Những hình ảnh vệ tinh mới đã xác nhận các báo cáo trước đó về việc Trung Quốc đang xây dựng 1 căn cứ quân sự gần quần đảo Senkaku/Điếu Ngư – nơi cả Bắc Kinh lẫn Tokyo đều tuyên bố chủ quyền và tiến hành cai trị.
Ảnh vệ tinh cho thấy Trung Quốc đang xây dựng căn cứ quân sự tại đảo Nanji, gần Nhật Bản
Tuần trước, tạp chí IHS Jane báo cáo những nhình ảnh vệ tinh từ tháng 10/2014 cho thấy Trung Quốc đang xây một sân bay trực thăng với 10 bãi đáp và các tua-bin gió tại đảo Nanji – 1 trong số 52 đảo thuộc tỉnh Chiết Giang. Đảo Nanji cách quần đảo tranh chấp Senkaku chỉ 300 km. Ngược lại, Okinawa – nơi có những căn cứ quân sự chính của Mỹ và Nhật Bản – lại cách quần đảo tranh chấp tới 400 km.
Tờ Kyodo News của Nhật Bản dẫn lời các quan chức giấu tên của Trung Quốc lần đầu đưa tin về sự việc này từ cuối tháng trước. Theo bài báo, “Một vài radar lớn đã được cài đặt tại những địa điểm cao trên đảo chính Nanji. Một vài bãi đáp được lát đá, giống như dành cho các máy bay trên tàu chiến hoặc tàu tuần tra và sẽ có thêm nhiều bãi đáp được xây dựng trên một hòn đảo gần đảo Nanji trong năm tới”. Dữ liệu vệ tinh của Jane không đưa ra bằng chứng nào cho thấy có các bãi hạ cánh được xây dựng trên đảo nhưng bài báo cho biết “sự tồn tại của radar và các địa điểm liên lạc thì được nhìn thấy rất rõ trong các bức ảnh”.
Sau bài báo được công bố ban đầu trên Kyodo, Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc Dương Vũ Quân đã bác bỏ thông tin này, nói đó là “sự thổi phồng của truyền thông”. Tuy nhiên, ông Dương nói: “Trung Quốc sẽ bất chấp mọi chỉ trích và nghi ngờ khi tiến hành bất cứ hoạt động và công trình xây dựng nào trên lãnh thổ của mình. Một số phương tiện truyền thông Nhật Bản đã đưa ra những suy đoán vô trách nhiệm về các hoạt động hợp pháp và hoạt động xây dựng của Trung Quốc, dấy lên căng thẳng trong khu vực”.
Tương tự như vậy, một nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Nghiên cứu Hải quân Trung Quốc nói với tờ Bloomberg rằng quân đội Trung Quốc đã xuất hiện với số lượng nhỏ trên đảo và có khả năng sẽ mở rộng. “Đó là một vị trí chiến lược quan trọng bởi nó ở gần quần đảo Điếu Ngư…Có thể cho rằng Trung Quốc muốn tăng cường sự hiện quân sự ở đó”.
Căn cứ mới sẽ tăng cường khả năng tiến hành giám sát quần đảo Senkaku của Trung Quốc cũng như phần còn lại của khu vực, nơi mà Bắc Kinh tuyên bố Vùng nhận dạng phòng không tại biển Hoa Đông vào tháng 11/2013.
Căn cứ mới này cũng nhất quán với các động thái gần đây của Trung Quốc tại Biển Đông. Họ cũng đang tiến hành 1 dự án cải tạo “khổng lồ” để thành lập vài căn cứ quân sự gần các đảo tranh chấp trong khu vực. Trung Quốc đã tiến hành xây 1 “tàu sân bay nổi” tại bãi đá Chữ Thập, quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Việc xây dựng căn cứ quân sự mới trên đảo Nanji đã nêu bật động lực khó chịu trên biển Hoa Đông trong khi 2 bên tiếp tục tăng cường khả năng quân sự của mình cho dù họ cùng cố gắng cải thiện mối quan hệ chính trị. Ví dụ như tháng 4 năm ngoái, Nhật Bản tuyên bố các kế hoạch xây dựng một trạm radar trên đảo Yonaguni, cách quần đảo Senkaku chỉ 150 km. Nhật Bản (đôi khi cùng với Mỹ) tiến hành các cuộc tập trận quân sự để mô phỏng sự bảo vệ hoặc chiếm lại các nhóm quần đảo từ xa.
Bảo Linh (tin tức Nationalinterest)