Mỹ và Nhật đã cung cấp lý do để Trung Quốc thiết lập vùng Nhận dạng Phòng không thứ hai trên Biển Đông.
Máy bay tuần tra P-1 của Lực lượng Tự vệ Hàng hải Nhật Bản
Ông Nathan Beuchamp-Mustafaga, một chuyên gia quốc phòng đã viết trong bài báo đăng trên tạp chí Jamestown Foundation ngày 4/2 rằng sau lời đề nghị của Chuẩn Đô đốc Robert Thomas – chỉ huy Hạm đội 7 của Mỹ, Nhật Bản đã bắt đầu tra trên không tại khu vực tranh chấp ở Biển Đông, Trung Quốc có thể đã thành lập Vùng Nhận dạng Phòng không (ADIZ) thứ hai tại khu vực này.
Beauchamp-Mustafaga nói rằng Lực lượng Tự vệ Hàng hải Nhật Bản (JMSDF) đã đưa các máy bay tuần tra P-1 với tầm chiến đấu lên đến 8.000 km vào hoạt động. Với loại máy bay này, Nhật Bản có khả năng cần thiết để tuần tra toàn bộ Biển Đông. “Tôi nghĩ rằng JMSDF hoạt động tại Biển Đông có ý nghĩa trong tương lai”, ông Thomas nói vào ngày 29/1. “Thẳng thắn mà nói, tại Biển Đông, các tàu cá, tàu hải quân và tàu hải cảnh Trung Quốc đã thắng được những láng giềng của họ”.
Lầu Năm Góc đã ủng hộ những bình luận của ông Thomas trong khi Bộ Ngoại giao Mỹ lại cố gắng để giảm nhẹ chúng. Nhật Bản đã không hưởng ứng gợi ý của Thomas. Tuy nhiên, Bắc Kinh đã đưa ra lời cảnh báo tới Tokyo rằng hãy tránh xa khu vực tranh chấp. “Các nước đứng ngoài khu vực nên tôn trọng những nỗ lực của các nước trong khu vực để bảo vệ hòa bình, ổn định và không reo rắc mối bất hòa giữa các nước cũng như làm tăng căng thẳng trong khu vực”, đại diện Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói hôm 30/1.
Shen Dingli, một giáo sư tại ĐH Fudan nói trong một bài bình luận đăng trên tờ Nhân dân Nhật báo rằng đề nghị của ông Thomas sẽ đẩy khu vực vào tình trạng rối loạn bởi có thêm quốc gia can thiệp vào tranh chấp lãnh thổ. Trước đó, tranh chấp tại khu vực này gồm Philippines, Việt Nam, Malaysia, Đài Loan, Trung Quốc và Brunei. “Mỹ hy vọng có thể một mũi tên trúng nhiều đích”, Shen viết. Ông tin rằng Mỹ đang cố làm gia tăng mối đe dọa đối với Trung Quốc trong khi giúp các bên tranh chấp tránh đàm phán với Bắc Kinh.
Trung Quốc phản đối sự tham gia của Nhật Bản tại Biển Đông khi cả 2 nước hiện đã có tranh chấp lãnh thổ tại quần đảo Senkaku/Điếu Ngư tại biển Hoa Đông. Bắc Kinh đã tuyên bố một ADIZ tại biển Hoa Đông vào tháng 11/2013. Tờ Hoàn cầu Thời báo của Đảng cộng sản Trung Quốc dã kêu gọi Trung Quốc thiết lập một vùng ADIZ thứ hai tại Biển Đông để chống lại bất cứ cuộc tuần tra nào của Nhật Bản tại khu vực.
Trung Quốc không chấp nhận các cuộc tuần tra của Nhật Bản tại khu vực. Beauchamp-Mustafaga tin rằng lời đề nghị của Thomas và hoạt động thực tế của máy bay Nhật Bản tại Biển Đông sẽ cung cấp lý do để Bắc Kinh thiết lập vùng ADIZ thứ 2.
Bảo Linh (tin tức wantchinatimes)