Thứ trưởng ngoại giao Trung Quốc Lạc Ngọc Thành ngày 9/12 triệu khẩn cấp Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc Terry Branstad để trao đổi về vụ bắt giữ CFO Huawei bà Mạnh Vãn Chu.
Bà Mạnh Vãn Chu. Ảnh: REUTERS/Alexander Bibik |
Theo thông cáo của Bộ ngoại giao Trung Quốc, ông Lạc đã "giao thiệp nghiêm khắc và phản đối mạnh mẽ" việc Mỹ yêu cầu Canada bắt giữ người phụ trách của CFO của công ty Huawei, bà Mạnh Vãn Chu, khi bà này chuyển máy bay tại Vancouver.
Ông Lạc Ngọc Thành tuyên bố hành động của Mỹ "xâm phạm nghiêm trọng quyền lợi hợp pháp, chính đáng của công dân Trung Quốc, tính chất hết sức tồi tệ. Trung Quốc kiên quyết phản đối hành động này, mạnh mẽ thúc giục phía Mỹ cần phải coi trọng lập trường nghiêm túc của Trung Quốc, lập tức tiến hành biện pháp sửa sai, hủy bỏ lệnh bắt giữ đối với công dân Trung Quốc".
"Phía Trung Quốc sẽ quan sát hành động của Mỹ để đưa ra bước phản ứng tiếp theo," ông nói.
Bà Mạnh Vãn Chu - con gái của nhà sáng lập công ty viễn thông Huawei - bị bắt giữ vào ngày 1/12. Một nguồn tin thân cận cho biết bà này có thể sẽ bị dẫn độ về Mỹ vì vi phạm lệnh cấm vận của Mỹ đối với Iran, bao gồm cáo buộc bà che đậy cho công ty con bán các thiết bị cho Tehran.
Cơ quan công tố Canada phản đối yêu cầu cho bà Chu được tại ngoại, với lý do bà có thể dễ dàng đào tẩu nhờ vào thế lực lớn và sự giàu có của Huawei cùng các mối quan hệ tại Vancouver, khiến số tiền bảo lãnh dù lên đến nhiều triệu USD cũng không có tác dụng gì.
Các thủ tục để dẫn độ bà Mạnh sang Mỹ có thể mất đến 60 ngày.
Trước khi triệu tập ông Branstad, ông Lạc Ngọc Thành cũng có cuộc gặp và cảnh báo Đại sứ Canada tại Bắc Kinh John McCallum, trong đó ông gọi vụ bắt giữ bà Mạnh "làm tổn hại nghiêm trọng quan hệ song phương", trong khi Bộ ngoại giao Trung Quốc đe dọa Canada sẽ phải chịu hậu quả vì hành động này.
Lệnh bắt bà Mạnh được một thẩm phán ở New York, Mỹ ban hành hôm 27/8 năm nay, nhằm đưa bà ra xét xử về tội lửa đảo. John Gibb-Carsley, luật sư chính phủ Canada, mô tả rằng phía Mỹ đã nắm được thông tin CFO Huawei sẽ chuyển máy bay ở Canada khi di chuyển từ Hồng Kông sang Mexico.
Một cựu cố vấn Chính sách đối ngoại cho thủ tướng Canada Justin Trudeau tin rằng sức ép của Bắc Kinh nhằm buộc Canada thả người sẽ không đạt kết quả.
Huawei là tập đoàn thiết bị viễn thông thứ hai của Trung Quốc phải đối mặt với rắc rối pháp lý từ phía chính phủ Mỹ do vi phạm lệnh cấm vận của Mỹ nhằm vào Iran. Trường hợp trước đó là ZTE, đối thủ của Huawei. Đây cũng là hai hãng chế tạo thiết bị viễn thông lớn nhất Trung Quốc.