Trong các cuộc thi hoa hậu, ngoài nhan sắc, ứng xử là phần thi quan trọng quyết định ai là người đăng quang. Vấn đề thí sinh thi hoa hậu ứng xử thông minh, sắc bén hay ngô nghê, trả lời kiểu "cưỡi ngựa xem hoa" không đúng trọng tâm luôn trở thành đề tài gây tranh cãi trên khắp các diễn đàn mạng xã hội và truyền thông.
Khái niệm vẻ đẹp trí tuệ trong các cuộc thi hoa hậu thường đề cập đến quan điểm các thí sinh tham dự không chỉ có vẻ đẹp hình thể mà còn phải có cả trí thông minh, sự hóm hỉnh và cá tính mạnh mẽ.
Quan điểm này ngày càng trở nên phổ biến hơn trong những năm gần đây khi công chúng có cái nhìn khắt khe và yêu cầu cao hơn với người đăng quang một cuộc thi. Từ trước tới nay, những màn thi ứng xử của các thí sinh hoa hậu Việt Nam luôn trở thành tâm điểm chú ý của khán giả. Đặc biệt, từ những phát ngôn "vạ miệng" của Hoa hậu Thế giới Việt Nam 2023 - Huỳnh Trần Ý Nhi gần đây, công chúng càng khắt khe hơn với việc các hoa hậu - á hậu thi ứng xử.
Những màn ứng xử "độc nhất vô nhị" trong các cuộc thi nhan sắc
Phần thi ứng xử của Á hậu 3 Hồng Hạnh trong chung kết Miss Grand Vietnam 2023 (Hoa hậu Hòa bình Việt Nam) tối 27/8 nhận được sự quan tâm của cư dân mạng. Khi nhận được câu hỏi: "Bạn có suy nghĩ gì về lòng bao dung, lòng vị tha trong đời sống hiện nay?". Hồng Hạnh tỏ ra lúng túng, run rẩy, ngập ngừng trả lời nhưng cả hai lần chỉ nói được vài câu phải dừng lại vì mất bình tĩnh trên sân khấu.
Sau đó, cô vỗ ngực, hít thở sâu, lấy lại tinh thần và đưa ra câu trả lời: "Kính thưa quý vị. Có lẽ ngày hôm nay tôi không phải thí sinh thi ứng xử hay nhất. Thế nhưng những tràng vỗ tay và sự động viên của mọi người đã là lòng bao dung và vị tha đối với tôi".
Nhiều khán giả cho rằng, phần xử lý "cái khó ló cái khôn" của Hồng Hạnh đã giúp cô "gỡ gạc" lại điểm. Tuy nhiên, không ít người cũng tỏ ra thất vọng vì chân dài quê Thái Bình thiếu bản lĩnh sân khấu.
Điều đáng chú ý là trước khi bước vào phần ứng xử của top 5, Hồng Hạnh đã nhận giải thí sinh thắng giải Thuyết trình về hòa bình ấn tượng nhất của top 10. Chính vì vậy, việc Hồng Hạnh run rẩy, ấp úng khi trả lời ứng xử trong top 5 gây ra nhiều tranh cãi.
Trên thực tế, so với những cuộc thi hoa hậu trước đây, câu trả lời của Á hậu 3 Hồng Hạnh vẫn được cho là "khôn ngoan". Không ít các thí sinh hoa hậu khiến người xem "ngán ngẩm" vì câu trả lời ngô nghê, kém thông minh.
Phần trả lời ứng của thí sinh Nguyễn Thị Giáng Tiên tại Miss Fitness Vietnam - Hoa hậu thể thao Việt Nam 2022 cũng gây tranh cãi. Khi nhận được câu hỏi sẽ làm gì nếu gặp người bị miệt thị ngoại hình, Giáng Tiên trả lời: "Đầu tiên em sẽ mỉm cười....".
Thí sinh Võ Ngọc Lụa có câu trả lời "dở khóc dở cười" tại Hoa hậu Đại dương Việt Nam 2017. Khi nhận được câu hỏi sẽ làm gì để truyền thông điệp bảo vệ môi trường biển, Ngọc Lụa cho biết: "Đầu tiên em sẽ trở về nhà ôm cha mẹ một cái (cười). Việc kế đến là đi về vòng vòng xóm của em (cười), kêu mấy đứa nhỏ trong xóm lại để dạy cách nhặt rác và cách bảo vệ môi trường. Bên cạnh đó, sẽ kêu gọi các người bạn đồng trang lứa với em chung tay bảo vệ môi trường”.
Tại Hoa hậu Đại dương ở năm 2014, thí sinh Phạm Thị Thu Phương nhận được câu hỏi liên quan đến vấn đề Trung Quốc đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, cô liền trả lời: "Là một công dân yêu nước, em rất bức xúc, nó xâm phạm vào lãnh thổ, vùng kinh tế của đất nước Việt Nam mình. Em muốn người Trung Quốc hãy... mở giàn khoan đó ra... để cho đất nước Việt Nam của em ngày càng xinh đẹp hơn!"
Thí sinh Lâm Thị Thúy tại Hoa hậu Việt Nam 2010 nhận được câu hỏi thế nào là người sống có ích, cô bèn trả lời: “Phải biết sống vì người khác. Người khác hạnh phúc thì cũng là hạnh phúc của mình… Khi mình sống cho người khác thì người khác cũng sẽ phải sống lại cho mình, khi mình cho đi thì phải nhận lại được một ít".
Ngay cả như Nguyễn Thị Loan khi nghe xong câu hỏi của BGK cũng phải dừng lại vài giây để lấy bình tĩnh. Tuy nhiên, khi trả lời, cô lại nói ngọng chữ “n” thành “l” khiến bản thân bị mất điểm.
Thi hoa hậu, chỉ nhan sắc thôi chưa đủ
Tháng 5/2023, một bài báo trên tờ Indiatimes có tựa đề "Chỉ có sắc đẹp thôi chưa đủ để giành chiến thắng trong một cuộc thi hoa hậu" gây chú ý. Bài báo cho rằng, điều quan trọng đối với thí sinh thi hoa hậu là những cá nhân toàn diện, sở hữu cả vẻ đẹp hình thể và trí thông minh.
"Chỉ sắc đẹp thôi thì chưa đủ để giành chiến thắng trong một cuộc thi hoặc tạo được ảnh hưởng lâu dài cho xã hội. Những người chiến thắng trong cuộc thi thường được coi là hình mẫu nhan sắc, trí thông minh, kiến thức và kỹ năng xã hội của họ có thể là công cụ mạnh mẽ để tạo ra sự khác biệt tích cực trên thế giới", bài báo cho biết.
Chia sẻ quan điểm này trên báo Thanh niên, thạc sĩ tâm lý Đào Lê Hòa An - Ủy viên Hội tâm lý học xã hội Việt Nam cho biết, tri thức là vô hạn, kiến thức thì hữu hạn nên đòi hỏi người trẻ cần luôn trau dồi và tự hoàn thiện bản thân mình không những qua sách vở mà còn ở nhiều nguồn thông tin khác để làm đầy thêm độ sâu của nội lực. Việc trả lời một cách ngô nghê chứng tỏ nền tảng kiến thức về vấn đề ấy của thí sinh còn quá yếu hoặc không có thói quen cập nhật thường xuyên tri thức cho mình. Đây là điều dễ dàng bắt gặp khi người trẻ chỉ phần nhiều quan tâm đến bề nổi mà chưa chú tâm đầu tư chiều sâu.
Khi Hoa hậu Ý Nhi bị lập group anti-fan lên tới hơn 600.000 thành viên vì phát ngôn "thiếu suy nghĩ", bà Phạm Kim Dung - trưởng ban tổ chức Miss World Vietnam đã lên tiếng xin lỗi công chúng. Chia sẻ trên báo Dân Việt, bà Kim Dung cho biết, là con người rất khó để hoàn hảo 100%. Ngay như cả người lớn cũng đôi lúc còn lỡ lời, vạ miệng.
"Mình vạ miệng không ai biết, nên còn có cơ hội để thu lại. Còn các em, đôi khi nói chuyện trước truyền thông chưa khôn khéo. Một câu nói lỡ lời thôi, nhưng mọi người sẽ quy chụp cho cả cuộc thi hoa hậu. Suy cho cùng, chúng tôi không phải là thần thánh hay là những người luôn luôn đúng. Chúng tôi là người bình thường thôi, dù có cẩn trọng cỡ nào đi nữa, chắc chắn sẽ có lúc sai sót.
Và những lúc đó, rất mong được mọi người thứ lỗi. Mong mọi người nghĩ tường tận rằng, cái sai sót đó là cố tình hay vô ý và người mắc lỗi có chấp nhận sửa sai hay không", bà Phạm Kim Dung nói.