Lần đầu tiên kể từ khi Tổng thống Rodrigo Duterte lên nắm quyết, Manila đã lên tiếng chỉ trích các hành động nhằm quân sự hóa Biển Đông của Trung Quốc.
Bộ trưởng Quốc phòng và Ngoại trưởng Philippines hôm 17/1 đã đồng loạt ra tuyên bố chung với nội dung chỉ trích việc Trung Quốc đưa vũ khí lên các đảo nhân tạo ở Biển Đông là "rất đáng lo ngại" và là hành động gây bất ổn.
Sputnik dẫn lời nhà khoa học chính trị Nga, Giáo sư Vladimir Kolotov cho rằng, Philippines đang chơi cờ vua đồng thời trên mấy bàn cờ.
"Trong mấy tháng đầu sau khi Rodrigo Duterte lên làm tổng thống, ông đã công khai, kiên quyết chống lại Mỹ, hứa sẽ từ chối đặt cược vào Washington, đồng thời cố gắng tạo mối quan hệ tin tưởng hơn với Trung Quốc.
Trung Quốc nạo vét, bồi lấp trái phép ở đảo Chữ Thập, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam hồi năm 2015. Ảnh: Reuters |
Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Philippines đã tiến hành trao đổi ý kiến với Bộ Ngoại giao Trung Quốc mà không nói trước công chúng, Manila đã bày tỏ quan ngại về hoạt động của quân đội Trung Quốc trong khu vực Biển Đông và thăm dò sự tiến hóa có thể có trong Chính sách của Bắc Kinh đối với các đảo tranh chấp, mà Philippines luôn khẳng định có chủ quyền đối với một số đảo".
Bất kỳ vấn đề có thể lâm vào bế tắc, nếu chỉ hạn chế bởi việc trao đổi những tuyên bố cứng rắn. Và tình trạng quan hệ Philippines - Trung Quốc khi Duterte lên nắm chính quyền có thể được mô tả như là "bế tắc".
Sau khi nhận thức được rằng, Philippines không thể chờ đợi sự hỗ trợ thiết thực từ phía Mỹ, Duterte đã đưa ra những tuyên bố cứng rắn chống lại Obama. Đồng thời, ít nhất trên lời nói, nhà lãnh đạo Philippines cho thấy ông có xu hướng đưa mối quan hệ với Trung Quốc nồng ấm hơn.
Liệu có phải chính quyền Tổng thống Duterte lại một lần nữa "quyết đấu" với Trung Quốc. Ảnh: Reuters |
Tuy nhiên, hiện nay có thể rút ra kết luận rằng, Trung Quốc đang tiếp tục quân sự hóa Biển Đông và bỏ qua các tín hiệu tích cực từ phía tổng thống Philippines. Vì thế, Duterte không thể hy vọng rằng, Trung Quốc sẽ giảm hoạt động quân sự trong khu vực, và các tranh chấp lãnh thổ sẽ được giải quyết trong khuôn khổ pháp lý.
Chuyên gia Kolotov cho rằng, không phải ngẫu nhiên mà những tuyên bố của Manila phê phán Trung Quốc đang tiếp tục quân sự hóa Biển Đông lại được đưa ra trước thềm lễ nhậm chức Tổng thống đắc cử Donald Trump, người trong chiến dịch tranh cử đã hứa sẽ thực thi chính sách cứng rắn đối với Trung Quốc.
Liệu những tuyên bố này phản ánh ý định của Duterte lại một lần nữa đặt cược vào Mỹ? Tất cả mọi thứ phụ thuộc vào chính sách đối ngoại ở châu Á, đặc biệt ở Đông Nam Á, của chính quyền mới ở Mỹ.
Theo ý kiến của ông Kolotov, đặt cược vào việc đổi mới quan hệ đối tác với Mỹ có thể gây phản tác dụng. Các sự kiện trong những năm qua cho thấy rõ điều này. Trong khi Philippines hay một số nước khác ở Đông Nam Á thực hiện những bước đi nhằm xích lại gần nhau hơn với Mỹ, thì Bắc Kinh cũng cố gắng củng cố vị trí trong khu vực vì lo sợ kết quả của quá trình này. Bởi vậy, leo thang căng thẳng là điều không tránh khỏi.
[mecloud]rXgAFgeGrz[/mecloud]
Lê Huyền (Sputnik)