Được mệnh danh là thực phẩm có "1-0-2", hoa thiên lý (dạ lý hương hay dạ lài hương) đặc biệt vì vừa là hoa, vừa là rau, vừa là thuốc cũng vừa là thực phẩm. Nó dễ trồng, thuộc họ dây leo, quen thuộc với người Việt. Theo Đông y, loại hoa này vị ngọt, tính bình. Nó có tác dụng như một vị thuốc an thần, điều trị chứng mất ngủ tốt. Bên cạnh đó, có tác dụng giảm đau nhức xương khớp, sát trùng, kháng viêm, chống lở loét, giải độc, thanh nhiệt…
Cụ thể, nếu sử dụng với mục đích cải thiện chất lượng giấc ngủ, bạn có thể nấu canh hoa thiên lý để ăn. Sáng hôm sau ngủ dậy với một tinh thần khỏe mạnh và thoải mái nhất. Một cách khác đó là lấy 30g hoa thiên lý, 10g hoa nhài, 15g tâm sen rồi sắc chung lấy nước uống trong ngày, dùng liên tiếp trong một tuần có thể chữa chứng mất ngủ.
Một cách thú vị khác đó là dùng thiên lý phơi khô làm gối. Với 5kg lá thiên lý tươi, loại bỏ tạp chất, rửa sạch, phơi khô, nhồi vào vỏ gối để sử dụng. Gối hoa thiên lý có tác dụng sơ thông mạch máu ở vùng cổ, giúp đi vào giấc ngủ tốt hơn.
Bên cạnh đó, nếu muốn giảm đau nhức xương khớp hãy nhanh chóng làm ngay món thiên lý xào với thịt bò. Món ăn tuy đơn giản nhưng có hương vị rất thơm ngon và có tác dụng tốt trong việc giảm đau nhức xương khớp.
Trong khi đó, nếu lấy hoa thiên lý, bạch cúc, mỗi vị 10g, ngải cứu 12g, rau má, lá đinh lăng, mỗi vị 8g sắc uống liền trong ngày, uống liên tục trong 3-5 ngày sẽ có tác dụng trị hư nhược, hoa mắt, chóng mặt.
Với những ai muốn thanh nhiệt giải độc, hạ mỡ máu có thể chuẩn bị 50-100g hoa thiên lý tươi, 100-150g gạo tẻ, 30-40g sinh thạch cao. Mang thạch cao đi sắc với 1500ml nước đến khi còn 1000ml. Chắt lấy nước, bỏ bã; cho gạo vào nấu cháo. Cháo chín thì cho hoa thiên lý vào, đun sôi lại là được. Cháo hoa thiên lý có tác dụng thanh nhiệt giải độc, thanh tâm trừ phiền, hạ mỡ máu.
Hoa thiên lý có thành phần kháng viêm, kháng khuẩn, chính vì vậy người bị bệnh viêm kết mạc ăn thiên lý sẽ có tác dụng tích cực trong quá trình điều trị.
Canh hoa thiên lý ăn hàng ngày cũng sẽ giảm rôm sảy, Giảm cân vì loại thực phẩm này chứa dồi dào chất xơ, chất diệp lục, lại rất ít calo, thanh nhiệt, giải độc tốt.
Dẫu vậy, cần lưu ý khi chế biến các món ăn với hoa thiên lý, không nên nấu quá chín vì sẽ làm giảm các dưỡng chất, lại còn mất vị ngon. Cũng không nên xào nấu cùng với các thức ăn giàu chất sắt như gan, thịt lợn nạc, rau muống… vì chất sắt sẽ đẩy kẽm ra khỏi cơ thể, gây lãng phí dinh dưỡng.
Ảnh: Tổng hợp