Đêm 11/7 lại là một đêm không ngủ đối với ông Wu Shengsong. Đây là lần thứ 5 liên tiếp ông làm nhiệm vụ tuần tra bờ sông Xi ở huyện Bà Dương, Thượng Nhiêu, tỉnh Giang Tây phía đông Trung Quốc. Ngay sau khi ông bắt đầu ca làm việc, sét đánh sáng rực bầu trời và sấm dậy lên từ xa. Ông Wu đứng im lặng và sợ hãi, sợ hãi trước cơn bão đang kéo đến trên đầu và sự ổn định của mặt đất dưới chân mình. "Tôi có chút lo lắng. Dự báo nói vài ngày tới vẫn mưa", ông nói.
Ông Wu là một quan chức làng Wanli, gần hồ Bà Dương, hồ nước ngọt lớn nhất Trung Quốc. Tính đến sáng 12/7, sau một trận mưa lớn và đợt xả lũ từ thượng nguồn sông Dương Tử, mực nước trong hồ đã tăng lên mức chưa từng thấy - 22,5m, khiến nhiều thị trấn và ngôi làng nằm ngoài đê bao gặp nguy hiểm.
Wanli chỉ là một trong rất nhiều ngôi làng bị những trận lụt mới nhất tại Trung Quốc tấn công. Lũ lụt đã lan đến 27 trong tổng số 31 tỉnh thành của đại lục. Theo số liệu chính thức, tính đến 11/7, gần 34 triệu người đã bị ảnh hưởng và ít nhất 140 người bị mất tích hoặc thiệt mạng.
Dọc sông Dương Tử, tình hình đặc biệt nghiêm trọng. Theo hãng Tân Hoa xã, có 2.545km đê ở Giang Tây và 2.242 km trong số đó đang đối mặt với "tình trạng vô cùng ác nghiệt" liên quan đến kiểm soát lũ. Nhiều con đê được người dân như ông Wu giám sát.
Ngày 8/7, nước lũ đã làm vỡ bờ sông đối diện với con đê mà ông Wu giám sát, làm ngập một số ngôi làng ở vùng trũng và khiến 20.000 người không có điện hoặc nước ngọt. Ông Wu đã nhận được lệnh từ giám sát viên hôm 7/7 để tổ chức tuần tra khi nước chảy về phía họ. Ông và dân làng thay phiên nhau tuần tra khu vực, mỗi người giám sát vài trăm mét bờ sông.
Ông Wu sử dụng đèn pin để kiểm tra đê xem có vấn đề hay dấu hiệu hư hại gì không. Có lúc ông dừng lại để nhìn vào đường ống dẫn từ bờ sông đến một ao cá ở phía bờ bên kia. "Chúng tôi đã chèn những bao cát vào cái lỗ đó nhưng vẫn cần kiểm tra xem nó còn nguyên vẹn hay không", ông nói.
Những người gác đê gần như dành cả đêm để tuần tra, họ nghỉ ngơi rất ít. Nếu thấy có vấn đề gì, họ lập tức báo với người giám sát để những người này điều động nhân lực đến vá đê. Không một ai lơ là. "Nếu để xảy ra một sai xót thôi cũng khá nguy hiểm", ông Wu nói.
Người làng vẫn không thể quên được đêm 8/7, khi nước lũ tràn về. Huang Diqun, một người gác đê khác đang đứng ở trên cầu vào thời điểm bờ sông phía bên kia bị vỡ. "Tôi thấy nước đập vào bờ, một âm thanh nứt vỡ vang lên rồi đột nhiên nước ào xuống", ông nói. Những ngôi nhà chìm trong biển nước, từng căn từng căn một. Dân làng sợ hãi chạy qua cầu hoặc trèo lên mái nhà để giữ tính mạng.
Tất cả những thửa ruộng của ông Wu đều đã ngập. Ông nói rằng nếu nước rút nhanh thì may ra còn cứu vãn được mùa màng. Tuy nhiên, ông cho rằng lũ lụt có thể còn kéo dài 2-3 tháng nữa.
Dọc sông Dương Tử, nhiều hồ và nhánh sông vẫn đang dâng lên và nước lũ giờ không còn chỗ để đi. Wu chỉ có thể cố gắng ngăn những sai sót khác xảy ra và cầu nguyện điều tốt lành sẽ đến. "Tất cả những gì chúng tôi có thể làm là giám sát", ông nói.