Tại thượng đỉnh Á-Âu (ASEM), Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường đã "nhắc nhở" Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe về việc không nên "can thiệp và thổi phồng vấn đề Biển Đông". Đáp lại lời cảnh báo, ông Abe khẳng định trật tự quốc tế dựa trên luật quốc tế cần được tôn trọng.
Trước hội nghị, Trung Quốc đã kiên quyết phản đối phán quyết được ra hôm 12/7 của Tòa Trọng tài quốc tế PCA về những yêu sách chủ quyền phi lý của nước này trên hầu hết diện tích trên khu vực Biển Đông. PCA tuyên bố, Trung Quốc "khoonng có quyền lịch sử tại khu vực Biển Đông, không có cơ sở pháp lý cho cái gọi là 'đường lưỡi bò' chiếm trọn Biển Đông. Các quốc gia phương Tây và Nhật Bản đã lên tiếng kêu gọi Nhật Bản tuân thủ phán quyết. Đáp lại lời kêu gọi chỉ là sự "giận dữ lên đến đỉnh điểm" của Trung Quốc.
Chiều qua 15/7, tại Hội nghị ASEM, ông Lý Khắc Cường đã lớn tiếng khẳng định "lập trường của Trung Quốc về vấn đề Biển Đông hoàn toàn phù hợp với luật pháp quốc tế". Ông Lý "nhắc", rằng Nhật không phải là quốc gia có liên quan, vì vậy phải biết "giữ mồm giữ miệng", ngừng can dự cũng như thổi phồng vấn đề Biển Đông.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường. |
Đáp lại lời cảnh báo này, Thủ tướng Abe khẳng định, trật tự quốc tế dựa trên luật pháp quốc tế, và điều này cần được tôn trọng. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nhật Bản cho biết, ông Abe cũng đã tái khẳng định lập trường của Tokyo về Biển Đông trong cuộc hội đàm với ông Lý Khắc Cường.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nhật Bảo cũng tuyên bố, "tình hình Biển Đông là mối quan ngại chung của cộng đồng quốc tế. Phán quyết của PCA là không thể thay đổi và có tính ràng buộc về pháp lý đối với tất cả các bên có liên quan".
Trong một diễn biến có liên quan, hôm 13/7, đảng cầm quyền Nhật Bản tuyên bố sẽ yêu cầu nội các Nhật tiến hành các thủ tục để khởi kiện Trung Quốc ra Tòa trọng tài quốc tế PCA. Theo đó, động thái này được coi là hành động nhằm ngăn chặn và buộc Trung Quốc dừng hoạt động khai thác tại các mỏ dầu khí trên biển Hoa Đông.
Nghiêm Thu