Ngày 12/7/2016, Tòa trọng tài Thường trực PCA ra phán quyết về vụ kiện "đường lưỡi bò" của Philippines đối với Trung Quốc. Ngày 3/7, Cục Hải dương Quốc gia Trung Quốc (SOA) tuyên bố Bắc Kinh sẽ tiến hành một cuộc tập trận quân sự từ ngày 5 - 11/7 ở khu vực biển từ phía Đông đảo Hải Nam trở xuống và bao gồm cả quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam. Vậy thì ý đồ của Trung Quốc sau động thái này là gì?
Trung Quốc bồi lấp trái phép trên Đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Ảnh: DPA |
Tờ SCMP của Hong Kong dẫn lời ông Ashley Townshend, một nhà nghiên cứu tại Đại học Sydney cho rằng việc Trung Quốc tiến hành tập trận gần Hoàng Sa ngay trước thềm phán quyết của PCA là sự phô trương sức mạnh quân sự, phản đối phán quyết an toàn. Cuộc tập trận này là "sự thách thức" trước phán quyết nhưng chưa chắc Bắc Kinh sẽ có phản ứng quyết đoán.
Lựa chọn vùng biển quốc tế quanh Hoàng Sa để tập trận, Trung Quốc tin họ vừa gây được ảnh hưởng ở trong nước, vừa không làm leo thang căng thẳng với bên ngoài, vừa thể hiện được răn đe, vừa phô trương sức mạnh và thể hiện lập trường cứng rắn trước phán quyết của PCA.
Cuộc tập trận cũng gửi đến Mỹ và các nước ASEAN một tín hiệu mạnh mẽ là Trung Quốc sẽ tiếp tục hiện diện quân sự ở Biển Đông bất chấp phán quyết.
SCMP cũng dẫn lời ông Zhu Feng, chuyên gia quan hệ đối ngoại tại ĐH Nam Kinh cho rằng động thái này xem như sự phản đối mạnh mẽ đối với phán quyết mà PCA đưa ra của Bắc Kinh, đáp trả việc Mỹ đưa 3 tàu khu trục tới Biển Đông hồi tháng trước.
Tạp chí Forbes của Mỹ cũng cho rằng việc Trung Quốc tập trận ngay trước thềm phán quyết của PCA là hành động "phô diễn cơ bắp". Thời điểm, địa điểm tập trận mà Bắc Kinh lựa chọn thực sự khiến dư luận phải đặt ra câu hỏi.
Tờ Wall Street Journal nhận định cuộc tập trận lần này của Bắc Kinh "có tính khiêu khích".
Nhìn chung, hầu hết các chuyên gia và truyền thông quốc tế đều cho rằng cuộc tập trận sắp tới của Trung Quốc giống như "sự thách thức" đối với phán quyết của PCA. Cách thách thức lần này có vẻ an toàn hơn so với các biện pháp quyết đoán mà Trung Quốc từng làm tại bãi cạn Scarborough hoặc lập Vùng nhận dạng phòng không ADIZ tại biển Hoa Đông.
Bảo Linh (tổng hợp)