Sáng nay (18/11), Bộ trưởng Tô Lâm đã trả lời chất vấn trước Quốc hội về việc một số quan chức tham nhũng bỏ trốn ra nước ngoài trước thời điểm khởi tố vụ án.
Theo tin tức từ Pháp luật TPHCM, Vietnamnet, tại phiên chất vấn Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hoà Bình sáng nay, chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cho hay các vụ án về tham nhũng có bốn hạn chế lớn là thời hạn kéo dài, vi phạm thời hạn điều tra, truy tố,xét xử. Có vụ khởi tố từ năm 2014 đến nay chưa kết thúc.
Dẫn nguồn tin từ Pháp luật TPHCM, ĐB Nga nhấn mạnh: "Đáng lưu ý, có trường hợp bỏ trốn ra nước ngoài ngay tại thời điểm chúng ta chuẩn bị khởi tố như trường hợp Dương Chí Dũng trước đây và Trịnh Xuân Thanh, Vũ Đình Duy mới đây là những ví dụ rất điển hình”.
Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hoà Bình cho biết, việc phải trả lại các bản án để xử đúng tội danh. Trường hợp bỏ trốn trước khi khởi tố, án không thi hành, kéo dài là do giai đoạn điều tra, truy tố.
Viện trưởng VKSND Tối cao Lê Minh Trí cũng thừa nhận, có một phần trách nhiệm của ngành kiểm sát. Nhiều vụ liên quan đến kết quả giám định tư pháp (như vụ Phạm Công Danh phải giám định 5 lần) trong khi kiến thức chuyên ngành hạn chế.
Việc kéo dài còn phụ thuộc vào thời gian cung cấp tài liệu của các cơ quan, phụ thuộc vào thời gian kết luận của các cơ quan tố tụng. Trong vụ án kinh tế, tham nhũng có nhiều hành vi phạm tội phải chứng minh.
Tham gia trả lời nội dung này, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho hay theo Điều 19 BLTTHS 2003, chỉ được áp dụng biện pháp ngăn chặn đối với các bị can, bị cáo. Như vậy trước khi khởi tố thì không được áp dụng các biện pháp ngăn chặn, do đó gây khó khăn cho công tác điều tra, xử lý vụ án của các cơ quan.
 |
| Bộ trưởng Công an Tô Lâm. Ảnh Vietnamnet |
"Việc cơ quan công an chưa áp dụng biện pháp ngăn chặn đối với các đối tượng nêu trên là thực hiện theo đúng quy định của pháp luật. Sau khi có một số đối tượng bỏ trốn, Bộ Công an đã chỉ đạo các lực lượng chức năng tập trung truy bắt bằng được các đối tượng để phục vụ cho công tác điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án. Trong quá trình điều tra, nếu phát hiện các đối tượng nào tiếp tay cho đối tượng bỏ trốn sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật” - Bộ trưởng Tô Lâm nói.
Để khắc phục tình trạng bỏ trốn, trong quá trình xây dựng bộ luật Tố tụng hình sự 2015, Bộ đã đề nghị bổ sung điều 124 quy định tạm hoãn xuất cảnh.“Luật này đã được QH thông qua và có hiệu lực ngày 1/1/2018. Khi áp dụng sẽ khắc phục được những hạn chế”, Bộ trưởng Công an nhấn mạnh.
Tranh luận về nội dung này, ĐB Trương Trọng Nghĩa (TP.HCM) dẫn chứng: "Vừa rồi, có nghịch lý là người đáng ra ngăn chặn xuất cảnh nhưng xuất cảnh trót lọt vì chưa có quyết định khởi tố nhưng cuối cùng té ra lại có tội. Nhưng có trường hợp tôi biết trực tiếp là có những doanh nhân của một doanh nghiệp nhà nước lớn, chủ tịch hội đồng quản trị, tổng giám đốc, bí thư Đảng ủy có quyết định không cho người ta xuất cảnh, nhưng sau cả năm trời hóa ra không tội gì cả”.
ĐB nêu, ông trực tiếp biết có trường hợp là doanh nhân, chủ tịch HĐQT, Tổng GĐ, Bí thư Đảng uỷ 1 DN lớn có quyết định không cho xuất cảnh, nhưng sau cả năm điều tra, hóa ra không có tội gì cả.
Một trường hợp khác là doanh nhân nước ngoài, không cho xuất cảnh 2 năm trời, không có giấy tờ gì, sinh nhật 60 tuổi, ngày bầu cử cũng không cho về nước. Hai năm sau không có tội.
“Đây là nghịch lý. Trong những trường hợp đó làm sao để bảo vệ quyền con người, quyền công dân. Bởi vì có những doanh nhân không có quyết định, không có giấy tờ gì mà cấm người ta xuất cảnh, nếu sau này người ta thiệt hại rồi kiện mình rằng làm mất cơ hội vài chục, vài trăm triệu đô, liệu mình có trả nổi không?”, ĐB lo lắng.
Liên quan phần tranh luận của ĐB Nghĩa, Chủ tịch QH đề nghị Bộ trưởng Công an trả lời bằng văn bản.
Hà Trang (tổng hợp)
