Tết Đoan Ngọ là một trong những ngày lễ truyền thống được dân ta giữ gìn. Mặc dù không phải ngày lễ lớn như Tết Nguyên đán nhưng vào ngày 5/5 âm lịch, nhiều gia đình dâng lên ban thờ mâm cúng để tỏ lòng thảo kính.
Nhiều người không khỏi thắc mắc rằng, mâm cúng trong ngày Tết Đoan Ngọ sẽ gồm những gì, đồng thời khấn ra sao? Dưới đây là những bước chuẩn bị cũng như những bài văn khấn hay mà không phải ai cũng biết được:
Mâm cúng Tết Đoan Ngọ gồm những gì?
Tết Đoan Ngọ còn được gọi là tết diệt sâu bọ. Trong ngày này, người dân thường sửa soạn mâm cúng dâng gia tiên, không quá phức tạp nhưng vẫn cần những lễ vật cơ bản. Những lễ vật này thường là sản vật đặc trưng của mùa hè với ý nghĩa nhằm xua đuổi sâu bọ phá hoại mùa màng, cầu mong sức khỏe an lành và cuộc sống đủ đầy, ấm no.
Mâm cúng Tết Đoan Ngọ cơ bản bao gồm:
- Hương, hoa, vàng mã
- Rượu nếp
- Các loại hoa quả (mận, vải...)
- Bánh tro, bánh ú, cơm rượu nếp
- Xôi, chè
Vải hay mận là loại quả gần như bắt buộc phải có trong mâm cúng.
Ở miền Bắc, mâm cúng còn có thêm cơm rượu nếp cái hoa vàng hoặc cơm rượu nếp cẩm. Ngoài ra còn có rượu nếp, bánh tro giúp giải nhiệt cơ thể.
Bánh tro làm từ gạo nếp đã được ngâm trong nước tro, gói trong lá chuối. Đây là loại bánh dễ ăn, dễ tiêu, ngon hơn khi ăn cùng với đường hoặc mật.
Ở miền Trung, người dân còn cúng thêm cơm rượu, thịt vịt, chè kê.
Ở miền Nam, ngoài cơm rượu giống miền Bắc, mâm cúng còn có bánh ú, chè trôi nước ăn cùng nước đường. Người dân miền Nam thường mua vải thiều loại to, đẹp để cúng trong Tết Đoan Ngọ.
Chọn giờ nào để thắp hương Tết Đoan Ngọ?
Theo quan niệm dân gian, vào ngày Tết Đoan Ngọ, nhiều người dậy sớm, ngay từ sáng đã ăn cơm rượu nếp hoặc hoa quả như mận, vải để có thể "diệt sâu bọ". Tuy nhiên, ngay từ tên gọi, Đoan Ngọ nghĩa là giữa trưa, bởi vậy, giờ thắp hương đúng nhất nên vào giờ Ngọ, tức là từ 11 giờ đến 13 giờ chiều.
Tết Đoan Ngọ cũng là dịp để đoàn tụ gia đình và mang ý nghĩa to lớn trong văn hóa cổ truyền người Việt. Một mâm lễ nhỏ cũng tượng trưng cho lòng thành đối với gia tiên, cầu chúc những điều tốt đẹp cho gia đình và mùa màng bội thu, no ấm.
Dưới đây là bài văn khấn tết Đoan Ngọ 2023 theo truyền thống Việt Nam quý độc giả có thể tham khảo:
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
- Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
- Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy Tổ tiên, Hiển khảo, Hiển tỷ, chư vị Hương linh (nếu bố, mẹ còn sống thì thay bằng Tổ Khảo, Tổ Tỷ).
Tín chủ chúng con là:…
Ngụ tại:…
Hôm nay là ngày tết Đoan Ngọ, chúng con sửa sang hương đăng, sắm sanh lễ vật, hoa đăng, trà quả dâng lên trước án.
Chúng con kính mời ngài Bản cảnh Thành Hoàng, chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long Mạch, Tài thần, cúi xin các ngài giáng lâm trước án chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ..., cúi xin các vị thương xót con cháu chứng giám tâm thành thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con lại kính mời các vị Tiền chủ, Hậu chủ tại nhà này, đất này đồng lâm án tiền, đồng lai âm hưởng, độ cho chúng con thân cung khang thái, bản mệnh bình an. Bốn mùa không hạn ách, tám tiết hưởng Bình An thịnh vượng.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Ảnh: Tổng hợp