Đội “Chim ưng biển” thuộc lực lượng Hải quân Trung Quốc từng điều phi cơ đến Biển Đông do thám, thu thập thông tin về hoạt động các giàn khoan dầu của Việt Nam cùng một số quốc gia láng giềng tại khu vực Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền.
Tin tức trên tờ South China Morning Post của Hong Kong ngày 30/6 cho biết, hoạt động tuần tra do đội bay thuộc Hạm đội Bắc Hải, Hải quân Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA), đảm nhiệm.
South China Morning Post dẫn lại thông tin chi tiết trong số mới nhất của Oriental Outlook, tạp chí hàng tuần của hãng thông tấn quốc gia Tân Hoa xã cho biết, đội bay tên gọi "Chim ưng Biển", là lực lượng đa chức năng duy nhất của Bắc Kinh có thể hoạt động phòng không cảnh báo sớm, chỉ huy và kiểm soát, liên lạc chiến thuật và xác định mục tiêu từ xa.
Đội “Chim ưng biển” do Trung Quốc lập ra chủ yếu nhằm do thám, thu thập thông tin về hoạt động của các giàn khoan dầu Việt Nam trên Biển Đông cũng như một số nước có yêu sách khác. "Chim ưng biển" còn cung cấp vị trí chính xác các chiến hạm nước ngoài ở Biển Đông và biển Hoa Đông.
Lực lượng do thám thuộc Hải quân Trung Quốc đã điều phi cơ tuần tra Biển Đông trong ít nhất 5 đến 6 năm trước. |
Yang Zhiliang, Phó chính ủy của lực lượng do thám này nói rằng, "Chim ưng biển" thành lập vào cuối những năm 1980, được nâng cấp trong thập kỷ vừa qua sau khi Trung Quốc quyết định biến đội trở thành "hải quân biển xanh".
Lực lượng do thám này sử dụng máy bay Y-8 để xâm nhập (bất hợp pháp). Tạp chí còn đăng hình ảnh các phi cơ vận tải Y-8 đã được sửa đổi nhằm có chức năng giống máy bay giám sát.
Tuy nhiên, các phi công điều khiển Y-8 do thám Biển Đông vốn là phi công lái máy bay chiến đấu và chỉ được huấn luyện từ 3 đến 6 tháng trước khi được tung xuống Biển Đông để sử dụng Y-8.
Thượng tá, phi công Ding Jiahe cho biết, có lúc quá trình tái huấn luyện phải "rút ngắn" vì hoạt động "tuần tra cấp bách".
Mỗi phi công phải thực hiện các nhiệm vụ khác nhau trong ít nhất 6 tháng mỗi năm và tuần tra có lúc kéo dài từ 7 đến 8 giờ.
Phi cơ của PLA và các nước khác thường áp sát, cách nhau chỉ 20 đến 30 m, trên Biển Đông và biển Hoa Đông. Mỗi lần chạm trán thường kéo dài hơn một giờ, dẫn đến lo ngại có thể xảy ra tai nạn hoặc đối đầu quân sự.
Mẫu máy bay do thám Y-8 được cải tiến từ thiết kế nguyên gốc là một phi cơ chở hàng. |
Antony Wong Dong, chuyên gia quân sự ở Macau, hoài nghi về tiêu chuẩn của các tổ bay do thời gian tái huấn luyện ngắn hơn tiêu chuẩn quốc tế. Một số quá trình còn hoàn thành nhanh hơn 4 tháng so với đào tạo tương tự ở nước ngoài.
Nhà quan sát quân sự Hong Kong Leung Kwok-leung nhận định, đây là lần đầu tiên truyền thông quốc gia Trung Quốc công bố chi tiết về những phát triển và hoạt động gần đây về đội bay đa chức năng của họ.
Tuy nhiên, một số nhà phân tích quân sự lo ngại về an toàn bay trên biển Hoa Đông và Biển Đông vì "nhiệm vụ của đội bay PLA khó khăn hơn và phức tạp hơn trước đây mà thời gian đào tạo ngắn hơn tiêu chuẩn". Mặt khác nguy cơ va chạm, đối đầu với máy bay quân sự các nước khác ở Biển Đông cũng rất cao.
Những thông tin trên được đưa ra trong bối cảnh Bắc Kinh vừa tuyên bố bị phi cơ Mỹ do thám trong vùng biển thuộc Hoa Đông và Biển Đông.
South China Morning Post dẫn lời Chen Xiaogong, cựu phó chỉ huy Không quân Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) cho biết hôm 28/6, Mỹ đã thực hiện 1.200 chuyến bay trinh sát gần Trung Quốc trong năm 2014.
Tuy nhiên, Gary Roughead, cựu trưởng bộ phận tác chiến hải quân Mỹ, cho rằng số liệu của Chen là "cao bất thường".
"Tôi trước đây có liên quan tới hoạt động này và tôi cũng muốn có đủ tàu cùng phi cơ để tạo ra con số đó. Câu hỏi đặt ra là họ đếm (số chuyến bay) ở đâu và bằng cách nào... Có phải họ đếm cả trong những khu vực là không phận quốc tế mà Trung Quốc đòi chủ quyền bằng 'đường 9 đoạn'?", ông nói.
Yên Yên (SCMP)