Jim Sciutto – phóng viên trưởng về an ninh quốc gia của báo CNN đã trả lời các câu hỏi từ cộng đồng Reddit sau khi ông tham gia chuyến bay do thám của Hải quân Mỹ trên một loạt các đảo nhân tạo xây bởi Trung Quốc mới đây. Hải quân Trung Quốc đã phát đi 8 cảnh báo máy bay Mỹ rời khỏi vùng này.
Máy bay Mỹ do thám trên Biển Đông |
Qua cuộc trò chuyện, ông đã kể lại trải nghiệm trên chuyến bay do thám của Mỹ trên các đảo nhân tạo mà Trung Quốc xây dựng trái phép trên Biển Đông, qua đó, nâng cao nhận thức về những thách thức đang nóng dần lên ở khu vực này.
Khi chiếc P-8 Posedon của Mỹ bị cảnh báo 8 lần, các thủy thủ trên máy bay không xem đây là việc quá nghiêm trọng bởi họ đã chuẩn bị và biết rằng Mỹ xem đây là vùng không phận quốc tế. Thực tế thì cả hai bên đều chuyên nghiệp và bình tĩnh. Tuy nhiên, ông cũng cho biết nghe thấy rõ vẻ khó chịu trong giọng nói của những phát thanh viên của Hải quân Trung Quốc khi ông ta hét lên “Hãy rời khỏi ngay lập tức.”
Bên trong máy bay do thám P8 của hải quân Mỹ |
Đây không phải là lần đầu tiên máy bay Mỹ bay trên các đảo này nhưng đây là lần đầu tiên Mỹ công bố rộng rãi bằng cách đưa một nhân viên truyền thông đi kèm.
Trung Quốc thay đổi chiến lược quốc phòng vì tình hình Biển Đông
Ông kể lại, các thủy thủ không cho thấy bất kỳ thay đổi nào trong cảm xúc hay tư thế khi nhận được cảnh báo. Bởi vì trước đây, họ đã từng có những chuyến bay như vậy và cũng bị cản trở bởi hải quân Trung Quốc. Vài tháng trước, một chiếc máy bay chiến đấu Trung Quốc đã nhào lộn trước một máy bay do thám Mỹ khi ở gần bờ biển Trung Quốc.
Về khả năng Trung Quốc bắn hạ chiếc máy bay này thậm chí nếu nó bay ở độ cao 15.000 ft (4.572 m) và cảnh báo nhiều đến 8 lần, ông nói: Chiếc máy bay vượt quá tầm bắn của máy bay chiến đấu Trung Quốc kể từ bờ biển Trung Quốc. Đối với các tàu của hải quân Trung Quốc ở gần đến mức họ có thể nhìn thấy chúng và có thể có các vũ khí có thể đe dọa máy bay Mỹ nhưng nếu điều này xảy ra lúc đó, đây rõ ràng là một hành động chiến tranh và vì vậy, không thể xảy ra.
Ông Sciutto cho biết, Mỹ thực hiện nhiệm vụ do thám nhưng lại công bố ra thế giới trong trường hợp này là bởi quân đội Mỹ muốn đưa thông tin ra với công chúng thế giới. Bằng cách mang một thành viên của báo CNN trên khoang, quân đội Mỹ không chỉ muốn cho thấy quy mô của những hoạt động của Trung Quốc mà còn muốn cho Trung Quốc thấy Mỹ đang theo dõi vụ việc và rõ ràng, đang mất kiên nhẫn.
Tuy nhiên, những động thái trên các hòn đảo này có thể dẫn đến một cuộc đụng độ vũ trang là việc mà không bên nào muốn. Mà điều gây lo ngại hơn là nếu một máy bay Trung Quốc đến quá gần một máy bay Mỹ hay một tàu Trung Quốc áp sát một tàu Mỹ.
Thực tế là, điều này đã xảy ra trước đây. Vào năm 2001, một chiếc máy bay Trung Quốc đã đâm vào một máy bay do thám EP-3 của Mỹ. Máy bay Trung Quốc rơi xuống còn chiếc EP-3 phải hạ cánh khẩn cấp xuống một đảo của Trung Quốc và bị giữ trong vài ngày. Trong bối cảnh ngày nay, điều này trở nên nguy hiểm hơn.
Trung Quốc cải tạo các đảo trái phép trên Biển Đông |
Ông Sciutto cho rằng, những đảo này cũng có thể lại là mối bất hòa trong quan hệ Nhật Bản – Trung Quốc như với các đảo ở Biển Hoa Đông. Các máy bay và tàu Trung Quốc và Nhật Bản trước đây đã đụng độ trên Biển Đông và cả trên không và thậm chí còn gần hơn so với các máy bay do thám của Mỹ mới đây. Mối căng thẳng này hiện đã giảm bớt nhưng chưa có kế hoạch dài hạn để ổn định tranh chấp này.
Những hòn đảo nhân tạo ngoài khơi bờ biển Trung Quốc còn ảnh hưởng đến sinh thái học. Điều này gây quan ngại sâu sắc và các nhà môi trường học cho biết đây là thiệt hại trong những mâu thuẫn chính trị và ngoại giao. Thực tế là những rặng đá này từ lâu đã đóng vai trò quan trọng trong môi trường sinh thái, đặc biệt cho ngành ngư nghiệp. Ông cho rằng, dù không phải là chuyên gia song việc nạo vét đáy biển để bồi đắp đảo không phải là điều có lợi.
Theo Chi MK/CNN