Theo CNN, các chuyên gia khuyến cáo người dân phải thường xuyên rửa tay bằng xà phòng để loại bỏ virus corona. Vậy xà phòng có tác dụng gì mà có thể đánh bay loại virus đáng sợ này.
Để ngăn ngừa bị nhiễm virus SARS-CoV-2, các chuyên gia khuyên thời gian rửa tay phải ít nhất là 20 giây và phải rửa đúng cách: toàn bộ mặt trên và dưới bàn tay, các kẽ móng, kẽ ngón tay.
Sở dĩ, xà phòng được sử dụng để rửa tay bởi theo Giáo sư Palli Thordarson ở Đại học New South Wales (Úc) cho biết, nó có tác dụng trong việc "bất hoạt" (inactive) virus, tức là vô hiệu hóa hoạt động của virus.
Lý do là đa số không xem virus là một sinh vật có sự sống hoàn chỉnh, vì virus không có khả năng tự sinh sản và hấp thụ năng lượng để sống sót (virus phải có vật chủ mới có thể duy trì sự tồn tại của nó).
Nên khi xà phòng kết hợp với nước sẽ phá hoại cấu trúc của virus, giống như việc rút một lá bài của một tòa nhà xếp bằng những lá bài. Điều này sẽ làm cả tòa nhà bị đổ sập.
Cấu tạo của virus SARS-CoV-2 gồm những phân tử chất béo lipid, protein và RNA. Trong đó, mắt xích yếu nhất là các phân tử chất béo, đây là lớp vỏ bọc bảo vệ của con virus, vừa hỗ trợ sự xâm nhập của virus vào các tế bào cơ thể.
Vì vậy khi chúng ta rửa tay bằng xà phòng và nước rửa tay, trong xà phòng có chứa các thành phần phân tử giống chất béo gọi là chất "lưỡng phần" (amphiphile). Chất lưỡng phần có cấu trúc tương tự như chất béo lipid của virus, và sẽ "cạnh tranh" với các các lipid của virus.
Đồng thời, chất này còn có tác dụng "hòa tan" các liên kết phi hóa trị (non-covalent bond) của virus, các liên kết này chính là "chất keo" giúp liên kết các thành phần phân tử lipid, protein và RNA của virus. Nhờ vậy, phân tử xà phòng sẽ đẩy virus bong tróc khỏi bề mặt da tay và bị sụp đổ cấu trúc, làm con virus bị tiêu diệt.
Giáo sư Thordarson khuyên nên sử dụng xà phòng và nước để rửa tay sẽ tốt hơn so với nước rửa tay khô (hand sanitizer) và cồn y tế. Vì nếu dùng các sản phẩm đó trong thời gian quá ngắn sẽ không có tác dụng diệt sạch các loại virus như rửa tay bằng xà phòng và nước trong thời gian 20 giây.
Một thông tin đáng chú ý từ FDA, họ tuyên bố một số loại xà phòng diệt khuẩn chẳng mang lại lợi ích gì cho sức khỏe của người tiêu dùng, mà ngược lại còn khiến cho virus phát triển mạnh mẽ hơn.
Một nghiên cứu trước đó vào năm 2015 kết luận rằng các thành phần công thức có trong các loại xà phòng diệt khuẩn cũng không mang lại hiệu quả diệt khuẩn cao hơn so với xà phòng thông thường.