Các nhà lãnh đạo Bắc Âu mới đây tuyên bố họ sẽ xem xét bằng chứng từ một bộ phim tài liệu mới, trong đó giải thích vụ chìm phà năm 1994 trên biển Baltic khiến 852 người thiệt mạng. Các nhà sản xuất loạt phim tài liệu dài 5 phần, được phát trực tuyến ngày 28/9, tuyên bố họ tìm thấy một lỗ thủng dài 4m chưa từng được ghi nhận ở trên thân tàu.
Trong một tuyên bố chung ngày hôm qua, các ngoại trưởng Estonia, Thụy Điển và Phần Lan tuyên bố họ sẽ "đánh giá thông tin mới này".
Tổng cộng 852 người đã thiệt mạng khi chiếc phà MS Estonia bị chìm ở ngoài khơi biển Phần Lan vào rạng sáng ngày 28/9/1994 khi trên đường từ Tallinn đến Stockholm. Đây là thảm họa vận chuyển thời bình tồi tệ nhất của châu Âu. Vào năm 1997, các nhà điều tra kết luận vụ tai nạn xảy ra là do cửa mũi của phà bị mở do biển động mạnh, khiến nước tràn vào boong toa.
Những người sống sót và thân nhân các nạn nhân đã chiến đấu trong hơn 2 thập kỷ để có một cuộc điều tra đầy đủ hơn. Một số người tuyên bố việc mở cửa mũi không thể khiến con tàu chìm nhanh như vậy. Nó bị chìm chỉ sau 1 giờ và còn 137 người sống sót.
Các nhà làm phim tài liệu "Estonia: The Find That Changes Everything" (Tạm dịch: Estonia: Phát hiện thay đổi mọi thứ) của Discovery Networks đã phát hiện ra lỗ hổng khi họ khám phá đống đổ nát bằng một tàu ngầm điều khiển từ xa. Các chuyên gia nói với những nhà làm phim rằng chỉ một ngoại lực cực lớn mới đủ mạnh để gây ra vụ nứt vỡ. Điều này làm dấy lên câu hỏi về điều gì thực sự xảy ra đêm hôm đó.
"Tôi tin rằng sự thật là điều gì đó khác những gì người ta vẫn nói cho đến bây giờ", Carl Eric Reintamm, người sống sót sau vụ chìm phà nói với chương trình. Những nạn nhân còn sống mô tả họ nghe thấy tiếng nổ lớn và Reintamm cho biết anh thấy một vật thể lớn màu trắng ở dưới nước, bên cạnh con phà. Các chuyên gia cho biết lời khai này chưa từng được tính đến trong những cuộc điều tra trước đây.
Cho đến nay, các quốc gia có liên quan gồm Estonia, Thụy Điển và Phần Lan tỏ ra rất miễn cưỡng trong việc xem xét lại nguyên nhân thảm họa. Họ phản đối việc đóng lại con tàu, một phần vì chi phí và hậu cầu cho việc nâng các thi thể mắc kẹt bên trong thân tàu lên.
Khu vực đảo Uto của Phần Lan được xác định là nghĩa địa dưới biển, cấm thăm dò xác tàu. Do đó, đạo diễn phim tài liệu Henrik Evertsson và đoàn làm phim đã bị bắt khi đến thám hiểm khu vực này vào tháng 9/2019. Họ phải đối mặt với 2 năm tù giam tại Thụy điển do vi phạm khu mộ.
Tuy nhiên, Evertsson cho biết việc đưa một camera xuống xác tàu là điều "hoàn toàn cần thiết và quan trọng về mặt báo chí". Có nhiều giả thuyết về nguyên nhân về vụ chìm tàu được lưu hành trong những năm qua nhưng chưa cái nào được chứng minh. Một số giả thuyết đó là con tàu đã va chạm với tàu quân sự hoặc tàu ngầm, các nhóm tội phạm có liên quan hoặc xảy ra một vụ nổ.