(Tinmoi.vn) Các hãng thông tấn và báo lớn hàng đầu thế giới đều đồng loạt đưa tin về động thái di dời giàn khoan Hải Dương 981 của Trung Quốc.
Các cơ quan truyền thông phương Tây đồng loạt dẫn thông tin từ hãng thông tấn TQ Tân Hoa xã và Bộ Ngoại giao TQ thông báo về việc di chuyển giàn khoan Hải Dương 981, đồng thời trích dẫn phản ứng từ giới chức các ban ngành VN (Bộ Ngoại giao, Kiểm ngư, Cảnh sát biển) trước sự kiện này.
Cả tờ báo Anh Guardian và hãng tin AP của Mỹ cùng dẫn nguồn tin là ông Hà Lê, Phó Cục trưởng Cục Kiểm ngư VN xác nhận diễn biến mới nhất trên Biển Đông.
AP dẫn lời ông Hà Lê: “Chúng tôi sẽ theo dõi sát sao tình hình trên Biển Đông và sẵn sàng cùng các cơ quan chấp pháp khác bảo vệ chủ quyền của chúng tôi”.
AP nhận định: “Hiện vẫn chưa rõ liệu Bắc Kinh triển khai giàn khoan là vì mục đích thương mại thuần túy hay đây là một phần trong chiến lược xác lập chủ quyền của nước này trong khu vực”.
Trong khi đó Reuters đặt dấu hỏi, “không rõ vì sao họ lại kết thúc hoạt động (của giàn khoan) trước kế hoạch một tháng, mặc dù Tân Hoa xã có nói tháng 7 là đầu mùa bão”.
Theo báo cáo của Reuters, việc di chuyển giàn khoan lần này có thể giảm bớt căng thẳng giữa hai quốc gia láng giềng sau một trong những căng thẳng lớn nhất giữa hai nước này kể từ năm 1979.
Các cơ quan truyền thông hàng đầu thế giới đều đồng loạt đưa tin Trung Quốc di dời giàn khoan
Tờ Bưu điện Washington dẫn lại tin Trung Quốc dịch chuyển giàn khoan khỏi vùng đặc quyền kinh tế trên Biển Đông của Việt Nam hôm thứ Tư, trước mùa bão đang tới gần và sau khi được mẫu địa chất.
Tuy nhiên, Bưu điện Washington trích lời chính quyền nước này hống hách đe dọa sẽ mang giàn khoan trở lại trong tương lai.
Theo tờ báo này, với giàn khoan hạ đặt ngang nhiên trên vùng nước gần quần đảo Hoàng Sa, Trung Quốc cho rằng mình có chủ quyền lịch sử với trên 90% diện tích biển Đông, nhưng lại từ chối đưa vấn đề lên tòa án quốc tế.
Hành động này của Trung Quốc đã làm phương hại đáng kể mối quan hệ với Mỹ - nước đồng minh và là đối tác của nhiều quốc gia bị xâm hại về chủ quyền lãnh hải.
Nếu giàn khoan quay trở lại và tiếp tục khoan dầu, đây rất có thể là nguồn cơn gây nên căng thẳng giữa nhiều quốc gia trong những năm tới, Bưu điện Washington nhận định.
Tờ báo cũng dẫn lại phản ứng của nhiều cư dân mạng Trung Quốc trước thông tin trên, cho rằng nước này đang phải nhún nhường trước sức ép từ Mỹ.
Có người gọi hành động này là “đáng xấu hổ”.“Sao không chuyển văn phòng ông Obama đến Trung Quốc luôn đi? Như thế tiện hơn cho việc thực thi ý muốn của ông ấy”, một tài khoản mỉa mai.
Tờ The Hindu của Ấn Độ dẫn lời Thiếu tướng Nguyễn Quang Đạm, Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam xác nhận giàn khoan Hải Dương 981 đã được Trung Quốc dịch chuyển về hướng Đông Bắc gần đảo Hải Nam.
Lực lượng thực thi pháp luật Việt Nam bảo vệ chủ quyền lãnh hải
Tại Úc, tờ Sydney Morning Herald đưa tin khẳng định hành động hạ đặt giàn khoan trong khu vực là một bước đi khiêu khích của Trung Quốc, xung đột với chủ quyền nhiều quốc gia láng giềng, trong đó có Việt Nam và Philippines.
Chính quyền Washington đã chỉ trích việc hạ đặt giàn khoan, cho đó là “một phần trong hành vi tuyên bố chủ quyền trong vùng lãnh thổ đang tranh chấp, với một thái độ phá hoại hòa bình và ổn định trong khu vực”.
Tờ Business Standard đánh giá quyết định thu rút giàn khoan khỏi vùng lãnh hải thuộc chủ quyền Việt Nam của Trung Quốc là một bước tiến, có khả năng xoa dịu tình trạng đối đầu giữa các nước trên Biển Đông.
Tuy nhiên, Bắc Kinh đã tuyên bố sẽ không ngừng các hoạt động khai thác trên vùng nước họ cho là thuộc chủ quyền quốc gia, không màng tới những chỉ trích của khu vực hay quốc tế, cáo buộc đây là những hành động gây hấn, tờ báo cho hay.
Tờ Thời báo Nhật Bản dẫn lời cựu đại sứ Việt Nam tại Bắc Kinh – ông Nguyễn Trọng Vĩnh cảnh báo: “Việc di dời giàn khoan khỏi vùng biển và đặc quyền kinh tế của chúng ta (Việt Nam) chỉ là tạm thời. Họ (Trung Quốc) có thể rút giàn khoan chỉ vì mùa bão. Điều này không có nghĩa là họ từ bỏ tham vọng kiểm soát phần lớn Biển Đông”.
Trang tin Foxnews khẳng định chưa bao giờ Trung Quốc lộ chủ đích rõ ràng khi hạ đặt giàn khoan, vì thương mại hay vì tham vọng chủ quyền trong khu vực. Đây được coi là một hành động khiêu khích từ phía Trung Quốc, muốn thâu tóm gần như toàn bộ Biển Đông, đẩy họ tới xung đột với Việt Nam, Philippines và các quốc gia khác, Foxnews cho biết.
Tờ News của Úc trích lời nhận xét của giáo sư Carl Thayer, một chuyên gia về Việt Nam, thuộc Học viện Quốc phòng Úc, Đại học New South Wales, cho rằng hành động rút giàn khoan “hạ hỏa khủng hoảng trong hiện tại. Trung Quốc đã viện tới lý do thương mại để thu rút giàn khoan, từ đó giữ được thể diện”. Theo ông, Bắc Kinh cũng muốn xoa dịu áp lực chính trị trước cuộc họp hàng năm của diễn đàn khu vực Hiệp hội các nước Đông Nam Á.
Yên Yên (Tổng hợp)