Theo kết quả công bố ngày 8/11 (giờ Mỹ), ứng viên Tổng thống đảng Cộng hòa, tỷ phú Donald Trump đã chính thức đánh bại ứng viên đối thủ, cựu Ngoại trưởng Hillary Clinton, trở thành Tổng thống thứ 45 của Mỹ. Việc Trump đắc cử sẽ tác động mạnh đến nền kinh tế, ngoại giao của Đài Loan cũng như quan hệ hai bờ giữa Đài Loan và Trung Quốc.
Truyền thông Đài Loan và các chuyên gia nước này đã đánh giá thế nào về cuộc bầu cử Mỹ 2016? Nhận định phổ biến nhất chính là, nếu Trump đắc cử Tổng thống, những chính sách theo “chủ nghĩa bảo hộ thương mại” sẽ gây ảnh hưởng nặng nề đối với nền kinh tế Đài Loan, chỉ có đường lối của bà Hillary mới có thể tiếp tục duy trì hiện trạng của hai bờ biển Đài Loan. Tuy nhiên, điều có thể khẳng định chắc chắn rằng, bầu cử Mỹ năm nay thiếu đi những Chính sách thực tế, hai ứng viên chỉ chú tâm vào việc chỉ trích nhau. Việc Trump trở thành người kế nhiệm Tổng thống đại diện cho đảng Cộng hòa đã gây tổn thất lớn đối với danh dự của nước Mỹ.
Trump làm Tổng thống Mỹ sẽ đẩy mối quan hệ Trung Quốc-Đài Loan đến đâu. |
Hãng thông tấn CNA của Đài Loan hôm qua đã có bài phân tích về tác động của việc Trump đắc cử Tổng thống đối với nền kinh tế Đài Loan. CNA chỉ ra rằng, Đài Loan sẽ là một trong những nơi chịu ảnh hưởng đầu tiên sau khi Trump đắc cử. Bởi vì, những quốc gia đồng minh với Mỹ như Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore hay Đài Loan đều là những khu vực thu được nhiều lợi ích và ưu đãi nhất của chính sách cởi mở kinh tế. Tuy nhiên, nếu Trump làm Tổng thống, chính phủ Mỹ sẽ nghiêng về chính sách của chủ nghĩa bảo hộ và cô lập kinh tế; điều này sẽ khiến nước Mỹ mất dần tầm ảnh hưởng của mình tại châu Á.[mecloud]QzjGg9u5Id[/mecloud]
Mặt khác, bài phân tích của CNA cũng chỉ ra rằng, cả hai ứng viên Tổng thống là Clinton và Trump đều kiên quyết phản đối Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương TPP. Và điều này đối với Đài Loan-vùng lãnh thổ luôn mong muốn tham gia vào Hiệp định TPP quả thật là một sự đả kích rất lớn. Thái độ của hai ứng viên Tổng thống đối với Trung Quốc đã quá rõ ràng, nhưng đối với lời cam kết của Washington với các quốc gia châu Á mà nói thật khó có thể suy tính trước điều gì. Trong thời gian gần đây, một số quốc gia trong khu vực Đông Nam Á như Philippines và Malaysia đang có xu hướng “nghiêng” hơn về phía Trung Quốc.
Giáo sư Kantu Bajpai-người chuyên nghiên cứu về châu Á tại Học viện chính sách công Lý Quang Diệu tại Singapore đã cảnh báo, “nếu Mỹ thật sự rút chân ra khỏi Hiêp định TPP, Trung Quốc sẽ tiếp tục khuếch trương tầm ảnh hưởng của mình tại khu vực châu Á”.
Hãng tin Storm của Đài Loan đã có buổi phỏng vấn với học giả Michael O’Hanlon. Ông Michael là một học giả nổi tiếng chuyên nghiên cứu về chính ngoại giao của Mỹ. Ông Michael đã bày tỏ quan điểm, chính sách ngoại giao sắp tới của Donald Trump chắc chắn sẽ đẩy tình hình hiện tại của Đài Loan vào ngõ cụt, thậm chí có thể khiến nước này buộc phải tìm kiếm đến con đường sở hữu vũ khí hạt nhân.
Trước đó, trong quá trình vận động tranh cử Tổng thống của mình, ứng viên đảng Cộng hòa đã từng khẳng định, nếu đắc cử Tổng thống, ông sẽ “rút toàn bộ lực lượng của mình ra khỏi châu Á và để Nhật Bản, Hàn Quốc tự bảo vệ mình”. Trump nhận định rằng, hai quốc gia như Nhật Bản và Hàn Quốc nếu có thể tự mình phát triển vũ khí hạt nhân mới có thể có những bước tiến trong nền kinh tế.
Tuy nhiên, theo nhận định của giáo sư Michael, kế hoạch của Trump chỉ có thể đẩy mạnh xung đột giữa Trung Quốc và Nhật Bản, gia tăng khả năng xảy ra chiến tranh giữa hai cường quốc này. Đặc biệt, hiện nay đang trong giai đoạn quá độ của chính sách ngoại giao; điều này có thể là giọt nước tràn ly khiến tình hình căng thẳng không thể giải quyết.
Nhận định này của ông Michael gần như đồng nhất với những ý kiến trước đó của Giám đốc AIT Richard Bush và giáo sư Chính trị học Đông Á nằm trong Học viện Davidson College, Shelley Rigger. Hai vị này trước đó đều đã nhận đinh, nếu Trump đắc cử Tổng thống Mỹ, chính sách đối với Trung Quốc đại lục và Đài Loan của ông ấy khiến nhiều người vô cùng lo ngại. Ông Richard C.Bush đã nhiều lần cảnh báo, sự hiểu biết về tình hình hai bờ biển Đài Loan của vị tỷ phú này không nhiều, vì vậy có thể cũng sẽ không đưa ra bất cứ chính sách nào đối với khu vực này.
Khi được hỏi về vấn đề, rằng nếu ứng viên Tổng thống đảng Dân chủ, cựu Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton giành chiến thắng, tình hình hiện nay liệu có gì thay đổi hay không, ông C.Bush đã nói rằng, chính sách đối với Đài Loan từ trước đến nay của Mỹ đều có tính nhất quán. Tuy rằng có thể bà Clinton sẽ đưa ra một số thay đổi nhỏ nếu nhậm chức, nhưng tất cả đều khó có thể khẳng định.
Nhiệm Tuyết Lị, một học giả Đài Loan đã phân tích, bà Hillary Clinton có một kinh nghiệm phong phú khi từng làm Ngoại trưởng Mỹ, vì vậy nên những chính sách của bà ấy có thể dự đoán tương đối dễ, và có thể sẽ thống nhất với những chủ trương từ trước đến nay của chính phủ Mỹ. Học giả Nhiệm cho rằng, cách nhìn nhận tình hình quốc tế của Tổng thống Mỹ đương nhiệm Obama sẽ có những điểm tương đồng đối với ứng viên đảng Dân chủ Clinton, vì vậy nếu có thay đổi tron chính sách cũng chỉ có thể là do tình hình biến động.
Thế nhưng, hiện tại, một người khó đoán như Trump, mọi chuyện đều có thể xảy ra, và sẽ chẳng thể nói trước được điều gì.[mecloud]vGaeWPejS3[/mecloud]
Nghiêm Thu (Đa Chiều)