Đại dương không bao giờ đứng yên. Dù quan sát từ bãi biển hay từ thuyền, chúng ta đều nhìn thấy những con sóng ở phía chân trời. Sóng được tạo ra bởi năng lượng truyền qua nước, khiến nước chuyển động theo chuyển động tròn.
Tuy nhiên, nước không thực sự di chuyển theo sóng. Sóng truyền năng lượng chứ không phải nước qua đại dương và nếu không bị vật gì cản trở, chúng có khả năng truyền qua toàn bộ lưu vực đại dương.
Sóng thường được gây ra bởi gió. Sóng do gió điều khiển, hay sóng bề mặt, được tạo ra bởi sự ma sát giữa gió và mặt nước. Khi gió thổi qua bề mặt đại dương hoặc hồ, sự xáo trộn liên tục sẽ tạo ra đỉnh sóng. Những loại sóng này được tìm thấy trên khắp đại dương và dọc theo bờ biển.
Những đợt sóng nguy hiểm tiềm ẩn hơn có thể do thời tiết khắc nghiệt gây ra, chẳng hạn như bão. Gió mạnh và áp lực từ loại bão nghiêm trọng này gây ra nước dâng do bão, một loạt các đợt sóng dài được tạo ra ở xa bờ ở vùng nước sâu hơn và tăng cường khi chúng di chuyển gần đất liền.
Các sóng nguy hiểm khác có thể được gây ra bởi các nhiễu loạn dưới nước làm dịch chuyển một lượng lớn nước nhanh chóng như động đất, lở đất hoặc phun trào núi lửa. Những đợt sóng rất dài này được gọi là sóng thần. Nước dâng do bão và sóng thần sẽ gây ra sức tàn phá nặng nề khi ập vào bờ
Lực hấp dẫn của mặt trời, mặt trăng lên trái đất cũng gây ra sóng. Những sóng này là thủy triều hay nói cách khác là sóng thủy triều. Có một quan niệm sai lầm phổ biến rằng sóng thủy triều cũng là sóng thần. Nguyên nhân gây ra sóng thần hoàn toàn không liên quan đến thông tin thủy triều mà có thể xảy ra ở bất kỳ trạng thái thủy triều nào.