Vượt mặt các siêu cường vũ trụ như Mỹ, EU, Nga,... hôm nay Trung Quốc đã phóng vệ tinh lượng tử đầu tiên trên Thế giới vào không gian trong sự tán dương của giới khoa học toàn cầu.
Vào lúc 1h40 hôm nay, vệ tinh Mặc Tử được phóng lên nhờ tên lửa Trường Chinh 2D từ trung tâm phóng vệ tinh Tửu Tuyền ở sa mạc Gobi, thuộc khu tự trị Nội Mông, bắc Trung Quốc. Vệ tinh Mặc Tử là thành quả nghiên cứu trong 8 năm của nhà khoa học lượng tử Pan Jianwei và kỹ sư không gian Wang Jianyu, theo South China Morning.
Tên lửa mang theo vệ tinh lượng tử Mặc Tử. Ảnh: SCM |
Vệ tinh này ban đầu được đặt tên QUESS (viết tắt của cụm từ “quantum experiments at space scale”), sau đó rút gọn thành QSS. Nhưng cuối cùng tên được chọn là Mặc Tử (Micius), tên của một nhà văn hóa Trung Quốc, người được cho là từ cách đây hơn 2.400 năm, đã biết rằng ánh sáng luôn truyền đi theo đường thẳng và thế giới vật chất được tạo thành từ các phân tử.
Theo kỹ sư Wang Jianyu, người đứng đầu dự án, vệ tinh lượng tử Micius mang trong mình sứ mệnh quan trọng là thiết lập một đường dây thông tin giữa Trung Quốc và châu Âu mà tin tặc không thể tấn công. Theo đó thông tin sẽ được mã hóa và chuyển đến vệ tinh dưới dạng các hạt photon, về lý thuyết không thể bị đánh cắp, do đó sẽ đảm bảo sự an toàn tuyệt đối của thông tin.
Theo giáo sư Anton Zeilinger, hiện giảng dạy tại Vienna, Áo: “Vệ tinh Mặc Tử lần đầu tiên chứng minh rằng việc truyền tín lượng tử trên quy mô toàn cầu là hoàn toàn có thể. Đây là bước quan trọng mở ra kỷ nguyên Internet lượng tử trong tương lai’.
Dự án của Pan và Wang bắt đầu tại Viện Khoa học Vật lý Thượng Hải vào năm 2008. Họ tham vọng tạo ra một vệ tinh có khối lượng nhẹ hơn một chiếc xe hơi SMART và sẽ “đi tìm một vũ trụ khác với lý thuyết của Einstein”.
Đó là nơi mà "con mèo có thể sống và chết cùng thời điểm, nơi một phân lượng thông tin có thể truyền đi từ thiên hà này đến thiên hà khác với tốc độ nhanh hơn tốc độ ánh sáng, nơi Internet không thể bị hack, và là nơi một chiếc máy tính bỏ túi có thể chạy nhanh hơn tất cả các siêu máy tính trên thế giới cộng lại."
Các nhà khoa học Trung Quốc còn hướng đến quy mô to lớn hơn: truyền tin lượng tử trong không gian. Nếu thành công, công nghệ truyền tín lượng tử sẽ loại bỏ hoàn toàn quãng thời gian 20 phút chờ trong liên lạc giữa Sao Hỏa và Trái Đất.
Đồng thời dự án cho phép nhiều tàu vũ trụ cỡ nhỏ có thể gởi hình ảnh và video về các hành tinh cách chúng ta nhiều năm ánh sáng mà không cần phải gắn những ăng-ten khổng lồ. Nó cũng có thể cho chúng ta thấy được những gì có bên trong một hố đen.
"Lượng tử" được coi là tương lai của khoa học-công nghệ trong tương lai. Nếu thế giới "cơ học" cũ được xây dựng dựa trên nền tảng của thuyết Newton, thế giới "điện tử" hiện đại được xây dựng dựa trên thuyết của Einstein thì Lượng tử được cho là tương lai tiếp theo của nhân loại. Có một sự thật thú vị là chính Einstein đã từng phủ nhận thuyết lượng tử, đây là điều dễ hiểu vì nếu theo thuyết lượng tử, tốc độ ánh sáng (C = 3x10^8 m/s) không phải là "tốc độ giới hạn". Nếu điều này được chứng minh, thuyết tương đối rộng của Einstein sẽ bị lật đổ như Einstein đã từng làm với các thuyết của Newton.
Có thể nói sơ bộ về lượng tử trong công nghệ thông tin như sau: các thông tin bây giờ được máy tính xử lí dưới hai dạng bit là 0 và 1, tức chỉ có hai trạng thái. Nhưng một đơn vị lượng tử (bit lượng tử / Photon) sẽ có tới 4 trạng thái, vì vậy điều đầu tiên có thể thấy rõ là sẽ loại bỏ được sự "cồng kềnh", theo cả nghĩa đen và nghĩa bóng trong cách xử lí và thiết bị xử lí điện tử hiện nay: Tốc độ nhanh hơn hàng triệu lần và kích thước thiết bị nhỏ hơn hàng trăm lần.
Việc Trung Quốc phóng vệ tinh lượng tử đầu tiên trên thế giới đã nhận được ca ngợi từ nhiều nhà khoa học ở châu Âu, Mỹ, Nga, Canada và Nhật Bản, những nơi có kế hoạch tương tự nhưng lại bị trì hoãn vì nhiều lý do.
Quý Vũ (Telegraph)