"Cá bác sỹ massage" có thể lây truyền HIV?

Chưa bao giờ dịch vụ “cá bác sỹ”, “cá massage”... lại được phổ cập và tràn lan như hiện nay, từ các trung tâm spa, quán cà phê, hộ gia đình cũng xuất hiện loại cá đặc biệt này vì niềm tin... trị bệnh.

Thế nhưng, Công dụng tốt cho sức khỏe chưa được ai kiểm chứng, trên thực tế đã xuất hiện những lời cảnh báo loài cá này có thể mang mầm bệnh đến cho con người, kể cả những bệnh nan y như HIV, viêm gan B...

Biến tướng dịch vụ cá... massage

Massage chân bằng cá xuất hiện tại Việt Nam khoảng 3 – 4 năm trở lại đây. Dịch vụ này ngay khi mới ra đời đã gây ra một cơn sốt khi nhiều người đổ xô giải tỏa căng thẳng nhờ sự điều trị của những “cá bác sỹ”. Các spa, trung tâm massage nắm bắt nhanh chóng xu hướng hốt bạc, bởi tiền đầu tư không nhiều mà lợi nhuận lại ngất ngưởng. Loại cá được dùng phổ biến cho dịch vụ này là cá Garra Rufa, xuất xứ từ Thổ Nhĩ Kỳ, nhỏ bằng đầu ngón tay. Tuy nhiên, vì giá nhập loại cá này cao, việc chăm sóc lại khó nên nhiều cơ sở thay thế bằng loại cá có xuất xứ từ Trung Quốc, giá rẻ và “háu ăn” hơn.

Cá massage luôn tiềm ẩn nguy cơ truyền nhiễm bệnh cho con người nhưng không bị kiểm soát.

Tìm hiểu thêm, được biết, tùy từng trung tâm thẩm mỹ mà giá của dịch vụ này dao động khác nhau. Những nơi VIP, “sang chảnh”, hàng “xịn” thì gói massage chân bằng cá có giá lên tới 500.000 – 800.000 đồng, các địa chỉ bình dân giá từ 100.000 – 300.000 đồng.

Những nơi này đều quảng cáo, cá sẽ giúp khách hàng có cảm giác thú vị, sảng khoái, kích thích hệ thống thần kinh giúp máu lưu thông tốt hơn, giải tỏa căng thẳng, mệt mỏi của đôi chân... Lần theo thông tin trên mạng, chúng tôi tìm đến một điểm massage trên một con đường thuộc quận Cầu Giấy, Hà Nội. Thế nhưng, qua tìm hiểu, một lần massage bằng "cá bác sỹ" lại có giá khá "chát" mà chỉ thường thấy ở những spa nhiều khách VIP. Tiếp chúng tôi cũng không phải là một cô lễ tân trẻ, đẹp với phong cách làm việc chuyên nghiệp như vẫn thường thấy tại các spa hoành tráng khác, mà chính là bà chủ dịch vụ tuổi đã ngoài tứ tuần.

Bà này xởi lởi cho biết, dịch vụ massage bằng cá không còn mới mẻ nhưng do giá dịch vụ khá cao, khoảng 350.000 - 500.000 đồng/30 phút nên nhiều khách hàng e dè khi móc hầu bao. Loại cá này, các nước phương Tây sử dụng khá phổ biến nhưng khi về tới Việt Nam, dịch vụ từ loại cá "xịn" này bị đội giá lên cao do chi phí vận chuyển cũng như việc chăm sóc chúng khá khó khăn.

Để thưởng thức mức độ cao cấp hơn, vào vai một cặp đôi muốn đi tìm cảm giác lạ đối với dịch vụ massage chân bằng cá theo kiểu VIP, chúng tôi lần tìm đến địa chỉ nằm sâu trong đường Bưởi (Hà Nội). Đúng như lời quảng cáo, tại cơ sở này, ngoài dịch vụ mas- sage bằng tay thông thường, chủ quán mới đầu tư khoảng 5 phòng để kinh doanh thêm dịch vụ massage chân bằng cá. Đây là dịch vụ đang "nóng sốt" trong giới trẻ. Khi chúng tôi hỏi thuê phòng massage riêng, bà chủ cho biết, hiện các phòng đã kín khách, phải chờ khoảng 30 phút mới có. Nói rồi, vị chủ quán cho biết thêm, giá của một "tua" massage là 750.000 đồng/người với thời gian hưởng thụ là 30 phút.

Tại TP.HCM, dịch vụ “cá bác sỹ” còn phát triển hơn khi nhiều quán cà phê áp dụng chiêu lạ này để hút khách. Theo đó, khách hàng chỉ cần chi phí cho một ly nước có giá cao hơn trung bình từ 15.000-20.000 đồng sẽ có một chỗ ngồi độc đáo bằng việc thò chân xuống bể nước để hàng trăm chú cá nhỏ vây lại “dọn dẹp” giúp các tế bào chết trên da. Thậm chí, chưa thỏa mãn, nhiều người dân còn săn lùng loài cá này về nuôi trong nhà để phục vụ việc chăm sóc sức khỏe cho cả nhà. Tuy nhiên, ít ai ngờ rằng, thời gian gần đây, một số điểm kinh doanh nhập về một loại "cá bác sỹ" nhái, có xuất xứ từ Trung Quốc với giá bèo, mắt thường rất khó nhận biết.

Hiểm họa truyền bệnh?

Trong vai một khách hàng đang có nhu cầu tìm mua loại “cá bác sỹ”, PV bản báo đã tiếp cận được với một đầu nậu tên V. tại Tây Hồ (Hà Nội). Theo chị này, đây là một loại cá gần giống với loại cá rô ron ở Việt Nam, được nuôi để làm thực phẩm. Chúng rất háu đói nên kinh nghiệm để loại cá này "làm việc" (tức massage) hiệu quả là bỏ chúng đói, khi đánh hơi được "con mồi", chúng lập tức xúm lại, massage luôn. Loại cá này hiện được V. cung cấp cho các cửa hàng trên dọc tuyến phố chuyên kinh doanh sinh vật cảnh ở Hoàng Hoa Thám (Hà Nội) với giá dao động từ 4.000 -6.000 đồng/con.

Tìm đến thủ phủ của loài “cá bác sỹ” trên đường Hoàng Hoa Thám, khi đặt vấn đề mua những “nhân viên massage đặc biệt”, cánh PV được một chủ cửa hàng cho biết, có hai loại với hai mức giá khá chênh lệch (một loại từ 6.000-7.000 đồng/con và loại còn lại là 20.000 - 22.000 đồng/con). Sở dĩ có mức giá khác biệt này là để phân biệt đẳng cấp của hàng “xịn” và hàng “Tàu”. Người bán hàng cho biết thêm, từ khi loài cá này thịnh hành, để đáp ứng nhu cầu của người dân và đặc biệt là các cửa hàng massage bình dân, các đầu nậu đã đánh hàng từ Trung Quốc về. Nhìn bề ngoài không khác gì loại cá “xịn” được nhập từ Thổ Nhĩ Kỳ, nhưng mức giá thì rẻ đến mức không tưởng. “Cá Trung Quốc to hơn và có phần bạo dạn hơn cá "xịn", bởi cá to hơn nên tốc độ rỉa cũng bão táp hơn nhiều, thậm chí gây chảy máu, rất phù hợp với những người ưa cảm giác mạnh”, vị này nói. Tuy nhiên, vì sao nó rẻ hơn nhiều lần và có thực sự an toàn cho khách hay không thì chính những người bán cũng không thể trả lời.

Mới đây nhất, Hiệp hội Bảo vệ sức khỏe tại Anh quốc cho rằng, nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm từ loài cá rỉa da tuy rất thấp nhưng không thể không kể đến. Nếu khách hàng sử dụng dịch vụ làm đẹp bằng cá rỉa da bị mắc bệnh, rất có thể truyền vi rút vào nước và lây nhiễm cho người sau. Chính vì nguy cơ này, một số vùng ở Mỹ và Canada đã cấm tiệt phương pháp massage này.

Bác sỹ Mai Trung Dũng (Phó Chủ nhiệm khoa Phục hồi chức năng - bệnh viện 354) cho rằng: “Không chỉ có HIV/AIDS mà các bệnh lây qua đường máu kể cả viêm gan B cũng có thể lây truyền. Bởi khi rỉa như thế, nếu cơ thể của một người bị bệnh có vết thương mà trong máu chứa vi rút như HIV, viêm gan B, vi rút sẽ đi vào nước và sang cơ thể của người khỏe mạnh, nếu người khỏe mạnh này cũng có những vết thương trên da”. Vậy việc quản lý đối với những vị “bác sỹ” bất đắc dĩ này sẽ ra sao? Trao đổi với PV, ông Nguyễn Việt Cường, Chánh Thanh tra sở Y tế Hà Nội cho hay: “Chưa hề có quy định nào hướng dẫn việc quản lý loại hình massage mới này”.

Trần Quyết – Trung Dũng