Năm nay, dự kiến sẽ có rất nhiều cơ sở giáo dục đại học sử dụng kết quả bài thi đánh giá năng lực của hai đại học quốc gia để xét tuyển. Theo đó, các thí sinh sẽ không cần phải tham gia quá nhiều kỳ thi để xét tuyển đầu vào đại học, như vậy vừa tiết kiệm thời gian, tiền bạc, vừa giảm bớt áp lực thi cử cho thí sinh.
Theo Giáo Dục & Thời Đại tới thời điểm này có khoảng 8 đơn vị, các trường đại học tổ chức kỳ thi riêng và chưa có trường nào thuộc ngoài công lập. TS Hà Thúc Viên, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Việt Đức, cho rằng, tổ chức kỳ thi riêng cần cân nhắc nhiều yếu tố. Dù phương thức xét tuyển riêng mang lại một số lợi ích cho đơn vị tổ chức, nhưng không vì thế mà bỏ qua các yếu tố cần và đủ cho một kỳ thi có tính chất khảo thí, sàng lọc thí sinh tốt, giỏi.
Chia sẻ xoay quanh vấn đề tuyển sinh 2023, TS Hà Thúc Viên cho hay: Trường Đại học Việt Đức (VGU), năm 2023, dự kiến tuyển sinh theo 5 phương thức, trong đó có bài thi kiểm tra đầu vào TestAS (Test for Academic Studies). Đây là một trong các phương thức tuyển sinh chính.
TestAS là bài thi đánh giá năng lực, không nhắm đến kiểm tra trực tiếp các kiến thức mà tập trung vào đánh giá kỹ năng nhận biết, suy luận và xử lý vấn đề. Một trong những đặc thù của bài thi đánh giá năng lực là dự đoán khả năng thành công của thí sinh khi theo học một chuyên ngành nào đó.
Bài thi TestAS hoàn toàn bằng tiếng Anh gồm 2 phần: Phần cơ bản (Kerntest, Core Test), bài thi viết theo hình thức trắc nghiệm, 110 phút. Phần chuyên ngành (Subject-Specific Test) cũng thi viết theo hình thức trắc nghiệm, từ 145 – 150 phút và được chia thành các nhóm: Khoa học Kỹ thuật dành cho thí sinh đăng ký ngành Kỹ thuật cơ khí, Kỹ thuật điện và Công nghệ thông tin, Kỹ thuật xây dựng và Kiến trúc. Toán, Khoa học máy tính và Khoa học Tự nhiên dành cho thí sinh đăng ký ngành Khoa học máy tính. Kinh tế học dành cho thí sinh đăng ký ngành Tài chính – Kế toán và Quản trị kinh doanh.
“Thực hiện bài kiểm tra này cho phép nhà trường so sánh công bằng năng lực của ứng viên khi được học ở hệ thống giáo dục tại các quốc gia trên thế giới. Tại VGU, bài thi này được sử dụng gần 15 năm và xem là phương thức tuyển sinh chính của nhà trường. Bài thi được tổ chức tại VGU và chuyển về chấm tập trung tại Viện TestDaF, Đức. Để xây dựng và tổ chức kỳ thi kiểm tra đầu vào như thế này, chúng tôi phải chuẩn bị rất kỹ các mô thức test kiến thức nhằm tuyển chọn được thí sinh tốt nhất, phù hợp nhất cho mình”, TS Viên nói.
Thời gian qua, hiệu quả của kỳ thi đánh giá năng lực đã được hai Đại học Quốc gia chứng minh, nhưng những hệ lụy đi theo cũng bắt đầu nảy sinh khi trước mỗi kỳ thi có hiện tượng thí sinh đổ xô đến các “lò luyện” để ôn theo các bộ đề giả định đề thi đánh giá năng lực. Nhiều trung tâm luyện thi còn tự tin khẳng định sẽ luyện cho thí sinh đạt 800/1.000 điểm, nếu không đỗ sẽ hoàn tiền. Hệ lụy song hành một kỳ thi đã xuất hiện, điều này nếu không kiểm soát tốt sẽ dẫn đến tình trạng học lệch nơi thí sinh cũng như tốn kém cho phụ huynh.
TS Nguyễn Quốc Chính, Giám đốc Trung tâm Khảo thí và Đánh giá chất lượng đào tạo, Đại học Quốc gia Tp.HCM, cho biết: Chủ trương của Đại học Quốc gia Tp.HCM khi tổ chức kỳ thi đánh giá năng lực là giúp cho thí sinh tự xây dựng kế hoạch học tập và phát triển năng lực toàn diện, dài hạn. Đại học Quốc gia Tp.HCM từ 3 năm nay không ban hành hay tổ chức bất cứ hình thức luyện thi nào.
Bên cạnh đó, TS Lê Viết Khuyến, Phó Chủ tịch Hiệp hội Các trường đại học, cao đẳng Việt Nam, nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học (Bộ GD&ĐT) - nêu quan điểm, cần có cơ chế giám sát, thẩm định các cơ sở giáo dục đại học có đủ điều kiện, năng lực tổ chức kỳ thi riêng để tuyển sinh hay không. Tránh tình trạng “trăm hoa đua nở” dẫn đến hệ lụy không đáng có (học sinh trở thành “chuột bạch” của các kỳ thi này hoặc gây phiền hà, tốn kém cho học sinh, phụ huynh). Như vậy đi ngược với quan điểm, mục tiêu của Đảng, Nhà nước và Bộ GD&ĐT trong công tác tuyển sinh.
“Các cơ sở giáo dục đại học được tự chủ trong tuyển sinh và tổ chức kỳ thi riêng. Tuy nhiên, quyền lợi luôn đi kèm với nghĩa vụ, trách nhiệm cũng như điều kiện cần và đủ. Vì thế, không phải cơ sở nào cũng có thể tổ chức kỳ thi này. Đơn vị cần chứng minh năng lực tổ chức, phải có đo lường, đánh giá hiệu quả và tác động về mặt xã hội. Nếu không, việc tổ chức kỳ thi sẽ trở thành phản tác dụng”, TS Lê Viết Khuyến nhấn mạnh.
Dưới góc nhìn của PGS Nguyễn Hoàng Hải, Phó Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội, với bối cảnh các cơ sở giáo dục đại học có quyền tự chủ cao trong tuyển sinh nhưng nếu trường nào cũng tổ chức thi riêng sẽ lãng phí nguồn lực xã hội, công sức của thí sinh và gia đình các em. Do đó, PGS Nguyễn Hoàng Hải cho rằng, các trường, đơn vị đại học lớn như hai Đại học Quốc gia cần có trao đổi, học tập rút kinh nghiệm, hợp tác để tìm ra giải pháp tốt nhất, trên cơ sở đấy có thể chuyển đổi điểm cho nhau. Như vậy, thí sinh không phải trải qua quá nhiều kỳ thi.
Theo báo Tiền Phong tại chương trình tư vấn tuyển sinh “Thi đánh giá năng lực năm 2023: Lưu ý gì” do báo Tuổi trẻ Tp.HCM tổ chức ngày 11/1, nhiều thí sinh quan tâm làm thế nào để thi đánh giá năng lực, tư duy đạt được kết quả tốt nhất. GS.TS Nguyễn Tiến Thảo, Giám đốc Trung tâm Khảo thí, Đại học Quốc gia Hà Nội, cho hay thiết kế của bài thi đánh giá năng lực chuẩn đầu ra chương trình đào tạo khác với bài thi đánh giá kiến thức. Với bài thi đánh giá kiến thức, thí sinh có thể ôn tủ để mong trúng một phần của đề. Bài thi đánh giá năng lực là khảo nghiệm năng lực của người học qua các câu hỏi đánh giá đa chiều như trực tiếp, gián tiếp, tư duy, suy luận. Vì vậy, việc ôn luyện chỉ đáp ứng được đánh giá kiến thức, không phù hợp với đánh giá năng lực.
“Chúng tôi nhiều lần khẳng định thí sinh chỉ cần nắm vững kiến thức chương trình THPT là có thể tham gia bài thi đánh giá năng lực. Các trung tâm luyện thi thường dựa vào đề tham khảo ra những đề na ná, gần gần, thí sinh dự thi sẽ cảm giác giống với đề thi thực. Nhưng thực tế, kho đề thi đánh giá năng lực rất lớn. Ngân hàng đề thi của Đại học Quốc gia Hà Nội năm nay có tới 12.000 câu hỏi. Do đó, việc ôn luyện tại các trung tâm, lớp luyện thi không mang lại nhiều lợi ích và hiệu quả”, GS Thảo nói.
Trong khi đó, TS Nguyễn Quốc Chính, Giám đốc Trung tâm Khảo thí và đánh giá chất lượng đào tạo Đại học Quốc gia Tp.HCM, cũng khẳng định kết quả kỳ thi đánh giá năng lực do đại học này tổ chức vừa qua cho thấy những thí sinh tiếp cận kiến thức một cách khoa học, hệ thống, học để hiểu bản chất, vấn đề luôn đạt điểm cao. TS Chính thông tin, đề thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia Tp.HCM chỉ bao phủ một lượng kiến thức vừa phải nhưng yêu cầu thí sinh phải hiểu bản chất và mở rộng kiến thức. Vì vậy, nhớ kiến thức không phải là cách tốt nhất để tham gia kỳ thi đánh giá năng lực đạt điểm cao. “Thí sinh cần phải hệ thống, liên kết lại kiến thức năm lớp 11, 12; hiểu khái niệm, bản chất, ứng dụng của các kiến thức đó”, TS Chính cho hay. Đồng thời khẳng định kinh nghiệm để đạt điểm cao trong bài thi đánh giá năng lực là kỹ năng đọc hiểu vì đề thi đánh giá năng lực rất dài nên cần khả năng đọc, nắm thống tin, logic tốt.
Trước thông tin về việc năm nay thí sinh không thể tham gia xét tuyển sớm do các trường không được tổ chức xét tuyển sớm như năm trước, Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học khẳng định, theo quy chế, các trường được tổ chức xét tuyển sớm, nếu có nhu cầu. Tuy nhiên, thí sinh cần lưu ý, việc cung cấp thông tin khi xét tuyển xong chỉ là tạm thời hoặc trúng tuyển có điều kiện, thí sinh cần hoàn tất các thủ tục theo quy định, đừng lơ là, chủ quan mà quên đi điều kiện phải tốt nghiệp THPT, phải đăng ký xét tuyển trên hệ thống chung của Bộ GD&ĐT…
Để chuẩn bị cho kỳ tuyển sinh đại học năm 2023, Bộ GD&ĐT đang khẩn trương hoàn thiện, nâng cấp hệ thống hỗ trợ tuyển sinh chung. Bộ GD&ĐT yêu cầu các cơ sở đào tạo tiếp tục rà soát, hoàn thiện, công bố các phương thức tuyển sinh theo hướng đơn giản, tránh gây khó khăn cho thí sinh.
| Một trong những nội dung quan trọng được Bộ GD&ĐT vừa công bố đầu năm 2023 là công tác tuyển sinh vẫn giữ ổn định như năm 2022, Bộ GD&ĐT không ban hành quy chế tuyển sinh mới để không bị xáo trộn, giúp thí sinh có sự chuẩn bị tốt nhất. Như vậy thí sinh tiếp tục được hưởng nhiều quyền lợi như: Được đăng ký nguyện vọng xét tuyển đại học sau khi đã biết kết quả thi tốt nghiệp THPT; không giới hạn số lượng nguyện vọng xét tuyển đại học; toàn bộ quy trình đăng ký xét tuyển đều được thực hiện trực tuyến trên hệ thống hỗ trợ tuyển sinh chung của Bộ GD&ĐT Tính đến cuối tháng 1/2023, cả nước đã có gần 50 trường đại học công bố đề án tuyển sinh dự kiến năm 2023 với các thông tin về phương thức xét tuyển và tổng chỉ tiêu tuyển sinh. Phương thức tuyển sinh mà các trường đưa ra đều ổn định như năm ngoái, gồm: xét tuyển thẳng, xét tuyển theo kết quả thi tốt nghiệp trung học phổ thông, xét tuyển bằng chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế, xét tuyển kết hợp, xét tuyển theo kết quả các kỳ thi riêng… |
