Trong hàng ngàn năm, nhân loại bị trêu ngươi bởi những bí ẩn từ các nền văn minh cổ đại và các thế giới kỳ bí. Ham muốn khám phá của chúng ta được nuôi dưỡng bằng những câu chuyện về sự biến mất của Atlantis, El Dorado, Avalon và những vương quốc bí mật khác. Sự thôi thúc không bao giờ ngừng lại và vào năm 2018, các nhà khoa học đã phát hiện ra những tàn tích của một pháo đài lớn tại nơi không ngờ đến: Dưới đáy hồ Van của Thổ Nhĩ Kỳ.
Tàn tích của lâu đài khoảng 3.000 năm tuổi này được tìm thấy trong quá trình khai quật dưới nước của một nhóm thợ lặn từ ĐH Van Yüzüncü Yıl. Người ta cho rằng tàn tích này là một pháo đài do nên văn minh cổ Urartu xây dựng. Nền văn minh này phát triển mạnh mẽ trong thời kỳ đồ sắt (thế kỷ 9-6 trước Công nguyên). Vương quốc Urartu tồn tại ở vùng núi phía tây nam châu Á, phía nam biển Đen và biển Caspi. Ngày nay, khu vực này chính là Armenia, đông Thổ Nhĩ Kỳ và tây bắc Iran.
Theo các nhà sử học, người Urartian được nhắc đến trong các nguồn tài liệu của Assyria từ đầu thế kỷ 13 trước Công nguyên. Là một lãnh thổ độc lập ở Trung Đông, Urartu có thủ đô nằm gần thị trấn Van hiện đại, được ban tặng cho quyền lực chính trị vào thế kỷ thứ 9 và 8 trước Công nguyên. Trong thời kỳ người Urartian chiếm đóng khu vực này, mực nước hồ Van thấp hơn hàng trăm mét. Khi mực nước hồ dâng lên, pháo đài dần bị lãng quên.
Các thợ lặn và nhà khảo cổ tham gia cuộc khám phá coi đây như một kỳ quan cổ đại bất ngờ. Theo tờ Independent, trưởng nhóm lặn, nhiếp ảnh gia dưới nước Tahsin Ceylan đã bị các nhà khảo cổ hoài nghi. Họ cho rằng bên dưới lòng hồ không có gì đáng chú ý. Nhưng mọi người đã phải kinh ngạc khi nhóm thợ lặn tìm thấy một tàn tích lớn, trải dài hơn nửa dặm. Những bức tường của pháo đài cao khoảng 4m. Phần còn lại của di tích này vẫn còn rất tốt do điều kiện mang tính kiềm của hồ.
Ceylan thực sự tin rằng pháo đài dưới hồ này có từ thời Trung cổ. Có lẽ những người xây dựng thời bấy giờ đã sử dụng lại những vật liệu từ các tòa nhà cũ hơn để xây tường lâu đài. Trong thực tế, nhóm của ông Ceylan đã bắt đầu cuộc tìm kiếm mới nhất vào năm 2016 sau khi phát hiện ra một bức tường bên ngoài cảng Adilcevaz, một thị trấn nhỏ của Thổ Nhĩ Kỳ. Chính bức tường ấy đã giúp họ tìm thấy cung điện dưới nước.
Theo tờ Science Alert , mực nước hồ Van đã dao động khá mạnh sau nhiều thiên niên kỷ và các nhà nghiên cứu tin rằng mực nước ở thời kỳ đỉnh cao của xã hội Urartian thấp hơn hiện nay rất nhiều. Nước đã dâng dần và bao phủ các phần của thành phố.
Ông Ceylan khẳng định khu vực quanh hồ Van đã 600.000 năm tuổi, là nơi định cư của nhiều nền văn minh bị sức mạnh của hồ nước thu hút.
Lâu đài dưới nước có cấu trúc vững trãi, chủ yếu được làm từ đá cắt. Trong một viên đá, người ta thấy hình vẽ một con sư tử, điều này củng cố quan điểm cho rằng nó là của người Urartian. Họa tiết sư tử rất phổ biến ở nền văn minh này.