớn thông qua việc quan sát biểu cảm và miệng. Bé cũng có thể phát ra một số tiếng đơn giản và bắt đầu thử nghiệm việc sao chép cách miệng và âm thanh của người lớn.
Giai đoạn hiểu ngôn ngữ (6-12 tháng)
Sau khi bé tròn 6 tháng tuổi, bé có thể hiểu được nhiều từ vựng và cụm từ hơn, và có thể phản ứng theo hướng dẫn. Ví dụ, khi nói "Byebye" bé sẽ vẫy tay để nói lời tạm biệt. Bên cạnh đó, bé bắt đầu có khả năng phát hiện ngôn ngữ của người lớn và biểu cảm, và có thể thể hiện ý muốn của mình thông qua tiếng kêu và tiếng đáp trả. Do đó, từ giai đoạn này, cha mẹ nên thận trọng trong việc nói chuyện!
Giai đoạn biểu đạt cơ bản (1-2 tuổi)
Khi bé đạt 1 tuổi, bé có thể nói một số từ ngữ đơn giản, như "bố," "mẹ," và bắt đầu sử dụng từ và cụm từ để thể hiện nhu cầu và ý kiến của mình. Ví dụ, nếu bé đang buồn tiểu, bé có thể nói "buồn tiểu," và khi khát nước, bé có thể nói "muốn uống nước." Những bé phát triển nhanh có thể còn bắt đầu nói chuyện trong các cuộc trò chuyện của người lớn.
Giai đoạn phát triển ngôn ngữ cao điểm (2-3 tuổi)
2-3 tuổi là giai đoạn ngôn ngữ bùng nổ, khả năng ngôn ngữ của bé phát triển nhanh chóng. Bé có thể tương tác thông thường với người lớn, có thể hát bài hát, kể chuyện đơn giản, và từ vựng của bé ngày càng phong phú hơn. Ngoài ra, bé nắm vững các khái niệm trừu tượng như thời gian và không gian.
Làm thế nào để nâng cao khả năng nói và biểu đạt của trẻ?
Để nâng cao khả năng ngôn ngữ và biểu đạt của bé, bạn có thể thực hiện những điều sau:
Nói chuyện nhiều với bé, bất kể bé có hiểu hay không. Hãy chia sẻ về cuộc sống hàng ngày và tạo ra các tình huống tương tác.
Khuyến khích bé thể hiện cảm xúc và ý kiến của mình. Hãy đặt câu hỏi và hướng dẫn bé để bé có thể tự mình thể hiện suy nghĩ và cảm xúc.
Tạo môi trường ngôn ngữ phong phú cho bé bằng cách kể truyện, nghe nhạc, đọc sách cho bé và cho bé xem phim hoạt hình.
Khuyến khích bé gặp gỡ và tương tác với các bạn cùng tuổi và tham gia vào các hoạt động xã hội. Trong giai đoạn từ khi bé mới sinh đến trước tuổi đi học, phát triển khả năng ngôn ngữ của bé là rất quan trọng.
Trẻ nói nhiều có tốt?
Việc phát triển khả năng ngôn ngữ của bé rất quan trọng và mang nhiều lợi ích cho sự phát triển của bé bao gồm:
Kích thích tư duy: Trẻ có thói quen nói nhiều thường có phạm vi tư duy rộng, hoạt bát và thường có thời gian phản ứng nhanh hơn.
Khuyến khích phát triển não bộ: Khi bé nói chuyện, não bộ của bé hoạt động và suy nghĩ, do đó, nhiều cơ hội nói chuyện hơn đồng nghĩa với việc phát triển não bộ tốt hơn.
Tăng khả năng nhận: Trẻ nói nhiều thường dành nhiều thời gian và năng lượng cho ngôn ngữ và nhận thức, do đó thường thông minh hơn.
Giao tiếp tốt: Trẻ nói nhiều thường giỏi trong việc giao tiếp và tương tác xã hội, chúng có khả năng biểu đạt ý kiến và cảm xúc của mình, dễ dàng xây dựng mối quan hệ và nhận được sự hỗ trợ từ người khác.
Tự tin hơn: Trẻ thích nói chuyện thường có nhiều cơ hội và dịp để biểu đạt bản thân, và dễ dàng nhận được sự công nhận và khen ngợi từ người khác, do đó tỏ ra vui vẻ và tự tin hơn.
Ảnh minh họa: Internet