Trải qua những cuộc binh biến sau này, viên dạ minh châu có giá trị nghìn tỷ từng thuộc quyền sở hữu của Từ Hy Thái hậu cũng biến mất không rõ tung tích.
Công cuộc đột nhập và tẩu tán số kho báu khổng lồ bên trong mộ Từ Hy năm xưa đã giúp Tôn Điện Anh "vớ bẫm"! Ảnh minh hoạ
Từ thời xa xưa, dạ minh châu là một loại đá quý nổi tiếng với khả năng phát sáng và được cổ nhân xếp vào hàng báu vật.
Trong bộ “Ái Nguyệt Hiên bút ký” của Lý Liên Anh – thái giám tâm phúc của Từ Hy - và người cháu là đồng tác giả có ghi chép rõ ràng về chủng loại, số lượng, vị trí và giá trị của các đồ tùy táng trong lăng mộ xa hoa của “lão phật gia”.
Chân dung Từ Hy Thái hậu.
Từ Hy sinh thời vốn ham mê châu báu ngọc ngà, khi qua đời còn được mai táng theo số trân kỳ dị bảo có giá trị lên tới hàng trăm triệu lượng bạc.
Tính sơ trong đó có 85 viên đá quý, 203 miếng bạch ngọc, cùng hàng ngàn viên trân châu được đính trên y phục hay chăn nệm.
Trong số những viên đá mà bà sở hữu, thì viên dạ minh châu nổi tiếng hàng đầu trong lịch sử Trung Hoa có giá 10 triệu - 20 triệu lượng.
Địa cung bên trong Lăng Từ Hy Thái hậu.
Tương truyền rằng, viên dạ minh châu có "giá trị liên thành" ấy đặt vào trong miệng của Từ Hy Thái hậu sau khi bà qua đời để thi thể Thái hậu không bị phân hủy.
Vào năm 1928, lăng mộ của “Tây Thái hậu” đã bị kẻ trộm đột nhập và lấy đi một lượng không nhỏ những trân bảo mai táng.
Khi đó, quân đoàn trưởng quân đoàn 12 của Quốc dân đảng là Tôn Điện Anh đóng quân ở huyện Kế, tỉnh Hà Bắc (nay trực thuộc thành phố Thiên Tân), cách Đông Lăng không xa.
Đoàn quân này đã ngang nhiên cho công binh đột nhập mộ thất, phả tan cửa vào cùng những bức tường khảm kim cương.
Trong hồi ức của Tôn Điện Anh, thì viên dạ minh châu này được miêu tả là "bị tách ra làm hai miếng, ghép lại thành một quả cầu, khi tách ra thì có ánh sáng trong suốt, lúc ghép lại thì tỏa ra ánh sáng màu xanh lá cây, ban đêm đứng cách trăm thước vẫn có thể soi rõ từng sợi tóc…"
Một số nguồn sử liệu khác cũng ghi lại, viên dạ minh châu ấy có khối lượng khoảng 787.28 carat (hơn 157 gram). Vào năm 1908, báu vật trong lăng mộ Tây Thái hậu này khi đó đã được định giá là 10,8 triệu lượng bạc, tương đương với 810 triệu NDT hiện nay (hơn 2.855 tỷ VNĐ).
Sau khi rời khỏi lăng mộ Từ Hy, viên dạ minh châu kia từng được truyền tới tay của phu nhân Tống Mỹ Linh - vợ Tưởng Giới Thạch. Lúc bấy giờ, người phụ nữ quyền lực thời Dân quốc này thậm chí đã dùng viên ngọc quý hiếm ấy để đính lên giày của mình.
Trải qua những cuộc binh biến sau này, viên dạ minh châu có giá trị nghìn tỷ từng thuộc quyền sở hữu của Từ Hy Thái hậu cũng biến mất không rõ tung tích.