Các Thượng Nghị sĩ đảng Cộng hòa đã đề nghị trước Lầu Năm Góc vào hôm thứ 5 (17/9), cho phép điều tàu của Hải quân đi vào 12 hải lý tính từ các đảo nhân tạo mà Bắc Kinh đang xây nhằm đơn phương khẳng định chủ quyền của họ trên Biển Đông.
Chủ tịch ủy ban Quân vụ Thượng viện, thượng nghị sĩ John McCain. Ảnh: Carlos Bongioanni/Stars and Stripes |
Ông John McCain (R-Ariz), chủ tịch Ủy ban Quân vụ Thượng viện nói rằng, Mỹ cần đi vào giới hạn 12 hải lý để làm rõ việc Mỹ không công nhận tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc với các đảo trên Biển Đông.
Ông nói tại một buổi điều trần của thượng viện diễn ra trước thềm chuyến thăm Mỹ của chủ tịch Trung Quốc vào ngày 15/9: “Thật là một sai lầm nguy hiểm nếu công nhận các tuyên bố sở hữu đảo nhân tạo của Trung Quốc.”
Ông McCain nói, dù không vi phạm luật quốc tế, Trung Quốc đã điều các tàu hải quân vào giới hạn 12 hải lý của quần đảo Aleutian khi Tổng thống Barack Obama kết thúc chuyến thăm mới đây tới Alaska. Mỹ nên khẳng định quyền hàng hải “một cách mạnh mẽ”.
Còn ông Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ David Shear thừa nhận các cuộc tuần tra không được thực hiện kể từ năm 2012 nhưng sẽ là lựa chọn của Mỹ trong tương lai. Ông nói thêm Trung Quốc vẫn chưa chuyển vũ khí hiện đại ra các đảo nhân tạo và Mỹ sẽ nỗ lực ngăn chặn điều này. “Đây có thể là một nỗ lực lâu dài”, ông nói.
Đô đốc Harry Harris nói: “Theo tôi, Biển Đông (tên tiếng Anh: South China Sea) không phải của Trung Quốc cũng như Vịnh Mexico không phải của Mexico.”
Trước chất vấn ông Harris và ông Shear rằng, liệu Lầu Năm Góc đã hỏi ý kiến Nhà Trắng về việc triển khai tàu vào 12 hải lý từ các đảo mà Trung Quốc cải tạo hay chưa, ông Harris trả lời, ông tin rằng các hoạt động tự do hàng hải và trên không phận Biển Đông nên được cho phép, và đang đợi thêm tin tức.
Ông Shear nói thêm, các hoạt động tự do hàng hải quanh những đảo này chỉ là một lựa chọn bởi vì “chỉ việc thực thi tự do hàng hải sẽ không chấm dứt” những hoạt động của Trung Quốc.
Trung Quốc đã cải tạo khoảng 3.000 mẫu (1.214 ha) ở Biển Đông, gây nên những phản đối liên tục từ Mỹ và các nước khác.
Thượng nghị sĩ Dan Sullivan (R-Alaska) cũng nhắc đến tuyên bố công khai của Bộ trưởng Quốc phòng Ash Carter vào hôm thứ 4 (16/9) rằng, Mỹ sẽ thực thi tự do hàng hải ở bất cứ nơi nào mà luật quốc tế cho phép.
Trong khi đó “việc biến một rặng đá ngầm thành một đường băng đơn giản là không thuộc quyền hay được phép hạn chế về không phận quốc tế hay giao dịch trên biển.”
Ông Sullivan cũng nói, ông cho rằng Trung Quốc đang cố gắng khiêu khích Mỹ khi họ điều 5 tàu chiến Trung Quốc vào Biển Bering, gần Alaska khi Tổng thống Obama đang thăm bang này.
Tuy nhiên, ý kiến này không được Đô đốc Harris đồng tình.
Chi MK (theo AP)