Rumen Radev, Chính trị gia theo phe Xã hội chủ nghĩa người Bulgaria, một người có tư tưởng thân Nga, đã chiến thắng cuộc bầu cử tổng thống hôm chủ nhật với chênh lệch rất lớn, điều này khiến Thủ tướng Chính phủ trung hữu Boiko Borisov phải tuyên bố sẽ từ chức.
Tổng thống mới đắc cử của Bulgaria Rumen Radev. Ảnh: Reuters |
Radev, 53 tuổi, bước vào chính trường Bulgaria trên một làn sóng bất bình với sự tiến bộ của phe cầm quyền trung hữu của trong cuộc chiến chống tham nhũng, thất vọng với Liên minh châu Âu và lo ngại các cử tri sẽ dần xa lánh một nước Nga ngày càng quyết đoán.
Từng là một chỉ huy lực lượng không quân trước đây, Radev đã lập luận rằng Bulgaria cần phải thực dụng hơn trong việc cân bằng giữa các yêu cầu của các thành viên Liên minh châu Âu và NATO, trong khi vẫn phải tìm cách hưởng lợi từ mối quan hệ với Moscow.
Các cuộc thăm dò cho thấy Radev, người được hậu thuẫn của phe đối lập_đảng Xã hội, đã giành được 58,1-58,5% phiếu bầu, so với 35,3-35,7% cho Tsetska Tsacheva, ứng cử viên 58 tuổi của đảng cầm quyền GERB.
Giống như một sự hòa trộn các vấn đề của GERB hiện tại, Tsacheva được xem như là hiện thân của sự kém cỏi, thiếu uy tín của Borisov.
"Sự mất mát của GERB là rất rõ ràng," Borisov nói với các phóng viên sau khi kết quả cuộc thăm dò được công bố.
"Trong cuộc bầu cử này, người dân cho chúng tôi thấy điều gì đó đã không trở thành điều mà nó nên phải trở thành. Mục tiêu của chúng tôi có thể là tốt, nhưng rõ ràng là có những điều tốt hơn. Vì vậy, điều dân chủ nhất, điều phải làm bây giờ là từ chức," ông nói.
Việc từ chức của Borisov có khả năng sẽ dẫn đến một cuộc bầu cử thủ tướng sớm ngay vào tháng 3 tới và điều đó có thể kéo theo các cuộc đàm phán liên minh khó khăn kéo dài hàng tháng giữa một số nhóm chính trị.
"Đó không phải là một sự thay thế để giành quyền kiểm soát chính phủ", nhà phân tích chính trị Ognian Minchev nói. "Đảng Xã hội và đảng dân tộc Thổ Nhĩ Kỳ MRF đã bị mất đi nhiều niềm tin của công chúng mới chỉ hai năm trước ... cuộc bầu cử sớm là không thể tránh khỏi," ông nói.
Tìm kiếm sự cân bằng
Cùng với sự bất ổn chính trị, việc Bulgaria ngày càng ngả về phía Nga là một đòn giáng mạnh vào các đồng minh châu Âu phía tây của đất nước và nhấn mạnh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của Moscow ở đông nam châu Âu.
Tại Moldova, từng là một nhà nước cộng sản gần Biển Đen, các cử tri đã dự kiến sẽ đưa một ứng cử viên thân Nga làm tổng thống và chấm dứt 7 năm cố tìm cách hội nhập với châu Âu trong một cuộc bầu cử cũng được tổ chức vào ngày Chủ nhật.
Trong khi hầu hết các quyết định quan trọng trong Bulgaria được thực hiện bởi chính phủ, thì tổng thống, người đứng đầu các lực lượng vũ trang, lại là người có thể gây ảnh hưởng lớn đến dư luận và có quyền gửi các luật trở lại quốc hội để xem xét.
Radev không ủng hộ việc Bulgaria (một thành viên của NATO) từ bỏ liên minh phương Tây của mình khi nghĩ đến những tác động tài chính của những khoản viện trợ từ EU cũng lịch sử lòng trung thành bị chia rẽ của đất nước.
Tuy nhiên, ông đã kêu gọi chấm dứt các lệnh trừng phạt của EU đối với Nga và nói Sofia nên thực dụng trong cách tiếp cận của mình với việc Moscow sáp nhập Crimea.
"Chúng tôi lắng nghe những điều cử tri quan tâm. Chúng tôi cho rằng chúng tôi sẽ làm việc cho lợi ích quốc gia Bulgaria, đó là những gì đã đem lại cho chúng tôi ủng hộ rộng rãi," Radev hân hoan nói với các phóng viên.
Nhiều người trong đất nước vùng Balkan đều mong muốn nhìn thấy thương mại phục hồi với Liên Xô cũ, nước đang bị tổn thương bởi các vấn đề kinh tế và các lệnh trừng phạt để bảo vệ nguồn Doanh thu quan trọng từ du lịch.
Phát biểu vào tối chủ nhật, Radev cho biết ông hy vọng có thể đối thoại tốt cả với Hoa Kỳ và Nga. Ông bày tỏ hy vọng rằng với việc có một tổng thống mới ở Washington, sẽ có những tiến triển mới trong cuộc đối đầu giữa phương Tây và Moscow.
"Trong chiến dịch tranh cử của ông Donald Trump, người đã đắc cử, ông đã nói rõ rằng ông sẽ làm việc cho một cuộc đối thoại tốt hơn với Nga. Điều đó cho phép chúng ta hy vọng, một niềm hy vọng lớn, về một giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột ở cả Syria và ở Ukraine cũng như việc hai bên sẽ có thể tháo gỡ khúc mắc ", Radev nói.
Mặc dù nền kinh tế của Bulgaria được dự kiến sẽ tăng trưởng với tốc độ tương đối mạnh, khoảng 3,1-3,3% trong năm nay, sau khi thoát khỏi suy thoái kinh tế, nhưng thực tế nước này vẫn là thành viên nghèo nhất của EU, với mức lương trung bình khoảng 470 euro mỗi tháng.
Nạn tham nhũng trong lĩnh vực hành chính công được coi là một yếu tố quan trọng làm chậm sự tiến bộ của đất nước thuộc Biển Đen trong nỗ lực bắt kịp với các đồng nghiệp EU giàu có của mình.
Quý Vũ (Reuters)