Những sự kiện tại Triều Tiên đang khiến thế giới tự hỏi: lãnh đạo Kim Jong-un hiện ở đâu và ông có còn điều hành quốc gia có lẽ là bị cô lập nhất thế giới?
Một số nhà phân tích suy đoán rằng Kim Jong-un có thể đã bị lật đổ bởi những lão thành từ thời cha ông.
Đầu tiên, Kim Jong-un tăng cân chóng mặt. Sau đó, ông đi khập khiễng. Và giờ thì nhà lãnh đạo 31 tuổi này đã biến mất khỏi tầm mắt công chúng từ ngày 4/9. Ông đã bỏ lỡ một cuộc họp nhà nước quan trọng. Gần đây hơn nữa là sự kiện đánh dấu kỷ niệm 17 năm ngày cha ông được bầu làm Tổng bí thư đảng Lao động Triều Tiên.
Những sự kiện có vẻ không nhiều. Hơn tất cả, Kim Jong-un có thể đã bị bệnh, các nhà phân tích nói. Trong thực thế, phương tiện truyền thông chính thức của Triều Tiên nói rằng Kim Jong-un “cảm thấy khó chịu” chứ không nói rõ hơn tình trạng hiện tại của ông.
Nhưng chuyến thăm bất ngờ của các lãnh đạo số 2 và số 3 của Triều Tiên tới Hàn Quốc cuối tuần qua đã khiến cả thế giới kinh ngạc, tự hỏi liệu có một âm mưu lớn hơn nào đang được triển khai. Hai nhà lãnh đạo cùng với các quan chức cấp cao khác tới tham dự bế mạc Á vận hội và sau đó nói với Hàn Quốc rằn Triều Tiên sẵn sàng cho các cuộc họp cấp cao.
Mặc dù các cuộc đàm phán như vậy cũng từng được 2 bên cố gắng thực hiện trong quá khứ song vòng đàm phán mới có thể sẽ rất quan trọng để thúc đẩy quá trình hòa giải trên bán đảo Triều Tiên.
Điều đó dấy lên câu hỏi đó là Kim Jong-un hiện đang ở đâu? Và tại sao Triều Tiên lại đến thăm Hàn Quốc vào phút chót?
Liệu Kim Jong-un có còn lãnh đạo đất nước?
“Đây là sự kiện chưa từng có”
Michael Green, đến từ Trung Tâm chiến lược và Nghiên cứu Quốc té nói rằng: “Tôi không nghĩ bất cứ ai bên ngoài Bình Nhưỡng thực sự nhận thấy điều này. Thực tế là nhân vật số 2 và số 3 trong hệ thống quyền lực của Triều Tiên đã tới thăm Hàn Quốc vào đúng thời điểm mà nhân vật số 1Kim Jong-un đã biến mất khỏi tầm mắt công chúng trong nhiều tuần và vợ ông cũng vậy, điều này rất bất thường. Đó là sự kiện chưa từng có”.
Điều ấy đủ để một số người tự hỏi liệu có cuộc đảo chính nào đang diễn ra không? “Có phải Kim Jong-un của Triều Tiên đã bị lật đổ?”, Gordon G.Chang, một nhà phân tích đã viết trên tờ Daily Beast. “Tất nhiên, đối với chế độ không rõ ràng nhất thế giới như vậy thì hầu hết các kịch bản đều hợp lý. Tuy nhiên, chúng ta sẽ chỉ biết nhiều hơn khi nhìn thấy ai là người được xem xét đứng trong lễ kỷ niệm ngày thành lập đảng Lao động Triều Tiên 10/10 tới”.
“Từ giờ cho tới lúc ấy, chúng ta có thể nói rằng có dấu hiệu cho thấy Kim Jong-un đã bị mất quyền lực đáng kể và sẽ sớm trở thành một bù nhìn nếu giờ ông chưa phải”, Chang viết.
Dẫn các nguồn tin, Daily Beast cũng cho rằng Triều Tiên đã áp đặt lệnh cấm đi lại mới đối với việc tới hoặc rời khỏi đất nước.
Đại sứ tránh câu hỏi về sức khỏe Kim Jong-un
Ngày hôm qua, 7/10, Ri Tong Il, Phó đại sứ của Triều Tiên tại Liên hợp quốc đã từ chối trả lời những câu hỏi của CNN về việc có hay chăng những tin đồn về sự bất ổn định và việc đang chờ để thay đổi chế độ.
Đại sứ Triều Tiên chỉ nói về vấn đề đi lại trong nước và nói rằng các công dân có quyền di chuyển.
Khi được hỏi về tình trạng của Kim Jong-un, đại sứ đã lái câu hỏi đi và nói rằng ông sắp có một “chương trình” phải tham dự rồi bỏ đi.
Một lãnh đạo “tượng trưng”
Một cán bộ lão thành, người đã thành lập ra Cục Tổ chức và Hướng dẫn (OGD) – “những người đang nắm giữ quyền lực” thực sự tại Triều Tiên nói rằng: “Kim Jong-un là một biểu tượng đứng đầu nhà nước. Ông là tượng trưng cho nhà lãnh đạo tối cao”.
Cả quan chức tình báo Mỹ lẫn CNN đều không thể xác nhận được tuyên bố của nhân vật tren. Nhưng Ken Gause, người nghiên cứu về Triều Tiên trong 2 thập niên cho CNA Corp – một cơ quan phi lợi nhuận, cung cấp các nghiên cứu và phân tích cho Mỹ - đồng ý rằng OGD có ảnh hưởng rất lớn.
Đơn giản chỉ là bị bệnh
Jonathan Pollack, chuyên gia về các vấn đề Đông Á tại Viện Brookings đánh giá thấp khả năng có một cuộc chiến tranh giành quyền lực tại Bình Nhưỡng. Ông nói rằng một cuộc vận động cấp cao để gây ảnh hưởng đến Kim Jong-un còn là một kịch bản có khả năng hơn bất kỳ nỗ lực nào để truất quyền của ông.
Một giả thuyết chiếm ưu thế nữa là Kim Jong-un đơn giản chỉ bị bệnh. Hơn hết, lịch sử gia đình Kim Jong-un có người bị tiểu đường, béo phì và cuộc sống xa hoa. “Kim Jong-un kết hợp tất cả những gì tồi tệ nhất của văn hóa dân gian phương Tây từ coca đến khoai tây chiên của Pháp…”, Green nói.
Tại sao Triều Tiên lại tới Hàn Quốc
Andrei Lankov, một nhà phân tích tại ĐH Kookmin, Seoul tin rằng Kim Jong-un vẫn là người phụ trách và sắp đặt chuyến thăm đáng chú ý tới Hàn Quốc ngày 5/10.
“Thuật ngoại giao này của Triều Tiên đã có dự tính, có sự sắp xếp, có sự quản lý tốt nhằm cải thiện quan hệ với hầu hết thế giới bên ngoài. Và bạn sẽ không mong đợi điều đó xảy ra mà không có ai kiểm soát”, Andrei nói.
Lý do mà Triều Tiên tiếp cận thân thiện với Hàn Quốc đó là vì kinh tế. “Họ muốn tiền của Hàn Qốc, họ muốn thương mại bình thường được Hàn Quốc trợ cấp”.
Đặc biệt, Triều Tien muốn Hàn Quốc bãi bỏ “biện pháp trừng phạt 24/5” mà Seoul đã đưa ra từ năm 2010 sau khi quân đội Triều Tiên đánh chìm một tàu Hàn Quốc khiến 46 thủy thủ thiệt mạng.
Các nhà phân tích cho rằng nếu điều tồi tệ nhất xảy ra – Kim Jong-un đã mất quyền lực – thì Triều Tiên sẽ trở thành một nơi đáng quan ngại. Khi cuộc đấu tranh quyền lực nội bộ tại Triều Tiên diễn ra, chúng ta sẽ không thể biết được sự an toàn của các loại vũ khí hạt nhân, an ninh tên lửa… Vì vậy, những gì đang xảy ra tại Triều Tiên chắc chắn sẽ ảnh hưởng tới các quốc gia láng giềng theo những cách rất tồi tệ
Bảo Linh/Người đưa tin (tin tức CNN)