Trong các công việc sổ sách, ghi chép của người xưa, việc sai chính tả là điều không thể tránh khỏi. Khi không có bút chì, gôm tẩy, bút xóa... thì phải làm thế nào khi phát hiện lỗi sai.
Xa xưa, khi mà giấy vẫn chưa được sử dụng rộng rãi, người ta chủ yếu viết lên tấm tre. Do tấm tre có độ dày nhất định, khi viết sai, người ta thường dùng dao nhọn để cạo đi chữ sai và viết lại chữ đúng lên vị trí cũ. Nếu mực vẫn mới, có thể rửa sạch bằng nước.
Khi giấy trở nên phổ biến, phương pháp cạo đi chữ không còn hiệu quả do giấy mỏng dễ bị rách. Để tránh lỗi chính tả, người xưa thường phác thảo trước khi viết chính thức, đặc biệt khi viết thơ. Tuy nhiên, việc chép lại cũng có thể gặp lỗi.
Trong trường hợp tài liệu không quá quan trọng, khi xuất hiện lỗi người viết thường sẽ trực tiếp gạch chữ này đi. Một phương pháp khác là đặt một vài dấu chấm ở góc dưới bên phải của chữ sai, biểu thị chữ đó bị bỏ đi.
Câu hỏi được đặt ra, liệu có công cụ sửa chữa lỗi trong thời cổ không?
Có, và không chỉ một loại. Trong cổ đại, có một loại giấy dính có thể dán lên chữ sai, cách sử dụng tương tự như giấy sửa hoặc băng sửa ngày nay. Tuy nhiên, giấy dính cổ đại có một nhược điểm là không dính chặt, dễ rơi nên ít khi được áp dụng cho các tài liệu cần lưu trữ lâu.
Một phương pháp khác là phủ phấn. Người viết sẽ phủ một loại phấn chì lên chữ sai. Phương pháp này cũng có nhược điểm là không thể hoàn toàn che khuất chữ sai và cần phải phủ đi phủ lại nhiều lần, ngoài ra việc phủ phấn lên giấy cũng làm mất đi vẻ đẹp của văn bản.
Một loại vật liệu khác gọi là "thư hoàng", là một loại khoáng sản. Trong cổ đại Trung Quốc, thư hoàng thường được sử dụng để sửa lỗi. Khi phát hiện có lỗi sai chính tả, người ta dùng thư hoàng để phủ lên… chỉ cần một lớp thư hoàng là che khuất, và nó sẽ bám chặt trong thời gian dài. Nhiều ghi chép cho thấy thư hoàng khá hiệu quả trong việc sửa lỗi, chỉ cần một lớp là có thể che khuất chữ và giữ được trong thời gian dài mà không bong tróc.
Tại Trung Quốc, có một thành ngữ gọi là "tín khẩu thư hoàng", mô tả việc nói mọi lời mà không suy nghĩ, nguồn gốc của thành ngữ này liên quan đến cách sử dụng thư hoàng trong việc sửa lỗi chính tả. Thư hoàng có nhiều ứng dụng, không chỉ để sửa chữa lỗi, mà còn được sử dụng làm màu trong hội họa, và cũng có thể được sử dụng làm thuốc Đông y, có Công dụng giải độc, giảm sưng.
Tất nhiên, khi viết sai cũng có một phương pháp đối phó đơn giản hơn là đổi tờ giấy và viết lại. Việc sử dụng phương pháp này vào thời kỳ sớm coi là xa xỉ. Hơn nữa, một số loại giấy trong cổ đại là rất quý.
Ảnh: Tổng hợp