(Tinmoi.vn) Cùng có chung một kẻ thù chung là tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo Iraq và Syria (IS), liệu chính quyền của Tổng thống Mỹ Barack Obama có xích lại gần "cựu thù" là Tổng thống Syria Bashar Al Assad để tiêu diệt mầm họa này?
Một năm sau khi Tổng thống Mỹ đặt ra “ranh giới đỏ” về việc sử dụng vũ khí hóa học trong các cuộc xung đột đối với chính phủ Syria, giờ đây ông Obama đang rơi vào tình thế khó xử khi cả hai bên đều có chung một kẻ thù là tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS), liệu điều này có đẩy chính quyền của Tổng thống Obama xích lại gần Tổng thống Syria Bashar Al Assad?
Ông Tony Badran, chuyên gia nghiên cứu về Syria và Hezbollah, cho biết: “Vào thời điểm này, chính quyền Obama không thể hợp tác với chính quyền ông Assad một cách công khai, tuy nhiên theo logic, Chính sách của Nhà Trắng tại Syria đang đi theo hướng đó”.
Trước dư luận, chính quyền Tổng thống Obama vẫn giữ quan điểm bất đồng với chế độ của ông Assad. Người phát ngôn Bộ ngoại giao Mỹ Marie Harf đã phản đối việc khẳng định chính phủ Mỹ và Syria đang cùng đứng về một phía. Bà Marie Harf nhấn mạnh: “Tôi không đồng ý quan điểm cho rằng chúng tôi đang cùng một chiến tuyến. Chúng tôi có thể chỉ đang có cùng những mục tiêu tương tự".
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ cũng đổ lỗi cho chính phủ Syria về sự phát triển của Nhà nước Hồi giáo, bà Harf cho biết: “Chế độ của Tổng thống Assad phải chịu trách nhiệm trực tiếp cho sự phát triển của tổ chức khủng bố IS. Chính họ khiến tổ chức này lớn mạnh như ngày hôm nay”.
Vào tháng 8/2011, Tổng thống Mỹ Barack Obama cùng các nhà lãnh đạo châu Âu đã ra tuyên bố đầu tiên khẳng định Tổng thống Syria phải từ nhiệm. Tuy nhiên, vào năm ngoái, ông Obama đã hủy cuộc không kích nhằm vào Syria vào phút cuối sau khi Syria, Nga và Mỹ đạt được thỏa thuận di chuyển kho vũ khí hóa học của chính phủ Syria.
Mỹ liệu có bắt tay Syria để tiêu diệt tận gốc mầm họa IS
Bất chấp căng thẳng tại Syria đã hạ nhiệt, số dân thường thiệt mạng tại quốc gia này tiếp tục gia tăng, ước tính đã có 200 nghìn người thiệt mạng cho tới thời điểm hiện tại.
Trong một tuyên bố vào ngày 20/8 vừa qua, Tổng thống Mỹ Barack Obama cho biết Mỹ vẫn tìm kiếm một tương lai cho Syria mà không có ông Assad.
Ông khẳng định, người dân Syria không đáng phải sống dưới một cái bóng của một “tên bạo chúa hay những tên khủng bố”. Trong khi đó, Bộ ngoại giao Mỹ vẫn khẳng định quan điểm “ông Assad phải ra đi”.
Trong những tuyên bố gần đây, cả hai chính phủ đều thể hiện quyết tâm đánh bại tổ chức khủng bố IS. Chính phủ Syria khẳng định sẽ không để IS thành lập một Nhà nước Hồi giáo tại quốc gia này. Tuy nhiên, bất chấp có cùng mục tiêu thì việc hợp tác giữa hai bên dường như là điều khó tưởng.
Cựu đại sứ Mỹ tại Syria, ông Robert Ford, đã kêu gọi chính phủ Mỹ chống lại bất kỳ sự liên minh nào với chế độ Assad. Phát biểu với tờ New York Times, ông Robert Ford nói: “Chế độ của ông Assad đã có lịch sử hợp tác ngầm với Al Qaeda như chúng ta đã thấy ở Iraq. Đó không phải là người mà Mỹ nên đứng chung hàng".
Ông Ford cũng khẳng định Nhà nước Hồi giáo và ông Bashar al Assad từng hợp tác với nhau trong quá khứ và điều này có thể lặp lại trong tương lai.
Trước đó, một nghị sĩ giữ chức vụ quan trọng trong chính phủ Anh cảnh báo, Mỹ và các nước đồng minh cần phải chuẩn bị hợp tác với chính quyền Tổng thống Syria Bashar al-Assad mới mong đánh bại được tổ chức cực đoan Nhà nước Hồi giáo.
“Đôi khi bạn phải thúc đẩy quan hệ với những người cực kỳ xấu xa nhằm mục đích loại bỏ được những người thậm chí còn xấu xa hơn”, ông Malcolm nhận định, hàm ý đề xuất việc hợp tác với chính quyền Assad.
Chính phủ Syria gần đây đã gia tăng các hoạt động chống lại IS sau nhiều tháng im lìm, theo Financial Times.
Các quan chức tình báo phương Tây từng tuyên bố chính phủ Syria cho đến nay vẫn theo đuổi chiến thuật phớt lờ IS nhằm ngăn cản các phong trào chống chính phủ của người Hồi giáo ôn hòa.
Financial Times cho biết trong vài tháng gần đây, IS đã chiếm được một vùng lãnh thổ rộng lớn phía bắc Iraq; tuy nhiên, căn cứ chính của tổ chức này vẫn là ở Syria.
Yên Yên (Tổng hợp từ Thanh niên, Khám phá)