Một quan chức cấp cao của quân đội Trung Quốc đã tiết lộ nước này đang “thiết lập căn cứ hạ tầng để hỗ trợ hệ thống radar và hoạt động thu thập thông tin tình báo” tại quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Ảnh vệ tinh chụp hôm 14/11 cho thấy Trung Quốc vẫn tiến hành xây trái phép ở bãi Chữ Thập, có thể đang xây sân bay
Tờ Asahi Shimbun của Nhật Bản dẫn lời ông Jin Zhirui, sĩ quan cao cấp thuộc Tổng bộ quân chủng Không quân Trung Quốc nói tại Diễn đàn Xiangshan trong buổi đối thoại an ninh quốc gia hôm 22/11 cho biết: “Chúng tôi có nhu cầu thiết lập căn cứ hạ tầng để hỗ trợ hệ thống radar và hoạt động thu thập tình báo của mình”.
Trung Quốc đã thực hiện việc cải tạo đất ở 6 trong số 7 rạn san hô thuộc quần đảo Trường Sa. Các nhà phân tích đã chỉ ra rằng Bắc Kinh đang xây dựng căn cứ quân sự trên những rạn san hô trên.
IHS Jane, một tạp chí quốc phòng ngày 20/11 đưa tin Trung Quốc đang trong quá trình xây dựng một hòn đảo nhân tạo trên bãi đá Chữ Thập, dài ít nhất 3.000 mét, rộng khoảng 200-300 mét và có thể được dùng làm đường băng.
Ông Jin đã được các phóng viên hỏi về thông tin trên, song không trả lời trực tiếp. Jin hiện đang giảng dạy tại trường Sĩ quan Không quân và được cho là người đã đưa ra các kế hoạch cơ bản cho việc xây dựng Vùng nhận dạng phòng không tại biển Hoa Đông, bao gồm quần đảo Senkaku/Điếu Ngư vốn đang có tranh chấp với Nhật Bản.
Trước đó, Mỹ đã lên tiếng yêu cầu Trung Quốc ngừng việc xây đảo trên Biển Đông.
Người phát ngôn quân đội Mỹ trung tá Jeffrey Pool hôm 21-11 (giờ Mỹ) cho biết Trung Quốc đang xây dựng các đảo trên Biển Đông để có thể thiết lập đường băng cho máy bay, đồng thời kêu gọi Trung Quốc ngừng ngay hành động này.
"Chúng tôi kêu gọi Trung Quốc dừng chương trình cải tạo đất và tham gia vào những sáng kiến ngoại giao để thúc đẩy tất cả các bên kiềm chế trong loại hoạt động này", Pool nói.
Trung Quốc còn xây dựng trái phép các đảo tại bãi đá Gạc Ma, bãi Châu Viên và bãi Gaven thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
IHS Jane's cho rằng động thái của Bắc Kinh là để các quốc gia khác từ bỏ tuyên bố của mình hoặc giúp Trung Quốc có vị trí thuận lợi hơn trong những cuộc đàm phán liên quan.
Trung Quốc ngang nhiên tuyên bố chủ quyền với phần lớn diện tích Biển Đông, vùng biển giàu tài nguyên, chồng lấn lên vùng biển của các quốc gia Đông Nam Á như Việt Nam. Malaysia, Philippines, Brunei. Bắc Kinh còn điều tàu tuần tra tại khu vực tranh chấp với Manila và hồi tháng 5 triển khai trái phép giàn khoan nước sâu vào sâu trong thềm lục địa, vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam.
Mỹ đã nhiều lần kêu gọi Trung Quốc cùng các nước trong khu vực giải quyết tranh chấp thông qua các giải pháp hòa bình, không ép buộc nhau, đồng thời kêu gọi Bắc Kinh tiến tới xây dựng bộ quy tắc ứng xử đa phương trên biển để xoa dịu căng thẳng.
Bảo Linh (tin tức Asahi Shimbun/AFP)